8η Σεπτέμβρη _μια ματιά στην ιστορία του τόπου και του κόσμου
1157 Γεννήθηκε ο Ριχάρδος Α’ ο Λεοντόκαρδος
1380 Μάχη του Κουλίκοβο: Οι ρωσικές δυνάμεις νικούν το μικτό στρατό Τατάρων και Μογγόλων, σταματώντας την προέλασή τους.
1474 Γεννήθηκε ο Ιταλός ποιητής Ludovico Ariosto (Λουντοβίκο Αριόστο -πέθανε 6-Ιουλ-1533).
1479 Οι Οθωμανοί καταλαμβάνουν τη Ζάκυνθο καταλύοντας την Παλατινή Κομητεία της Κεφαλονιάς και της Ζακύνθου.
1504 Πραγματοποιούνται στη Φλωρεντία τα αποκαλυπτήρια του Δαβίδ του Μιχαήλ Άγγελου.
1565 Οι Οθωμανοί άρουν την πολιορκία της Μάλτας που ξεκίνησε στις 18 Μαΐου.
1570 Οθωμανικές Δυνάμεις του Μουσταφά Πασά κυριεύουν και λεηλατούν τη Λευκωσία, την οποία υπεράσπιζαν ο ενετός τοποτηρητής Ντάντελο και ο Έλληνας Ευγένιος Συγκλητικός. Η άλωση της Λευκωσίας σήμανε την επικράτηση των Τούρκων σχεδόν σε ολόκληρη την Κύπρο.
1636 Ιδρύεται το πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, το πρώτο κολέγιο στην αμερικανική ήπειρο.
1727 Πυρκαγιά σε αχυρώνα κατά τη διάρκεια κουκλοθέατρου σε χωριό στο Κέιμπριτζσαϊρ της Αγγλίας σκοτώνει 78 άτομα, πολλά εκ των οποίων είναι παιδιά.
1821 Ο Φιλικός αρματολός επαναστάτης Γεωργάκης Ολύμπιος βάζει φωτιά στη μπαρουταποθήκη της Μονής του Σέκου στη Μολδαβία και ανατινάσσεται στον αέρα μαζί με τους συντρόφους του για να μην πέσει στα χέρια του Οθωμανικού στρατού.
1822 Ναυμαχία των Σπετσών: Ο ελληνικός στόλος καταναυμαχεί τον οθωμανικό και εμποδίζεται έτσι ο ανεφοδιασμός του Ναυπλίου που πολιορκούσαν οι έλληνες επαναστάτες.
1841 Γεννιέται ο Τσέχος συνθέτης Αντονίν Ντβόρζακ (Antonín Leopold Dvořák).
1843 Γεννιέται ο Δημήτριος Παπαρρηγόπουλος, Έλληνας δικηγόρος και ποιητής. (Θαν. 21/3/1873)
1888 Στο Λονδίνο, ανακαλύπτεται το σώμα της Άνι Τσάπμαν, του δεύτερου θύματος του Τζακ του Αντεροβγάλτη.
1888 Διεξάγονται οι πρώτοι αγώνες της νεοσύστατης football league στην Αγγλία.
1895 Πέθανε ο Γερμανός κατασκευαστής αυτοκινήτων, Ανταμ Όπελ
1900 Περίπου 6.000 άνθρωποι στο Τέξας χάνουν τη ζωή τους από το φονικό “πέρασμα” του τυφώνα Γκάλβεστον.
1901 Ανάστατη η Αθήνα μετά τη μετάφραση του Ευαγγελίου στη δημοτική γλώσσα από τον Αλέξανδρο Πάλλη, ηγετικό στέλεχος του δημοτικισμού.
1903 Ο Σπυρίδων Μερκούρης κερδίζει τις δημοτικές εκλογές στην Αθήνα.
1905 Έκλειψη ηλίου γίνεται ορατή σε όλη τη γη.
1905 Στην Ιταλία, περίπου 5.000 άνθρωποι σκοτώνονται από σεισμό που πλήττει την περιοχή της Καλαβρίας. Εξαφανίζονται από το χάρτη 25 χωριά.
1907 Αρχίζουν οι εργασίες ασφαλτόστρωσης της οδού Πανεπιστημίου.
1919 Οι Αμερικανοί επεμβαίνουν στρατιωτικά στην Ονδούρα της Λατινικής Αμερικής για την προστασία των αμερικανικών οικονομικών συμφερόντων στη νησιωτική χώρα. Συνολικά οι ΗΠΑ επενέβησαν στην Ονδούρα 7 φορές μόνο στο πρώτο τέταρτο του 20ου αιώνα.
1920 Η επιτροπή του Εθνικού Ινδικού Κογκρέσου υιοθετεί το πρόγραμμα του Μαχάτμα Γκάντι, το οποίο υποστηρίζει το χωρίς βία αγώνα υπέρ της ανεξαρτησίας και την πολιτική της ανυπακοής.
1925 Γεννήθηκε ο Βρετανός ηθοποιός, Πίτερ Σέλλερς (Peter Sellers) γνωστός από το ρόλο του Επιθεωρητή Κλουζώ στο “Ροζ Πάνθηρα” (Πέθανε 24 Ιουλίου 1980)
Η οικογένειά του συμμετείχε στα βαριετέ της εποχής, κάτι που έκανε και ο ίδιος από μικρή ηλικία, μαθαίνοντας στην πράξη χορό, τραγούδι και ηθοποιία, ενώ έπαιξε και ντραμς σε διάφορες τζαζ μπάντες. Κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο υπηρέτησε στη RAF ως μη-ιπτάμενος, λόγω της κακής του όρασης. Μετά τον πόλεμο ξαναγύρισε στα βαριετέ, το 1955 άρχισε να εμφανίζεται στον κινηματογράφο, κάνοντας επιτυχία με βρετανικές κωμωδίες, πιο σημαντική απ’ τις οποίες ήταν Το ποντίκι που βρυχάται. Το 1962 συμμετείχε στην κινηματογραφική μεταφορά της Λολίτα του Στάνλεϊ Κιούμπρικ και αμέσως μετά έκανε μεγαλύτερη και διεθνή επιτυχία μετά την εμφάνισή του στην ταινία Ο ροζ πάνθηρας το 1963, και στη συνέχειά της του 1964, ενώ την ίδια χρονιά εμφανίστηκε και στη σημαντική κωμωδία του Στάνλεϊ Κιούμπρικ S.O.S Πεντάγωνο καλεί Μόσχα (Dr. Strangelove), παίζοντας τρεις διαφορετικούς ρόλους. Την ίδια χρονιά παντρεύτηκε τη Σουηδή ηθοποιό Μπριτ Έκλαντ και έπαθε την πρώτη του καρδιακή προσβολή. Ακολούθησαν τρεις συνέχειες του Ροζ Πάνθηρα αλλά και άλλες σημαντικές ταινίες όπως Καζίνο Ρουαγιάλ, Το πάρτι, Τα σατανικά κόλπα του Φου Μαντσού και ο βασικός ρόλος στην ταινία Να Είσαι Εκεί, Κύριε Τσανς (Being there) του Γέρζι Κοζίνσκι που του χάρισε τη Χρυσή Σφαίρα.
Ο Σέλερς πάλευε χρόνια με την κατάθλιψη και παρά την επαγγελματική επιτυχία, είχε ανασφάλειες καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του. Υπήρξε μια αινιγματική φιγούρα του κινηματογράφου και σύμφωνα με όσα ο ίδιος δήλωνε δεν είχε καμία προσωπική ταυτότητα πέρα από τους ρόλους που υποδύθηκε. Στη δεκαετία του ’70, τα προβλήματα με τον αλκοολισμό και τα ναρκωτικά εντάθηκαν και συχνά ερχόταν σε έντονη σύγκρουση με τους σκηνοθέτες και τους συμπρωταγωνιστές του
1922 Μικρασιατική Καταστροφή: Οι πρώτοι Τούρκοι στρατιώτες μπαίνουν στην Σμύρνη.
1926 Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης εντάσσεται στην Κοινωνία των Εθνών.
1935 Ο Φρανκ Σινάτρα, σε ηλικία 19 ετών, αποκαλύπτει το ταλέντο του, τραγουδώντας με το συγκρότημα “The Hoboken Four ” σε τηλεοπτική εκπομπή ταλέντων.
1937 Γεννήθηκε η Ιταλίδα ηθοποιός, Virna Lisi (Βίρνα Λίζι – πέθανε το 2014)
1939 Απαγορεύεται η αναχώρηση από την Ελλάδα για το εξωτερικό των στρατευσίμων από 20 μέχρι 50 ετών.
1941 Αρχίζει από τις δυνάμεις του Άξονα (Γερμανία, Ιταλία και Φινλανδία) η πολιορκία του Λένινγκραντ, που διήρκεσε 872 μέρες και κράτησε έως τις 27 Γενάρη 1944. Ο ηρωικός λαός του Λένινγκραντ αντιστάθηκε και άντεξε στους εισβολείς, παρά τους 1.000.000 και πλέον νεκρούς, από τις μάχες, τους ανελέητους βομβαρδισμούς και τις ελλείψεις σε τρόφιμα και φάρμακα.
1942 Η ανταρτοομάδα του Άρη Βελουχιώτη χτυπά στη Ρυκά της Γκιόνας ιταλικό απόσπασμα και το αιχμαλωτίζει.
1943 Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος: Ανακοινώνεται από τους Συμμάχους η συνθηκολόγηση της Ιταλίας (η συνθηκολόγηση είχε γίνει 5 μέρες νωρίτερα). Ο ΕΛΑΣ αφοπλίζει την ιταλική μεραρχία «Πινερόλο» και άλλες ιταλικές μονάδες. Πολλοί Ιταλοί προσχωρούν στον ΕΛΑΣ.
1943 Στις 8 Σεπτεμβρίου εκτελείται στο Βερολίνο ο Ιούλιος Φούτσικ. Στέλεχος του τσεχοσλοβάκικου κομμουνιστικού κινήματος, συγγραφέας, κριτικός και δημοσιογράφος, εθνικός ήρωας της Τσεχοσλοβακίας.
1944 Εκτελείται από τις δυνάμεις κατοχής η Λέλα Καραγιάννη, επικεφαλής της αντιστασιακής οργάνωσης «Μπουμπουλίνα».
1944 Ο ΕΛΑΣ απελευθερώνει τον Πύργο και την Καλαμάτα.
1945 Αμερικανικά στρατεύματα φτάνουν στην Κορέα “για να διαχωρίσουν το νότιο τμήμα της χώρας”
1946 Γεννήθηκε ο συγγραφέας και στιχουργός, Ευγένιος Τριβιζάς
1949 Πέθανε ο Γερμανός συνθέτης Ρίχαρντ Στράους. Γνωστότερος για τα τραγούδια του, ιδιαίτερα για την «Αριάδνη στη Νάξο», και τα συμφωνικά ποιήματά του («Δον Ζουάν», «Μάκβεθ», «Δον Κιχώτης», «Οικογενειακή συμφωνία» κ.ά.), ένα από τα οποία χρησιμοποιήθηκε στην ταινία «2001, η Οδύσσεια του Διαστήματος»
1949 Ο Ν. Ζαχαριάδης στέλνει στο ΠΓ της ΚΕ του Πανενωσιακό Κομμουνιστικό Κόμμα (Μπολσεβίκοι) της ΕΣΣΔ το κείμενο με τα πρώτα συμπεράσματα από τη δράση του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας.
Στους βασικούς λόγους της ήττας του αγώνα του ΔΣΕ συγκαταλέγονταν το πρόβλημα των εφεδρειών του Δημοκρατικού Στρατού καθώς και η αδυναμία ανάπτυξης του αγώνα στις πόλεις και του συνδυασμού του με τον αγώνα του ΔΣΕ στο βουνό.
Ως καθήκοντα στη νέα κατάσταση προβάλλονταν η διατήρηση και ενίσχυση των παρτιζάνικων ομάδων (που συνέχιζαν να δρουν σε διάφορα μέρη της Ελλάδας), η ενίσχυση της κομματικής δουλειάς στα αστικά κέντρα για την ενδυνάμωση του μαζικού κινήματος και την ενίσχυση των δυνάμεων που είχαν καταφύγει στο εξωτερικό. Όλα αυτά είχαν ως τελικό σκοπό την εκ νέου γενίκευση του ένοπλου αγώνα, όταν οι εσωτερικές και εξωτερικές συνθήκες ήταν και πάλι ευνοϊκές.
1952 Κυκλοφορεί το μυθιστόρημα του Έρνεστ Χέμινγουεϊ “Ο γέρος και η θάλασσα”.
1954 Ιδρύεται ο Οργανισμός του Συμφώνου της Νοτιοανατολικής Ασίας (SEATO).
1961 Η ΑΕΚ σημειώνει τη, μέχρι τώρα, μεγαλύτερη εντός έδρας νίκη της στο ελληνικό πρωτάθλημα επί του Αιγάλεω με 8-0
1962 Ένας νεκρός και 30 τραυματίες είναι το αποτέλεσμα των σφοδρών συγκρούσεων μεταξύ καπνοπαραγωγών και χωροφυλακής στο Ξηρόμερο της Αιτωλοακαρνανίας
1964 Ιδρύεται η Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη από τη συγχώνευση της Νεολαίας ΕΔΑ και της νεοσύστατης Δημοκρατικής Κίνησης Νέων-Γρηγόρης Λαμπράκης.
1966 Πραγματοποιείται η πρώτη απεργία των ναυτεργατών από το 1947, με αίτημα την αύξηση των μισθών. Παρά την επιστράτευση, η απεργία κράτησε 11 μέρες και έληξε με νίκη.
1966 Προβάλλεται το πρώτο επεισόδιο της αμερικανικής τηλεοπτικής σειράς επιστημονικής φαντασίας Σταρ Τρεκ.
1972 Ο Ηλίας Χατζηπαυλής κατακτά το αργυρό μετάλλιο στην ιστιοπλοΐα στην κλάση FINN με 71 βαθμούς ποινή έναντι 58 του πρώτου νικητή Γάλλου Σερζ Μορί και 74.7 του τρίτου Ρώσου Βίκτωρ Ποταπόβ στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μονάχου.
1974 Συντριβή αεροσκάφους Boeing 707 της TWA στο Ιόνιο Πέλαγος, με απολογισμό 88 νεκρούς.
1980 Ο «Μεγαλέξανδρος» του Θόδωρου Αγγελόπουλου βραβεύεται στο κινηματογραφικό φεστιβάλ της Βενετίας με το «Χρυσό Φοίνικα» για την κατηγορία των «πειραματικών ταινιών».
1982 Οι ανατολικογερμανίδες Μαρίτα Κοχ (Marita Koch) και η Ούλρικ Μέιφαρθ (Ulrike Nasse-Meyfarth) καταρρίπτουν αντίστοιχα τα παγκόσμια ρεκόρ στα 400μ (48.16) και στο ύψος (2.02) κατά τη διάρκεια του 13ου Πανευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Στίβου στο ΟΑΚΑ.
Χαρίζοντας την 1η θέση στην DDR με 13Χρ+8Α+7Χ=28 μετάλλια (η ΕΣΣΔ 3η με 6Χρ+12Α+8Χ=26)
1991 Η Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας ψηφίζει με συντριπτικό ποσοστό την ανεξαρτησία της από τη Γιουγκοσλαβική Ομοσπονδία.
1994 Μπόινγκ 747 της USAir συντρίβεται κοντά στο αεροδρόμιο του Πίτσμπουργκ, παρασύροντας στο θάνατο και τους 131 επιβαίνοντες.
1995 Ξεκινάει στον Πειραιά και την Πάτρα το Eurovolley. Η Ελλάδα θα τερματίσει στην έβδομη θέση.
2000 Πέθανε ο Βασίλης Ραφαηλίδης, έλληνας κριτικός κινηματογράφου. (Γεν. 1/1/1934)
2002 Η Γιουγκοσλαβία κατακτά την πρώτη θέση στο Μουντομπάσκετ της Ιντιανάπολης νικώντας την Αργεντινή 84-77 σε έναν συγκλονιστικό τελικό που κρίθηκε στην παράταση. Είναι ο πέμπτος τίτλος και δεύτερος συνεχόμενος για τους πλάβι.
2002 Στον Κορυδαλλό μεταφέρεται ο “Λουκάς” της 17Ν κάτω από δρακόντεια μέτρα ασφαλείας, μετά την απόφαση προφυλάκισής του. Ο Δημήτρης Κουφοντίνας βαρύνεται με 73 κακουργηματικές πράξεις, τις οποίες αρνείται, ωστόσο αποδέχεται τη συμμετοχή του στην Οργάνωση. O Κουφοντίνας στο απολογητικό του υπόμνημα αναλαμβάνει την πολιτική ευθύνη της δράσης της “17Ν”, ενώ χαρακτηρίζει τις πράξεις του ανιδιοτελείς, πράγμα που “αποδεικνύει και η εκούσια παράδοσή του”.
2003 Πέθανε η Λένι Ρίφενσταλ, Γερμανίδα ηθοποιός, σκηνοθέτης και φωτογράφος, η οποία έγινε διάσημη χάρη στις ταινίες προπαγάνδας που δημιούργησε για λογαριασμό της Ναζιστικής Γερμανίας. Η “Λένι” Ρίφενσταλ _ Helena Bertha Amalie “Leni” Riefenstahl, γεννήθηκε 22 Αυγούστου 1902. Το 1932 παρακολούθησε την ομιλία του Χίτλερ στο Συνέδριο της Νυρεμβέργης και “εντυπωσιάστηκε από το ταλέντο του ως ομιλητή”, παράλληλα, όμως, έγινε η “θεά του Κινηματογράφου” για τον Φύρερ. Η Λένι, στο μεταξύ, γυρίζει στη Γροινλανδία την ταινία “SOS Παγόβουνο”, στα γυρίσματα της οποίας οι συμπρωταγωνιστές της τη βλέπουν να βυθίζεται στην ανάγνωση έργων του Χίτλερ και, ιδίως, του “Mein Kampf”. Η ίδια ποτέ δεν παραδέχθηκε ότι ένιωσε ενοχές για το παρελθόν της.
📰 Η 8η Σεπτεμβρίου έχει ανακηρυχτεί από την UNESCO Διεθνής Ημέρα Εξάλειψης του Αναλφαβητισμού (International Literacy Day) στις 17-Νοε-1965, με γιορτές και πανηγύρια χωρίς αντικείμενο ανά τον κόσμο.
🔳 800 περίπου εκατομμύρια ενήλικες είναι σχεδόν αναλφάβητοι -τα 2/3 γυναίκες & πάνω από 10ο εκατομμύρια παιδιά δεν έχουν πρόσβαση σε σχολείο 🔳