🗓️ Σαν σήμερα 30 Σεπτεμβρίου ||
🗒️ Γεγονότα και πρόσωπα που έμειναν στην ιστορία και δεν πρέπει να ξεχάσουμε
1207 Γεννήθηκε ο σουνίτης Τζελαλεντίν Ρουμί, Πέρσης μυστικιστής και ποιητής, νομικός, ουλεμάς και θεολόγος των Σούφι. Η επιρροή του Ρουμί ξεπερνά τα εθνικά σύνορα και διαιρέσεις: Ιρανοί, Τατζίκοι, Τούρκοι, Καππαδόκες, Παστούν, άλλοι μουσουλμάνοι της Κεντρικής Ασίας και οι μουσουλμάνοι της Νότιας Ασίας έχουν εκτιμήσει ιδιαίτερα την πνευματική κληρονομιά του κατά τους τελευταίους επτά αιώνες.
Τα σπουδαιότερα έργα του είναι το “Ντιβάν”, συλλογή λυρικών ποιημάτων και το “Μεσνεβί” (δίστιχα) που περιέχει 40.000 δίστιχα σε ηθικά και ασκητικά θέματα, μέσα από μυστικισμό και αλληγορίες. Δεν είναι γνωστό πότε γράφτηκε το “Μεσνεβί”. Πιστεύεται ότι άρχισε να γράφεται το 1258 και τελείωσε το 1273 λίγο πριν τον θάνατο του Ρουμί. Ίδρυσε το σουφικό τάγμα των Μεβλεβήδων.
Στις ελληνικές επιρροές στο έργο του Ρουμί αναφέρεται το άρθρο “Τα ελληνικά ποιήματα του Μαυλανά Ρουμή και του γιου του Βαλέντ κατά τον 13ο αιώνα”. Από εκεί συνάγονται τα εξής: Στο έργο του Ρουμί υπάρχουν πολλά νεοπλατωνικά και γνωστικά στοιχεία. Αυτό οφείλεται –πέρα από τις ελληνικές επιδράσεις που υπήρχαν ήδη στην ισλαμική φιλοσοφία και θεολογία– στο ότι ο Ρουμί είχε ο ίδιος επαφή με Έλληνες διανοούμενους της περιοχής, κυρίως κληρικούς. Ο Αφλακί, βιογράφος του Ρουμί, περιγράφει τις φιλοσοφικές συζητήσεις του Ρουμί με τον ηγούμενο της Μονής του Αγίου Χαρίτωνος (κατά τους Τούρκους Ακ Μαναστίρ), κοντά στην ελληνική κωμόπολη Σύλλη του Ικονίου, την οποία μάλιστα αναφέρει ως «μονή του Πλάτωνος» (Ντέιρε Αφλατούν).
Από τα λίγα ποιήματα του Ρουμί σε τοπικό ελληνικό ιδίωμα δεν είναι εμφανές σε ποιον βαθμό γνώριζε την ελληνική. Φαίνεται όμως ότι ο γιος του, ο Σουλτάν Βαλέντ, γνώριζε πολύ καλά τα ελληνικά, διότι έγραψε αρκετά ποιήματα σ’ αυτή τη γλώσσα. Οι τελετουργίες που αυτοσχεδίασε ο Ρουμί (μουσική, χορός, απαγγελίες) φαίνεται ότι είχαν ως στόχο περισσότερο να προσελκύσουν στον ισλαμισμό τους Έλληνες της περιοχής παρά απευθύνονταν στους μουσουλμάνους. Κατά τον Αφλακί ο Ρουμί έλεγε: “Ο Ύψιστος επεφύλαξε μεγάλες χαρές στους κατοίκους της Μικράς Ασίας. … Η περιοχή της έχει το καλύτερο κλίμα, αλλά οι κάτοικοί της αγνοούσαν τον μυστικόν έρωτα προς τον αληθινόν Κύριο των δυνάμεων” … “Με πήρες (ω Θεέ) από το Χορασάν και μ’ έφερες στη χώρα των Ελλήνων για να συναναστραφώ μ’ αυτούς και να τους οδηγήσω στο ορθό δόγμα. Όταν είδαμε ότι δεν στρέφονταν κατά κανένα τρόπο προς τον δρόμο του Θεού, και στερούνταν τα θεία μυστήρια, τους υποβάλαμε τις ιδέες αυτές με τρόπο πιο ευχάριστο, με μουσικές συναυλίες και με τον ρυθμό της ποίησης, πράγματα που αναταποκρίνονται στις ορέξεις των ανθρώπων. Διότι οι κάτοικοι της Μικρασίας είναι χαροκόποι και υπόκεινται στην επιρροή του πλανήτη της Αφροδίτης”…
Μερικοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι οι εκστατικοί χοροί των δερβίσηδων είναι επιβιώσεις αρχαίων διονυσιακών λατρειών που ήταν διαδεδομένες στη Μ. Ασία
1399 O Ερρίκος Δ’ ανακηρύσσεται βασιλιάς της Αγγλίας
1520 Ανακηρύσσεται Σουλτάνος ο Σουλεϊμάν Α’ ο Μεγαλοπρεπής (I. Süleyman, 6 Νοεμβρίου 1494 – 7 Σεπτεμβρίου 1566), κοινώς γνωστός στον δυτικό κόσμο και “Κανουνί” (ο Νομοθέτης). Ήταν ο δέκατος σουλτάνος της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, από το 1520 έως τον θάνατό του το 1566. Κατά τη βασιλεία του η Οθωμανική αυτοκρατορία έφτασε στη μέγιστη γεωγραφική της επέκταση και στο απόγειο της δύναμής της. Θεωρείται ότι υπήρξε ο επιφανέστερος των σουλτάνων από όλους τους σουλτάνους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Σε ανακοίνωση του για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή το Γραφείου Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ επισημαίνει τα εξής: «Η πυραυλική επίθεση του Ιράν στο…
1636 Ισχυρός σεισμός 7,1 R πλήττει την Κεφαλονιά και τη Ζάκυνθο. Οι νεκροί φτάνουν τους 540 και οι τραυματίες τους 1.500. Οι μετασεισμικές δονήσεις θα διαρκέσουν ως το 1637.
1791 Η όπερα του Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ «Ο Μαγικός Αυλός» κάνει πρεμιέρα στη Βιέννη
1822 Ο τουρκικός στόλος αποβιβάζει 3.000 άνδρες στην επαναστατημένη Κρήτη. Όσοι γλίτωσαν από τα πυρά και τα γιουρούσια των επαναστατών υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν το νησί στις 18 του Οκτώβρη.
1826 Πέθανε ο Γιάννης Γκούρας, μία από τις αμφιλεγόμενες προσωπικότητες της Ελληνικής Επανάσταση. Έπεσε νεκρός από τουρκικό βόλι. (Γεν. 1771)
1846 Ο δρ. Γουίλιαμ Μόρτον χρησιμοποιεί για πρώτη φορά τον αιθέρα ως αναισθητικό για την εξαγωγή δοντιού, στο Τσάρλεστον της Μασαχουσέτης.
1876 Επί κυβερνήσεως του Αλεξάνδρου Κουμουνδούρου, δίδεται η κυβερνητική έγκριση για τη σύσταση του Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών.
1882 Τίθεται σε λειτουργία το πρώτο υδροηλεκτρικό εργοστάσιο του κόσμου, στο Φοξ Ρίβερ, στο Άπλετον του Γουισκόνσιν.
1888 Ο Jack the Ripper _Τζακ ο Αντεροβγάλτης σκοτώνει την Ελίζαμπεθ Στράιντ και την Κάθριν Ήντοους, το τρίτο και τέταρτο θύμα του αντίστοιχα. Tο ψευδώνυμο δόθηκε σε έναν αγνώστου ταυτότητας δολοφόνο ο οποίος δρούσε στην περιοχή Ουάιτσάπελ του Λονδίνου στα τέλη του 19ου αιώνα ξεκινώντας από το 1888. Το όνομα άρχισε να χρησιμοποιείται από την μέρα που κάποιος έστειλε ένα γράμμα στο Κεντρικό Γραφείο Ειδήσεων του Λονδίνου, ισχυριζόμενος πως είναι ο δολοφόνος με αυτό το όνομα.
Η αφαίρεση των εσωτερικών οργάνων από τρία θύματα έκανε μερικούς αστυνομικούς της εποχής να πιστεύουν πως ο δολοφόνος κατείχε ανατομική ή χειρουργική γνώση. Οι εφημερίδες άρχισαν να δίνουν όλο και πιο εκτεταμένη προβολή στο θέμα, κυρίως στην αγριότητα των επιθέσεων και στην αδυναμία της αστυνομίας στο να συλλάβει τον δολοφόνο, ο οποίος φαίνεται ότι ξέφευγε από την αστυνομία για μερικά λεπτά καθώς γινόταν ένα με τις σκιές.
Επειδή η ταυτότητα του δολοφόνου δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ η ιστορία των γεγονότων έχει λάβει και ένα χαρακτήρα αστικού μύθου με μια μίξη ιστορικών και φανταστικών στοιχείων. Πολλοί συγγραφείς, ιστορικοί και ερασιτέχνες ερευνητές έχουν προτείνει διάφορες θεωρίες σχετικά με την ταυτότητα (ή ταυτότητες) του δολοφόνου και των θυμάτων του. Τα θύματα ήταν γυναίκες οι οποίες έβγαζαν χρήματα ως πόρνες. Οι φόνοι συνέβαιναν σε δημόσιους χώρους (εκτός από τον φόνο της Μαίρη Τζέιν Κέλλυ) την νύχτα ή τα ξημερώματα. Ο λαιμός των θυμάτων ήταν κομμένος και το σώμα ήταν ακρωτηριασμένο.
1895 Γεννήθηκε ο στρατιωτικός Αλεξάντρ Βασιλιέφσκι, Οι αρχικές επαγγελματικές φιλοδοξίες του τον οδηγούσαν προς το επάγγελμα του δασκάλου ή του αγρονόμου. Κατατάχθηκε όμως εθελοντικά στο στρατό το 1915, οπότε και επιλέχθηκε αμέσως για να εκπαιδευθεί ως αξιωματικός. Ήταν λάτρης των βιβλίων που σχετίζονταν με τη ζωή και τη δράση των μεγάλων Ρώσων του παρελθόντος. Παρά την καταγωγή του, εντάχθηκε στις τάξεις του Κόκκινου Στρατού και το 1936 ήταν μεταξύ των ελάχιστων αξιωματικών που επιλέχθηκαν για φοίτηση στη νέα Ακαδημία του Γενικού Επιτελείου, ενώ το 1939 έγινε υποδιευθυντής του κλάδου επιχειρήσεων της Stavka. Από τη θέση αυτή συμμετείχε στη σχεδίαση της τελικής επίθεσης, χάρη στην οποία κάμφθηκε η Φινλανδία το 1940. Την 1η Αυγούστου 1941, ορίσθηκε επικεφαλής του κλάδου επιχειρήσεων και υπαρχηγός του Γενικού Επιτελείου, ενώ στις 26 Ιουνίου 1942 έγινε αρχηγός.
Από τη θέση αυτή ο Βασιλιέφσκι έμελλε να συμετάσχει στην επιτελική προετοιμασία των μεγαλύτερων νικών που κατήγαγαν οι Σοβιετικοί κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Λίγες ημέρες μετά την παράδοση του Φρήντριχ φον Πάουλους στο Στάλινγκραντ προήχθη σε στρατάρχη. Τον Ιανουάριο του 1945 άφησε τη θέση του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου και στάλθηκε στην Άπω Ανατολή, όπου κατέστρωσε τα σχέδια που κατέληξαν στη συντριβή της ιαπωνικής στρατιάς του Κβαντούγκ. Του απονεμήθηκε δύο φορές το μετάλλιο του Ήρωα της Σοβιετικής Ένωσης. Ο Αλεξάντρ Βασιλιέφκσι πέθανε στις 5 Δεκεμβρίου του 1977.
1898 Γεννήθηκε ο ηθοποιός Ορέστης Μακρής, (Θαν. 29/1/1975)
1915 Ο Radoje Ljutovac _στρατιώτης του σερβικού στρατού ξηράς γίνεται ο πρώτος στην ιστορία που καταρρίπτει εχθρικό αεροσκάφος με πυρά εδάφους-αέρος.
1921 Γεννήθηκε η Βρετανή ηθοποιός, με καταγωγή από τη Σκωτία Deborah Kerr (Ντέμπορα Κερ). Βραβεύτηκε, μεταξύ άλλων, με Χρυσή Σφαίρα, Τιμητικό Όσκαρ και βραβείο BAFTA. Tην εποχή που προωθούσε την καριέρα της στο Χόλιγουντ προφερόταν “Καρ”, με την Μέτρο Γκόλντουιν Μάγιερ να τονίζει ότι το Καρ έκανε ρίμα με το σταρ. Αρχικά ασχολήθηκε με το μπαλέτο, κάνοντας την πρώτη της εμφάνιση το 1938. Σύντομα όμως την κέρδισε η ηθοποιία και πρώτη της δασκάλα στην υποκριτική ήταν η θεία της, η Φίλις Σμέιλ.
Η πρώτη της εμφάνιση έγινε στην αγγλική ταινία Contraband το 1940 και ακολούθησαν οι: Hatter’s Castle (1942), ”Η ζωή και ο θάνατος του Συνταγματάρχη Μπλιμπ (The Life and Death of Colonel Blimp) (όπου υποδύθηκε τριπλό ρόλο) και το 1950 στο Οι Θησαυροί του Σολομώντος (King Solomon’s Mines). Το 1947 ο ρόλος που την έφερε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος από πλευράς παραγωγών του Χόλιγουντ ήταν αυτός της μοναχής στην ταινία Μαύρος Νάρκισσος (Black Narcissus).
Το 1953 η Κερ έπαιξε στην ταινία Όσο υπάρχουν άνθρωποι (From Here to Eternity) αποσπώντας υποψηφιότητα για Όσκαρ Α΄ γυναικείου ρόλου. Αλησμόνητη έμεινε η σκηνή της ταινίας που κάνει έρωτα με τον Μπαρτ Λάνκαστερ σε μια ακτή της Χαβάης, με τα κύματα να παφλάζουν. Ακολούθησαν πολλές ταινίες και ποικίλοι ρόλοι. Δύο από τους πιο γνωστούς ήταν στο μιούζικαλ Ο Βασιλιάς κι Εγώ (The King and I) ως Αννα Ληονόουενς στο πλευρό του Γιουλ Μπρίνερ και στην ταινία Μεγάλε μου Έρωτα (An Affair to Remember) με συμπρωταγωνιστή τον Κάρι Γκραντ. Το 1967, σε ηλικία 46 ετών, έπαιξε χαρακτηριστικό ρόλο (το κορίτσι του Τζέιμς Μποντ) στο «Καζίνο Ρουαγιάλ». Δύο χρόνια μετά μάλιστα έκανε και την πρώτη και τελευταία της γυμνή εμφάνιση σε ταινία. Στα τέλη της δεκαετίας του 1960 εγκατέλειψε τη μεγάλη οθόνη και εμφανίστηκε σε τηλεοπτικές σειρές, αλλά και στο θέατρο. Το 1955 τιμήθηκε με το θεατρικό βραβείο της Σάρας Σίντον. Για τον τηλεοπτικό της ρόλο στο A Woman of Substance ήταν υποψήφια για ένα Βραβείο ΕΜΜΥ.
1922 Η ελληνική κυβέρνηση αποδέχεται τη συμφωνία της Διάσκεψης των Μουδανιών, με την οποία δίδεται στους Τούρκους και η Ανατολική Θράκη μέχρι τον Έβρο. Σύσκεψη του υπουργικού συμβουλίου στην Αθήνα και αποδοχή της εκχώρησης της Ανατολικής Θράκης στην Τουρκία.
1922 Πέθανε ο Ιωάννης Ψυχάρης, Έλληνας δημοτικιστής, φιλόλογος και συγγραφέας. (Γεν. 15/5/1854)
1924 Γεννήθηκε ο Αμερικανός συγγραφέας, Τρούμαν Καπότε
1924 Γεννήθηκε ο ηθοποιός Νίκος Ρίζος
1925 Ο δικτάτορας Θ. Πάγκαλος διαλύει την Βουλή, ενώ ταυτόχρονα εντείνει τους διωγμούς κατά του ΚΚΕ.
1929 Συνέρχεται το 5ο Συνέδριο της Ομοσπονδίας των Οικοδόμων. Το Συνέδριο απαιτεί τον τερματισμό της τρομοκρατίας, την απόλυση όλων των πολιτικών κρατουμένων και την κατάργηση του «Ιδιώνυμου».
1935 Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Θεόδωρος Ρούζβελτ, αφιερώνει το φράγμα Χούβερ στο Μπλακ Κάνιον, ανάμεσα στην Αριζόνα και τη Νεβάδα στον αμερικανικό λαό. Το φράγμα πήρε το όνομά του προς τιμή του 31ου προέδρου των ΗΠΑ, Χέρμπερτ Χούβερ.
1937 Γεννήθηκε ο ηθοποιός Γιάννης Βόγλης
1938 Η Βρετανία, η Γαλλία, η ναζιστική Γερμανία και η Ιταλία υπογράφουν τη Συνθήκη του Μονάχου με την οποία επιτρέπεται στη Γερμανία να καταλάβει τις σουδητικές εκτάσεις της Τσεχοσλοβακίας.
1939 Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος: Βρετανία και Γαλλία κηρύσσουν τον πόλεμο στη Γερμανία, μετά την εισβολή της τελευταίας στην Πολωνία.
1939 Γεννήθηκε η ηθοποιός Έλλη Φωτίου
1941 Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος: Ολοκληρώνεται η 2η μέρα της πρώτης πράξης της ανθρωποσφαγής στο Μπάμπι Γιαρ της Ουκρανίας. Σύμφωνα με την επίσημη αναφορά, εκτελέστηκαν 33.771 Εβραίοι.
1943 Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος: Στην Ιταλία, οι Γερμανοί εγκαταλείπουν τη Νάπολη, ενώ πλησιάζουν οι Σύμμαχοι.
1944 Οι ταγματασφαλίτες της Τρίπολης συνθηκολογούν και ο ΕΛΑΣ απελευθερώνει την πόλη.
1947 Μεταδίδεται για πρώτη φορά τηλεοπτικά αγώνας του αμερικανικού πρωταθλήματος μπέιζμπολ, μεταξύ των Νιου Γιορκ Γιάνκις και των Μπρούκλιν Ντότζερς.
1949 Ο Μάο Τσε-Τουνγκ εκλέγεται Πρόεδρος της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας.
1954 Τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ καταλήγουν σε συμφωνία για τον επανεξοπλισμό και την είσοδο της Δυτικής Γερμανίας στη συμμαχία.
1955 Πέθανε (σκοτώθηκε σε αυτοκινητιστικό) ο Αμερικανός ηθοποιός James Dean (Τζέιμς Ντιν γεννήθηκε 8 Φεβρουαρίου 1931). Θεωρείται ένα πολιτιστικό είδωλο της εφηβικής επανάστασης και της κοινωνικής αποξένωσης, όπως εκφράζεται και στον τίτλο της πιο διάσημης ταινίας του, Επαναστάτης Χωρίς Αιτία (1955), στην οποία πρωταγωνιστεί ως o προβληματισμένος έφηβος, Τζιμ Σταρκ. Οι άλλοι δύο ρόλοι που εκτόξευσαν και καθόρισαν την καριέρα ήταν αυτός του μοναχικού Καλ Τρασκ, στην ταινία Ανατολικά της Εδέμ (1955), και αυτός του Jett Rink, στην ταινία Ο Γίγας (1956). Η διαχρονική δόξα, φήμη και δημοτικότητά του οφείλονται μόνο σε αυτές τις τρεις ταινίες. Ο πρόωρος τραγικός θάνατός του πάνω στην ακμή της επιτυχίας του, έπειτα από αυτοκινητιστικό δυστύχημα, εδραίωσε την θρυλική του υπόσταση. Ήταν ο πρώτος ηθοποιός στην ιστορία του θεσμού που έλαβε μεταθανάτια υποψηφιότητα για Όσκαρ Α’ Ανδρικού Ρόλου, και παραμένει ο μοναδικός ηθοποιός που έχει δύο μεταθανάτιες υποψηφιότητες. Το 1999, το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου τον κατέταξε ως τον 17ο καλύτερο αστέρα του κινηματογράφου στο Χόλιγουντ, στη λίστα 100
Το 1949 αποφοίτησε από το λύκειο και εγγράφηκε στο Κολλέγιο Σάντα Μόνικα, με ειδίκευση στη νομική. Πήρε μεταγραφή για το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες (UCLA), και άλλαξε τη κατεύθυνση του για το θέατρο, που είχε ως αποτέλεσμα την αποξένωση από τον πατέρα του.
Το 1950 ακολούθησε τη συμβουλή του δασκάλου του στο θεατρικό εργαστήρι στο οποίο συμμετείχε και μετακόμισε στη Νέα Υόρκη, με σκοπό να ασχοληθεί πλέον επαγγελματικά με την υποκριτική. Έκανε το τηλεοπτικό του ντεμπούτο την ίδια χρονιά σε μία διαφήμιση της Pepsi.
Πέρα από τα πρώτα χρόνια στην υποκριτική τέχνη σε παραστάσεις του Μπρόντγουέϊ και τηλεοπτικά επεισόδια, ο Τζέιμς Ντιν πρόλαβε να πρωταγωνιστήσει σε τρεις κινηματογραφικές παραγωγές που έγιναν ιδιαιτέρως δημοφιλείς: Ανατολικά της Εδέμ (East of Eden, 1955), Επαναστάτης Χωρίς Αιτία (Rebel without a cause, 1955) και Ο Γίγας (The Giant, 1956). Οι δύο τελευταίες ταινίες του δημοσιεύτηκαν μετά θάνατον. Βρήκε τραγικό θάνατο οδηγώντας το αυτοκίνητό του (Porsche 550 Spyder), κοντά στο Χολάμ της Καλιφόρνια, στις 30 Σεπτεμβρίου του 1955.
Ο Τζέιμς Ντιν πέθανε σε ηλικία μόλις 24 ετών, έχοντας ελάχιστη αλλά ιδιαιτέρως σημαντική παρουσία στο χώρο της υποκριτικής και του κινηματογράφου. Επιπλέον, κατάφερε να δημιουργήσει ένα θρύλο γύρω από το όνομα του και να παραμένει μέχρι και σήμερα μια από τις σπουδαιότερες και πιο αινιγματικές μορφές της αμερικανικής κουλτούρας.
Από το 1976 εώς το 2015, έχουν δημοσιευθεί 14 βιογραφικές ταινίες με κύριο θέμα την ζωή του:
- Τζέιμς Ντιν (1976), επίσης γνωστή ως Τζέιμς Ντιν: Το Πορτρέτο ενός Φίλου (James Dean: Portrait of a Friend) με τον Στέφεν ΜακΧέιτι στον ρόλο του Τζέιμς Ντιν
- Τζέιμς Ντιν: Ο Πρώτος Αμερικανός Έφηβος (James Dean: The First American Teenager),
- Μια τηλεοπτική βιογραφία που περιλαμβάνει συνεντεύξεις με τους Σαλ Μινέο, Νάταλι Γουντ και Νίκολας Ρέι
- Πάντα Τζέιμς Ντιν (Forever James Dean)
- Τζέιμς Ντιν: Η Τελική Ημέρα (James Dean: The Final Day), περιλαμβάνει συνεντεύξεις με τους Ουίλλιαμ Μπαστ, Λιζ Σέρινταν και Μάιλα Νέρμι. Η αμφιφυλοφιλία του Ντιν συζητείται ανοιχτά. Προβλήθηκε στις ΗΠΑ, στο κανάλι A&E, το 1991
- Τζέιμς Ντιν: Αγώνας με το Πεπρωμένο (1997) (James Dean: Race with Destiny) με σκηνοθεσία Μάρντι Ρούσταμ, με πρωταγωνιστή τον Κάσπερ βαν Ντιν ως Τζέιμς Ντιν
- Τζέιμς Ντιν (Βιογραφικό τηλεοπτικό φιλμ) (2001) (James Dean) με τον Τζέιμς Φράνκο ως Τζέιμς Ντιν
- Τζέιμς Ντιν: Εκτός Ορίων (2002) (James Dean: Outside the Lines), το αμερικανικό τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ περιλαμβάνει συνεντεύξεις με τους Ροντ Στάιγκερ, Ουίλλιαμ Μπαστ και Μάρτιν Λέντο
- Ζώντας με Φήμη: Τζέιμς Ντιν (Living Famously: James Dean), η Αυστραλιανή τηλεοπτική βιογραφία περιλαμβάνει συνεντεύξεις με τους Μάρτιν Λέντο, Μπέτσι Πάλμερ, Ουίλλιαμ Μπαστ και Μπομπ Χινκλ (2003 – 2006).
- Τζέιμς Ντιν – Μικρός Πρίγκηπας, Μικρός Μπάσταρδος ή αλλιώς Τζέιμς Ντιν (2005) (James Dean – Kleiner Prinz, Little Bastard aka James Dean), Γερμανική τηλεοπτική βιογραφία, περιλαμβάνει συνεντεύξεις με τον Ουίλλιαμ Μπαστ, τον Μάρκους Ουίνσλοου Τζρ. και τον Ρόμπερτ Χέλλερ
- Τζέιμς Ντιν: Αναμνήσεις Αισθήσεων (2005) (James Dean: Sense Memories), τηλεοπτική βιογραφία της Αμερικανικής εκπομπής American Masters
- Τζλειμς Ντιν – Με Φουλ Γκάζια στην Ζωή (2005) (James Dean – Mit Vollgas durchs Leben), η Αυστριακή τηλεοπτική βιογραφία περιλαμβάνει συνεντεύξεις με τον Ρολφ Γούδεριχ και τον Ουίλλιαμ Μπαστ
- Δύο Φιλικά Φαντάσματα (μικρού μήκους) (2011) (Two Friendly Ghosts)
- Joshua Tree, 1951: Ένα πορτρέτο του James Dean (2013) (Joshua Tree, 1951: A Portrait of James Dean), με τον Τζέιμς Πρέστον ως Τζέιμς Ντιν
- Ζωή (2015) (Life), σκηνοθεσία του Άντον Κόρμπιτζν, με πρωταγωνιστή τον Ντέιν Ντίχαν ως Ντιν.
1960 Οι The Flintstones _”Φλίντστοουνς” κάνουν το τηλεοπτικό τους ντεμπούτο στις ΗΠΑ.
1961 Ιδρύεται το Πανδημοκρατικό Αγροτικό Μέτωπο (Π.Α.ΜΕ.), από την ΕΔΑ και το Εθνικό Αγροτικό Κόμμα.
1962 Ο Τζέιμς Μέρεντιθ, μαύρος φοιτητής από το Μισισιπή, επιχειρεί να εισέλθει στο Πανεπιστήμιο του Μισισιπή, αντιμετωπίζει όμως την απαγόρευση από τους «ιππότες» της «Κου – Κλουξ – Κλαν», που έχουν κλείσει την πόρτα του Ιδρύματος. Το γεγονός προκαλεί την κινητοποίηση χιλιάδων μαύρων, Λατινοαμερικανών και λευκών αντιρατσιστών, οι οποίοι συγκροτούν διαδήλωση. Οι συγκρούσεις επεκτείνονται ταχύτατα και η αστυνομία επεμβαίνει. Το αποτέλεσμα ήταν δύο νεκροί και εκατοντάδες τραυματίες.
1964 Γεννιέται η Ιταλίδα ηθοποιός Monica [Anna Maria] Bellucci (Μόνικα Μπελλούτσι).
Η Μπελούτσι ξεκίνησε την ενασχόληση της με το μόντελινγκ, το 1977, σε ηλικία δεκατριών ετών. Μετά την αποφοίτηση της από το σχολείο, ξεκίνησε σπουδές νομικής στο Πανεπιστήμιο, τις οποίες όμως εγκατέλειψε το 1988 λόγω του μόντελινγκ και εγκαταστάθηκε στο Μιλάνο. Το 1989 ξεκίνησε να δουλεύει ως μοντέλο και στο Παρίσι αλλά και στη Νέα Υόρκη. Μεταξύ άλλων, πόζαρε για τον οίκο Dolce & Gabbana αλλά και τη γαλλική έκδοση του περιοδικού μόδας Elle. To 2001, φωτογραφήθηκε στο εξώφυλλο του περιοδικού Esquire. Το 2003 φωτογραφήθηκε για το περιοδικό Maxim ενώ το Men’s Health την συμπεριέλαβε στη λίστα με τις “100 Πιο Σέξι Γυναίκες Όλων Των Εποχών”. Την ίδια χρονιά, δύο εθνικές εφημερίδες την χαρακτήρισαν ιταλικό σύμβολο του σεξ.
Το 2004, ούσα έγκυος στην κόρη της, Ντέβα, φωτογραφήθηκε γυμνή για την ιταλική έκδοση του Vanity Fair … για να δείξει την αντίθεση της στην ιταλική νομοθεσία και την απαγόρευση δωρεάς σπέρματος. Από το 2006 μέχρι το 2010, ήταν το πρόσωπο των προϊόντων του οίκου Ντιόρ και το 2012, έγινε το πρόσωπο του οίκου Dolce & Gabbana… το 2016, φωτογραφήθηκε για το ιταλικό GQ _Την άνοιξη του 2019, περπάτησε για το Dolce & Gabbana στην εβδομάδα μόδας του Μιλάνου.
Το 2003, η Μπελούτσι κέρδισε το βραβείο Νάστρο ντ’ Αρτζέντο β’ γυναικείου ρόλου για την ερμηνεία της ως Αλέσια στο Απιστίες. Το 2006, εκτέλεσε χρέη κριτή στο 59ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών. Το 2009, κέρδισε το βραβείο World Actress Award στο Women’s World Award. Το 2023 της απονεμήθηκε το τιμητικό βραβείο Χρυσός Αλέξανδρος για το σύνολο της προσφοράς της στον κινηματογράφο κατά την διάρκεια του 64ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης
1965 Στρατιωτικό κίνημα πραγματοποιείται στην Ινδονησία με σκοπό -καθώς υποστήριξε- να αποτρέψει σχεδιαζόμενο πραξικόπημα από μερίδα του στρατού και την CIA. Το κίνημα αποτυγχάνει και οι στρατιωτικοί υπό τον στρατηγό Σουχάρτο επικρατούν ξεκινώντας μια τεράστιας έκτασης αντικομμουνιστική δολοφονική εκστρατεία. Εκατοντάδες χιλιάδες κομμουνιστές και άλλα μέλη συνεργαζόμενων οργανώσεων εξοντώθηκαν ή ρίχτηκαν στις φυλακές και σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Την ίδια περίοδο δολοφονήθηκαν και οι περισσότεροι ηγέτες του ΚΚ Ινδονησίας (Αϊντίτ, Νιόνο, Λούκμαν, κ.α.). Το Μάρτιο του 1966 το ΚΚΙ και οι συνεργαζόμενες οργανώσεις τέθηκαν εκτός νόμου.
1966 Η Μποτσουαναλάνδη γίνεται ανεξάρτητο κράτος από τη Βρετανία εντός της Κοινοπολιτείας, με την ονομασία Μποτσουάνα.
1966 Ελευθερώνονται τα μεσάνυχτα από τις φυλακές Σπαντάου οι Ναζί εγκληματίες πολέμου Άλμπερτ Σπέερ και Μπάλντουρ φον Σίραχ. Στη φυλακή παραμένει πλέον μόνον ο Ρούντολφ Ες.
1967 Έναρξη λειτουργίας των BBC Radio 1, BBC Radio 2, BBC Radio 3 και BBC Radio 4.
1968 Παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο κοινό το Boeing 747.
1969 Η FIR αναγνωρίζει σαν μέλος της την Ομοσπονδία των Ελλήνων Αντιστασιακών που ζούσαν στο εξωτερικό.
1969 Η Αθήνα αρχίζει να υδροδοτείται από το Μόρνο. Εγκαινιάζεται το έργο.
1975 Γενιέται η Marion Cotillard (Μαριόν Κοτιγιάρ), Γαλλίδα ηθοποιός, μοντέλο και τραγουδίστρια. Στις διακρίσεις της περιλαμβάνεται Όσκαρ, μια Χρυσή Σφαίρα, και ένα Βραβείο BAFTA, όλα για την ερμηνεία της στην ταινία του 2007, «Ζωή σαν Τριαντάφυλλο» (La Môme /La Vie En Rose). Έχει επίσης λάβει δύο Βραβεία Σεζάρ, που είναι τα σημαντικότερα βραβεία που απονέμονται κάθε χρόνο για τον γαλλικό κινηματογράφο.
Κρατά μια διακεκριμένη θέση στο πλάι της Σιμόν Σινιορέ ως η μόνη Γαλλίδα ηθοποιός που κέρδισε Βραβείο Όσκαρ Α’ Γυναικείας Ερμηνείας. Είναι επίσης η πρώτη νικήτρια του συγκεκριμένου βραβείου για μη-αγγλόφωνο ρόλο από το 1960, οπότε και η Σοφία Λόρεν είχε βραβευτεί για την ερμηνεία της στην ταινία Η Ατιμασμένη (La Ciociara). Η Κοτιγιάρ είναι επίσης η μοναδική βραβευμένη της Ακαδημίας για ερμηνεία στη γαλλική γλώσσα.
1975 Πραγματοποιεί την πρώτη του πτήση το ελικόπτερο AH-64 Apache.
1979 Ο Παναμάς αποκτά ξανά τον έλεγχο της Ζώνης της Διώρυγας από τις ΗΠΑ. Ο πρόεδρος της χώρας Ομάρ Τορίχος Ερέρα και ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζίμι Κάρτερ υπογράφουν συμφωνία για τη σταδιακή μεταβίβαση του ελέγχου και της εκμετάλλευσης του καναλιού.
1979 Την ίδια μέρα στην Ελλάδα, διεξάγεται η πρώτη αγωνιστική του πρώτου Επαγγελματικού Πρωταθλήματος της Α’ Εθνικής κατηγορίας που διοργανώνει η ΕΠΑΕ.
1980 Γίνεται το περίφημο Ναυάγιο της Ζακύνθου. Το πλοίο “Παναγιώτης” μεταφέρει παράνομα τσιγάρα, από την Τουρκία σε διεθνή ύδατα, με σκοπό να τα πουλήσει σε προσυμφωνημένο σημείο. Το πλοίο, ωστόσο, λόγω εξαιρετικά δυσμενών καιρικών συνθηκών και χαλασμένης μηχανής, βγαίνει εκτός πορείας και πέφτει στα βράχια της βορειοδυτικής πλευράς της Ζακύνθου. Το πλοίο εντοπίστηκε την 5η Οκτωβρίου από περιπολικό σκάφος της Θαλάσσιας Οικονομικής Αστυνομίας και διαπιστώθηκε ότι μετέφερε 2.000 κιβώτια λαθραία τσιγάρα αξίας 30 εκατομ.δρχ. Το πλήρωμα υποστήριξε πως, αφού επί τρεις μέρες το πλοίο λόγω των κακών καιρικών συνθηκών περιφερόταν μεταξύ Κεφαλλονιάς και Ζακύνθου, εξαιτίας μηχανικής βλάβης προσάραξαν στο ακρωτήρι Σχοινάρι. Για δύο μέρες παρέμειναν αποκλεισμένοι σε σπηλιά και μετά βρήκαν καταφύγιο στο χωριό Βολίμες
Μέχρι τότε, η ακτή ονομαζόταν Άη Γιώργης, ενώ πλέον είναι ευρέως γνωστή απλώς ως “Ναυάγιο”. Η παραλία βρίσκεται σε δυσπρόσιτο μέρος και μπορεί να προσεγγιστεί μόνο μέσω θαλάσσης ή αέρα. Στην αρχή οι κάτοικοι είχαν θορυβηθεί εξαιτίας της περιβαλλοντολογικής καταστροφής που πίστευαν πως θα δημιουργούσε το συγκεκριμένο καράβι με το φορτίο του, και κατ’ επέκταση και στον τουρισμό του νησιού. Όμως λίγο καιρό μετά αποτέλεσε πόλο έλξης για τουρίστες εγχώριους και μη, οπότε… κλπ.
1982 Οι Χ. Ρος Περό και Τζέι Κόλμπερν πραγματοποιούν τον πρώτο στον κόσμο γύρο του κόσμου με ελικόπτερο, με το Spirit of Texas. Το ταξίδι τους ξεκίνησε την 1η Σεπτεμβρίου 1982 και διήρκεσε 29 ημέρες, 3 ώρες και 8 λεπτά.
1983 Το αμερικανικό ελικόπτερο «Απάτσι» πραγματοποιεί την πρώτη του πτήση.
1985 Πέθανε ο Αμερικανός σεισμολόγος, Τσαρλς Φράνσις Ρίχτερ, που καθιέρωσε την ομώνυμη κλίμακα για το μέγεθος των σεισμών
1985 Πέθανε η μεγάλη Γαλλίδα ηθοποιός Simone Signoret (Σιμόν Σινιορέ γεννήθηκε στη Γερμανία, από Γάλλους γονείς το 1921), που συγκαταλέγεται ανάμεσα στις σημαντικότερες σταρ του γαλλικού σινεμά όλων των εποχών. Ήταν η πρώτη Γαλλίδα ηθοποιός που τιμήθηκε με Όσκαρ Α’ γυναικείου ρόλου και είναι γνωστή για τη συμμετοχή της στις Boléro, Les Visiteurs du soir, Le Prince charmant, Adieu Léonard, Le Voyageur de la Toussaint, L’Ange de la nuit, Le Mort ne reçoit plus, Service de nuit, Béatrice devant le désir, La Boîte aux rêves Χρυσούν προσωπείον (Casque d’or 1952), Οι διαβολογυναίκες (Les Diaboliques 1955), Οι μάγισσες του Σάλεμ (Les Sorcières de Salem 1957), Ο ανεμοστρόβιλος του πάθους (Room At The Top 1959), Η μεγάλη στρατιά των αφανών ηρώων (L’Armée des ombres 1969) και Η ομολογία (L’ aveu 1970)… πάνω από 80
Ο πατέρας της, Αντρέ Καμινκέρ, ήταν μεταφραστής για το διεθνή οργανισμό Κοινωνία των Εθνών και μετά τη γέννησή της, απέκτησε με τη μητέρα της άλλα δυο παιδιά. Η Σινιορέ μεγάλωσε ανάμεσα σε διανοούμενους και λογίους, διδάχτηκε την αγγλική και κατά την ενηλικίωσή της, έλαβε και δίπλωμα διδασκαλίας. Για ένα μικρό χρονικό διάστημα δίδασκε λατινικά και αγγλικά, ενώ παράλληλα εργαζόταν ως δακτυλογράφος.
Κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής στη Γαλλία, η Σινιορέ έγινε μέλος μιας ομάδας καλλιτεχνών και αποφάσισε να γίνει ηθοποιός. Οι φίλοι της, μεταξύ των οποίων και ο εραστής της Ντανιέλ Ζελέν, την ενθάρρυναν να ακολουθήσει τις φιλοδοξίες της. Το 1942 άρχισε να αναλαμβάνει μικρούς ρόλους και να κερδίζει κάμποσα χρήματα, ώστε να μπορεί να συντηρεί τη μητέρα και τα αδέρφια της, που είχαν εγκαταλείψει τη Γαλλία από το 1940, ακολουθώντας τον πατέρα της στην Αγγλία και τότε προκειμένου να κρύψει τις εβραϊκές της ρίζες από τους Γερμανούς, η Σινιορέ υιοθέτησε το επώνυμο της μητέρας της.
Οι καμπύλες και τα γήινα χαρακτηριστικά της Σινιορέ έκαναν τους παραγωγούς τον ταινιών να της αναθέτουν συχνά ρόλους πόρνης, στα πρώτα της βήματα. Πρώτη της επιτυχία ήταν η ταινία του Μαξ Οφίλς, Το γαϊτανάκι του έρωτα (La Ronde 1950), της οποίας η προβολή απαγορεύτηκε στην Αμερική, λόγω υποτιθέμενης ανηθικότητας. Το 1952 έλαβε περαιτέρω αναγνώριση με την ταινία Χρυσούν κράνος (Casque d’or 1952), που της χάρισε το βραβείο της βρετανικής ακαδημίας κινηματογράφου (BAFTA). Η επιτυχία συνεχίστηκε το 1953 με το Εραστές της σάρκας (Thérèse Raquin) και το 1955 έφτασε ο ρόλος που απογείωσε την καριέρα της. Εκείνος στην ταινία του Ανρί Κλουζό Οι διαβολογυναίκες (Les Diaboliques 1955), όπου υποδυόταν μια φόνισσα. Την επόμενη χρονιά πρωταγωνίστησε στην ταινία του Λουίς Μπουνιουέλ Οι πέντε φυγάδες (La mort en ce jardin 1956) και έπειτα βραβεύτηκε ακόμα με ένα BAFTA για την ταινία Οι μάγισσες του Σάλεμ (Les Sorcières de Salem 1957), κινηματογραφική μεταφορά του θεατρικού του Άρθουρ Μίλερ (Crucible).
Το 1959 η Σινιορέ πρωταγωνίστησε σε μια ταινία αγγλικής παραγωγής, σκηνοθεσίας Τζακ Κλέιτον, με τίτλο Ο ανεμοστρόβιλος του πάθους (Room At The Top 1959). Η ταινία αυτή, της χάρισε το βραβείο γυναικείας ερμηνείας στο Φεστιβάλ των Καννών, καθώς και το Όσκαρ Α’ γυναικείου ρόλου. Μετά τη νίκη της, η Σινιορέ έλαβε πολλές προσφορές ρόλων σε χολιγουντιανές ταινίες, αλλά τις απέρριψε προτιμώντας να συνεχίσει να εργάζεται στην Ευρώπη. Παρ’ όλα αυτά κατά τη δεκαετία του ’60 συμμετείχε σε κάποιες ταινίες του Χόλυγουντ με σημαντικότερες το Ο άνθρωπος με το στίγμα (Term of Trial 1962) πλάι στον Λόρενς Ολίβιε και την ταινία του Στάνλεϊ Κρέιμερ, Το πλοίο των τρελών (Ship Of Fools 1965), που της χάρισε μια ακόμη υποψηφιότητα για Όσκαρ Α’ γυναικείου ρόλου, το οποίο έχασε από τη Τζούλι Κρίστι για την ταινία Ντάρλινγκ (Darling 1965) Βραβεύτηκε με βραβείο Έμμυ για τη συμμετοχή της σε ένα επεισόδιο της σειράς τηλεταινιών Bob Hope Presents the Chrysler Theatre (1966), ενώ το 1969, πρωταγωνίστησε στην ταινία του Ζαν-Πιέρ Μελβίλ Η μεγάλη στρατιά των αφανών ηρώων (L’Armée des ombres).
Κατά τη δεκαετία του ’70, συνέχισε να εργάζεται και να συμμετέχει σε επιτυχημένες ταινίες όπως: Η ομολογία (L’ aveu 1970) σε σκηνοθεσία Κώστα Γαβρά, Ο γάτος (Le chat 1971) για το οποίο βραβεύτηκε με την Αργυρή Άρκτο στο φεστιβάλ του Βερολίνου, Ο ανακριτής (Les granges brulees 1973) πλάι στον Αλέν Ντελόν και Μαντάμ Ρόζα (La Vie devant soi 1977) για την οποία βραβεύτηκε με βραβείο Σεζάρ. Οι κριτικοί είχαν αρχίσει πλέον να σχολιάζουν την εμφάνισή της, για την οποία η Σινιορέ δεν ενδιαφερόταν ιδιαίτερα.
Τα απομνημονεύματά της με τίτλο La nostalgie n’est plus ce qu’elle était κυκλοφόρησαν το 1978. Συνέγραψε επίσης ένα μυθιστόρημα με τίτλο Adieu Volodya που κυκλοφόρησε μετά το θάνατό της από καρκίνο του παγκρέατος το 1985. Η τραγουδίστρια Νίνα Σιμόν υιοθέτησε το όνομά της, προς τιμήν της.
Η Σινιορέ παντρεύτηκε δύο φορές. Ο πρώτος της γάμος ήταν με το σκηνοθέτη Ιβ Αλεγκρέ, με τον οποίο απέκτησε μια κόρη. Οι δυο τους χώρισαν το 1949 και την επόμενη χρονιά παντρεύτηκε τον ηθοποιό Ιβ Μοντάν με τον οποίο παρέμεινε παντρεμένη μέχρι και τον θάνατό της.
1988 Ο πρωθυπουργός, Ανδρέας Παπανδρέου, υποβάλλεται σε εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς στο Χέρφιλντ του Λονδίνου από τον καρδιοχειρουργό Mαγκντί Γιακούμπ.
1993 Στη δυτική Ινδία, πάνω από 6.000 είναι οι νεκροί από τον καταστροφικό σεισμό των 6,4 Ρίχτερ που διαρκεί πέντε λεπτά.
1995 Μετά από 15 μήνες αποκλεισμό λόγω τιμωρίας, ο Ντιέγκο Μαραντόνα ξαναγυρίζει στα γήπεδα φορώντας τη φανέλα της Μπόκα Τζούνιορς.
1997 Τα νησιά Φίτζι επανασυνδέονται με τη Βρετανική Κοινοπολιτεία έπειτα από 10 χρόνια και γίνονται το 54ο μέλος της.
1999 Λαμβάνει χώρα το πρώτο ατύχημα σε πυρηνικό εργοστάσιο στην Ιαπωνία, στη Τοκάι-μούρα, βορειοανατολικά του Τόκιο. Οι εργάτες υπερφορτώνουν ένα κοντέινερ με ουράνιο και εκθέτουν στη ραδιενέργεια τους εαυτούς τους και τους κατοίκους της πόλης.
2000 Στην Ολυμπιάδα του Σίδνεϊ, η ελληνική ομάδα του ανσάμπλ με τις Ειρήνη Αϊνδηλή, Εύα Χριστοδούλου, Μαρία Γεωργάτου, Χαρά Καρυάμη, Κλέλια Πανταζή και Άννα Πολλάτου, κατακτά το χάλκινο μετάλλιο με 39.285 βαθμούς. Η Μιρέλα Μανιάνη-Τζελίλη κατακτά το αργυρό μετάλλιο στον ακοντισμό με βολή στα 67.51 μέτρα και ο Αμιράν Καρντάνοφ κατακτά το χάλκινο στην κατηγορία των 54 κιλών της ελευθέρας πάλης.
2003 Δημιουργείται ο μεγαλύτερος όμιλος αερομεταφορών στην Ευρώπη και ο τρίτος στον κόσμο, με τη συγχώνευση της ολλανδικής KLM και της γαλλικής Air France.
2005 Στα τροπικά δάση των βόρειων περιοχών του Κονγκό, ερευνητές παρατήρησαν για πρώτη φορά γορίλες να χρησιμοποιούν κλαδιά από δέντρα ως εργαλεία, αποκαλύπτει μελέτη της Εταιρείας Διατήρησης της Αγριας Ζωής (WCS)
2010 Πέθανε η τραγουδίστρια, Δούκισσα.
