Σαν σήμερα 1η Δεκεμβρίου –
Γεγονότα και πρόσωπα που έμειναν στην ιστορία
Σαν σήμερα–
Μια ματιά στον τόπο μας και τον κόσμο
Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS
- HIV/AIDS, σελίδα πληροφόρησης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
- HIV/AIDS, CDC.
- Παιδιά και AIDS (2010), έκθεση της UNICEF
- AIDS, ασθένεια και ίαση (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)
- AIDS, η άλλη πραγματικότητα (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)
1083 Γεννήθηκε η βυζαντινή πριγκίπισσα και ιστορικός, Άννα Κομνηνή (Αλεξιάδα)
1167 Οι μεγάλες πόλεις της Βορείου Ιταλίας σχηματίζουν τη Λίγκα της Λομβαρδίας.
1521 Πέθανε ο Πάπας της Ρώμης, Λέων ο 10ος, κατά κόσμο Ιωάννης των Μεδίκων
1640 Η Πορτογαλία επανακτά την ανεξαρτησία της από την Ισπανία, ύστερα από κατοχή 60 ετών.
1664 Η Πορτογαλία αποκτά την ανεξαρτησία της από την Ισπανία.
1761 Γεννήθηκε η Γαλλίδα γλύπτρια κέρινων ομοιωμάτων, Μαρί Τισό, δημιουργός του μουσείου των κέρινων ομοιωμάτων Madame Tussauds (Μαντάμ Τισό) στο Λονδίνο (Marie Tussaud, πέθανε 16 Απριλίου 1850) Σήμερα, το Μουσείο της επεκτάθηκε και σε άλλες πόλεις, έτσι, εκθέματα υπάρχουν στο Άμστερνταμ, το Χονγκ Κονγκ, το Λας Βέγκας, την Κοπεγχάγη και τη Νέα Υόρκη.
1787 Ο Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ διορίζεται αυτοκρατορικός συνθέτης της Βιέννης, στη θέση του αποβιώσαντος Κρίστοφ Βίλιμπαλντ Γκλουκ.
1792 Γεννήθηκε ο στρατιωτικός, λόγιος και αρχηγός της Φιλικής Εταιρείας, Αλέξανδρος Υψηλάντης
1797 Συλλαμβάνεται στην Τεργέστη ο Ρήγας Φεραίος μαζί με το συνεργάτη του Χριστόφορο Περραιβό.
1818 Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης μυείται στη Φιλική Εταιρία.
1821 Η Κόστα Ρίκα αποκτά το πρώτο της Σύνταγμα
1824 Πέθανε ο τσάρος Αλέξανδρος Α’
1834 Ο Όθωνας και η κυβέρνηση εγκαθίστανται στην Αθήνα, τη νέα πρωτεύουσα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους.
1835 Ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, ο μεγαλύτερος παραμυθάς του κόσμου, εκδίδει το πρώτο βιβλίο του.
1860 Ο Κάρολος Ντίκενς δημοσιεύει στο περιοδικό All The Year Round το πρώτο κεφάλαιο του μυθιστορήματός του “Μεγάλες Προσδοκίες”.
1862 Ο πρόεδρος των Η.Π.Α. Αβραάμ Λίνκολν επιβεβαιώνει την αναγκαιότητα κατάργησης της δουλείας όπως διέταξε δέκα εβδομάδες νωρίτερα με τη Διακήρυξη Χειραφέτησης.
1866 Πέθανε ο Ουαλός τοπογράφος, Τζωρτζ Έβερεστ, το όνομα του οποίου δόθηκε στο όρος Έβερεστ, το υψηλότερο της Γης
1891 Ο Καναδός γυμναστής Τζέιμς Νάισμιθ δημιουργεί ένα νέο παιχνίδι και το ονομάζει μπάσκετ-μπολ.
1893 Η Ελλάδα πτωχεύει. Ο πρωθυπουργός Χαρίλαος Τρικούπης δηλώνει στη Βουλή: “Δυστυχώς επτωχεύσαμεν”.
1900 Η Νικαράγουα πουλά τα δικαιώματα της διώρυγας του Παναμά στις ΗΠΑ, έναντι 55 εκατομμυρίων δολαρίων.
1906 Ανοίγει ο πρώτος κινηματογράφος στο Παρίσι, με το όνομα “Omnia Pathe”, που στεγάζεται σε κτίριο, που κατασκευάστηκε αποκλειστικά γι’ αυτό το σκοπό.
1909 Αρχίζει τη λειτουργία του το Νοσοκομείο Συγγρού στην Αθήνα, ειδικευμένο στα δερματικά και αφροδίσια νοσήματα.
1913 Η Κρητική Πολιτεία ενσωματώνεται στη ελληνική επικράτεια. Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος και ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος κατέρχονται στα Χανιά και υψώνουν την ελληνική σημαία στο φρούριο Φιρκά, στο λιμάνι των Χανίων. Με την συμβολική αυτή πράξη επισημοποιείται η Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα.
1913 Αρχίζει να λειτουργεί το μετρό του Μπουένος Άιρες, ο πρώτος υπόγειος σιδηρόδρομος στο νότιο ημισφαίριο και τη Λατινική Αμερική.
1913 Η αυτοκινητοβιομηχανία Ford εισάγει την πρώτη γραμμή παραγωγής στα εργοστάσιά της, καινοτομία που επιτρέπει τη μαζική παραγωγή και μειώνει το κόστος (Φορντισμός). Πηγή έμπνευσης για το Χένρι Φορντ αποτέλεσαν τα βιομηχανικά σφαγεία του Σικάγου.
1918 Η Ισλανδία αυτονομείται από τη Δανία. Η Δανία αναγνωρίζει στην Ισλανδία ανεξαρτησία, με κοινό βασιλιά με τη Δανία, ενώ η Δανία ορίζεται αρμόδια για την άμυνα της Ισλανδίας και για την αντιπροσώπευσή της στις εξωτερικές της σχέσεις.
1918 Ανακηρύσσεται το Βασίλειο των Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων, η μετέπειτα Γιουγκοσλαβία.
1922 Ο Τούρκος ηγέτης Ισμέτ Πασάς διατάζει να εξοριστούν ένα εκατομμύριο Έλληνες, από την Τουρκία.
1931 Αρχίζει η δίκη εναντίον των αντιπολιτευόμενων εφημερίδων σχετικά με τη δημοσίευση ειδήσεων, που κλονίζουν την εμπιστοσύνη προς το εθνικό νόμισμα
1934 Οι λιγνιτωρύχοι του Παγγαίου κατεβαίνουν σε απεργία διαμαρτυρίας κατά της παράνομης σύλληψης και παραπομπής σε δίκη 13 συναδέλφων τους. Η αστυνομία επιτίθεται με βιαιότητα κατά των απεργών, σκοτώνοντας έναν και τραυματίζοντας άλλους 13. Σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους απεργούς κινητοποιούνται οι εργαζόμενοι των Σερρών. Η απεργία κράτησε 13 μέρες
1934 Δολοφονείται στο Λένινγκραντ ο Σεργκέι Μιρόνοβιτς Κίροφ. Μέλος του Σοσιαλδημοκρατικού Εργατικού Κόμματος της Ρωσίας από το 1904
1935 Γεννήθηκε ο Αμερικανός ηθοποιός, σκηνοθέτης, σεναριογράφος, μουσικός και συγγραφέας, Γούντι Άλεν (Woody Allen) καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Άλεν Στιούαρτ Κένινγκσμπεργκ (Allen Stewart Konigsberg), του οποίου ο μεγάλος όγκος των έργων και το εκφραστικό ύφος του τον κατέστησαν έναν από τους πιο διάσημους και δημιουργικούς παραγωγούς ταινιών της σύγχρονης εποχής.
1937 Εφαρμόζεται για πρώτη φορά ο θεσμός της Κοινωνικής Ασφάλισης στην Ελλάδα
1944 Δημοσιεύεται ημερήσια διαταγή-τελεσίγραφο του στρατηγού Σκόμπυ με την οποία απαιτούσε τη διάλυση του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ (με την ταυτόχρονη όμως διατήρηση της Ορεινής Ταξιαρχίας και του Ιερού Λόχου).
1945 Γεννήθηκε στη Χονολουλού η Μπέτι Μίντλερ, Αμερικανίδα τραγουδίστρια και ηθοποιός. Στη διάρκεια της καριέρας της, έχει βραβευτεί με τέσσερα βραβεία Γκράμι, ένα βραβείο Έμμυ κι ένα βραβείο Τόνυ. Επίσης, έχει προταθεί δύο φορές για Όσκαρ.
1945 Ιδρύεται στο Παρίσι η Παγκόσμια Δημοκρατική Ομοσπονδία Γυναικών.
1948 Συνέρχεται το Β’ Συνέδριο της Παγκόσμιας Δημοκρατικής Ομοσπονδίας Γυναικών με τη συμμετοχή αντιπροσωπειών από 37 χώρες, μεταξύ των οποίων και της Ελλάδας.
1947 Ο Σκρουτζ Μακ Ντακ, ο φιλάργυρος εκατομμυριούχος ήρωας του Ντίσνεϊ και θείος του Ντόναλντ Ντακ, εμφανίζεται για πρώτη φορά σε κόμι στριπ. Είναι δημιουργία του Καρλ Μπαρκς.
1948 Το επιτραπέζιο παιχνίδι Σκραμπλ λαμβάνει δίπλωμα ερευσιτεχνίας.
1953 Εκδίδεται το περιοδικό PlayBoy από τον Χιου Χέφνερ.
1958 Η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία ανεξαρτητοποιείται από τη Γαλλία.
1955 Ο Σοβιετικός στρατός μεταβιβάζει την πλήρη ευθύνη της ασφάλειας των συνόρων της Λ. Δ. της Γερμανίας στη γερμανική συνοριακή φρουρά.
1955 Στο Μοντγκόμερι της Αλαμπάμα (ΗΠΑ) μια αφροαμερικανή, η Ρόζα Παρκς, αρνείται να παραδώσει το κάθισμά της στο λεωφορείο σε έναν λευκό και συλλαμβάνεται, γινομένη σύμβολο του αγώνα κατά των φυλετικών διαχωρισμών στις ΗΠΑ.
1959 12 κράτη υπογράφουν τη Συνθήκη της Ανταρκτικής, με την οποία η ήπειρος καθιερώνεται ως προστατευόμενη περιοχή για επιστημονική έρευνα.
1960 Πραγματοποιείται στην Αθήνα μαζική απεργία και μεγάλη μαχητική συγκέντρωση των οικοδόμων.
1967 Έκρηξη αυτοσχέδιας βόμβας στην Ομόνοια. Σκοτώνεται μία νέα γυναίκα. Το γεγονός δίνει την αφορμή στο στρατιωτικό καθεστώς να επιδοθεί σε παραλήρημα εναντίον των “αναρχικών και ανατρεπτικών στοιχείων”.
1968 Χάος για άλλη μια φορά στην Αθήνα και τα προάστια από πολύωρη νεροποντή, πρωτοφανούς έντασης. Τετραμελής οικογένεια Καναδών πνίγεται μέσα στο αυτοκίνητό της, που παρασύρεται από το χείμαρρο Καρίβαλη στον Κοκκιναρά. Επτά νεκροί κατά τη διάρκεια της νύχτας σε τροχαία.
1972 Πεθαίνει στην Πράγα ο Ανδρέας Τζήμας (Βασίλης Σαμαρινιώτης). Ο Α. Τζήμας εντάχθηκε στην ΟΚΝΕ το 1924, μετέχοντας δραστήρια στους φοιτητικούς αγώνες της Θεσσαλονίκης.
1973 Πέθανε ο ιδρυτής του κράτους του Ισραήλ και πρώτος πρωθυπουργός της χώρας Νταβίντ Μπεν Γκουριόν
1974 Boeing 727 της Trans World Airlines (TWA) συντρίβεται στη Βιρτζίνια, σκοτώνοντας και τους 92 επιβαίνοντες.
1974 Boeing 727 της Northwest Airlines συντρίβεται βορειοδυτικά του Διεθνούς Αεροδρομίου Τζον Κένεντι.
1981 Αεροσκάφος McDonnell Douglas MD-80 της Inex-Adria Aviopromet συντρίβεται στην Κορσική, σκοτώνοντας και τους 180 επιβαίνοντες.
1982 Κυκλοφορεί το άλμπουμ του Μάικλ Τζάκσον “Θρίλερ”. Θα γνωρίσει τη μεγαλύτερη επιτυχία από κάθε άλλο άλμπουμ της ποπ μουσικής, καθώς θα πουλήσει περισσότερα από 40 εκατομμύρια αντίτυπα.
1988 Η Μπεναζίρ Μπούτο εκλέγεται πρωθυπουργός του Πακιστάν και γίνεται η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός ενός μουσουλμανικού κράτους.
1989 Η Βουλή της Ανατολικής Γερμανίας καταργεί τον καθοδηγητικό ρόλο του κομμουνιστικού κόμματος στην πολιτική ζωή της χώρας.
1989 Πραγματοποιείται στις Φιλιππίνες αποτυχημένο αιματηρό πραξικόπημα με σκοπό την καθαίρεση της Κορασόν Ακίνο.
1990 Η Βρετανία ενώνεται με την ηπειρωτική Ευρώπη για πρώτη φορά μετά την εποχή των παγετώνων, όταν άγγλοι και γάλλοι εργάτες που εργάζονται για την κατασκευή του τούνελ της Μάγχης συναντώνται σε βάθος 40 μέτρων κάτω από την επιφάνεια του αγγλικού καναλιού.
1993 Πεθαίνει σε ηλικία 130 ετών, στην πόλη Ρίβας της Νικαράγουας, η Χοσεφίνα Σαναρουσία, η οποία είχε επιβιώσει 33 κυβερνήσεων.
1999 Πέθανε ο σοβιετικός άλτης και παγκόσμιος ρέκορντμαν του ύψους, Βλαντιμίρ Γιαστσένκο.
2001 Η ΤWA πραγματοποιεί την τελευταία της πτήση, πριν από την εξαγορά της από την American Airlines.
2021 Ξεκίνησαν οι προβολές του ντοκιμαντέρ της ΚΕ για τη Μακρόνησο «Μπόλικη πέτρα. Μπόλικη καρδιά» από τις Οργανώσεις του ΚΚΕ.
«Πρωταγωνιστές» του ντοκιμαντέρ οι πράξεις και τα λόγια των συντρόφων μας που εξορίστηκαν σε τούτο το μαρτυρικό νησί. 36 πολύτιμες μαρτυρίες αποτυπώνουν πλευρές από τη ζωή στη Μακρόνησο. Καταγράφουν τον τρόμο και τη βία, τα συστηματικά και μελετημένα βασανιστήρια, αλλά και τη σφιγμένη γροθιά, την καθαρή συνείδηση και τα μάτια των εξόριστων που «γέμισαν αύριο». Οι συντελεστές του ντοκιμαντέρ διατήρησαν τις μαρτυρίες πιστά, όπως καταγράφονται στις πηγές, χωρίς παρεμβάσεις και παρεμβολές. Καταγράφουν την ιστορική αλήθεια και αυτή θέλουν να διαφυλάξουν.
2014 Πέθανε ο γιατρός και ακαδημαϊκός Δημήτρης Τριχόπουλος (γεννήθηκε στο Βόλος, 9 Δεκεμβρίου 1938), καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, του οποίου το ερευνητικό έργο στην επιδημιολογία και τη δημόσια υγεία τυγχάνει ευρείας διεθνούς αναγνώρισης. Διετέλεσε τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και αντεπιστέλλον μέλος των Ιατρικών Ακαδημιών της Γαλλίας και του Βελγίου. Μαζί με τη σύζυγό του, Αντωνία , ανέδειξαν την αξία της μεσογειακής διατροφής και έκαναν πολλές δημοσιεύσεις για τις θετικές επιδράσεις της στην υγεία του καρδιαγγειακού συστήματος. Η δουλειά τους συγκέντρωσε συχνά το ενδιαφέρον των διεθνών μέσων ενημέρωσης.