Έντονες αντιδράσεις έχουν προκαλέσει οι δηλώσεις που έκανε ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντ. Τραμπ, περί κατάληψης της Γάζας από τις ΗΠΑ και εκτοπισμού του παλαιστινιακού πληθυσμού.
Η πρόταση έχει απορριφθεί σε όλο τον κόσμο τόσο από αξιωματούχους του ΟΗΕ όσο και από πλήθος χωρών, όπως η Κίνα, η Τουρκία, η Παλαιστίνη, η Σαουδική Αραβία, η Ισπανία, η Γαλλία και δεκάδες άλλες χώρες.
Κατ’ αρχή οι ίδιοι οι Παλαιστίνιοι στέλνουν «στο διάολο τον Τραμπ» και δηλώνουν αποφασισμένοι να μείνουν στη Γάζα.
Χρονικά, η πρώτη αρνητική αντίδραση προήλθε από τη Σαουδική Αραβία, η οποία δήλωσε ότι δεν προτίθεται να εξομαλύνει τις διπλωματικές της σχέσεις με το Ισραήλ «εάν δεν έχει προηγουμένως συσταθεί ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος με πρωτεύουσά του την Ανατολική Ιερουσαλήμ» – άποψη που απηχεί το περιεχόμενο της σαουδαραβικής ειρηνευτικής πρωτοβουλίας, η οποία είχε υιοθετηθεί το 2002 από τον Αραβικό Σύνδεσμο.
Κοινή δήλωση υπέγραψαν η Αίγυπτος, η Ιορδανία, η Σαουδική Αραβία και άλλες αραβικές χώρες, οι οποίες προειδοποιούν ότι οποιοδήποτε σχέδιο ενθάρρυνε τη «μεταφορά ή τον ξεριζωμό των Παλαιστινίων από τη γη τους» θα απειλούσε τη σταθερότητα στην περιοχή και θα «υπονόμευε τις πιθανότητες ειρήνης και συνύπαρξης μεταξύ του λαού της».
Ως «γελοία και παράλογη» χαρακτήρισε εκπρόσωπος της Χαμάς την δήλωση του πρόεδρου των ΗΠΑ. «Οποιεσδήποτε ιδέες αυτού του είδους είναι ικανές να πυροδοτήσουν την περιοχή», είπε ο Σάμι Αμπού Ζούχρι, προσθέτοντας ότι η Χαμάς παραμένει προσηλωμένη στη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός με το Ισραήλ και «διασφαλίζοντας την επιτυχία της διαπραγμάτευσης στη δεύτερη φάση». Σε άλλη δήλωση, δεύτερος εκπρόσωπος, σημείωσε ότι «η αμερικανική ρατσιστική στάση ευθυγραμμίζεται με τη θέση της ισραηλινής ακροδεξιάς όσον αφορά τον εκτοπισμό του λαού μας και την εξάλειψη του σκοπού μας».
Ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής, Μαχμούντ Αμπάς, τόνισε ότι «τα νόμιμα δικαιώματα των Παλαιστινίων δεν είναι διαπραγματεύσιμα».
Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα απορρίπτουν κατηγορηματικά κάθε προσπάθεια εκτόπισης των Παλαιστινίων. Το υπουργείο είπε ότι η περιφερειακή σταθερότητα μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω της λύσης των δύο κρατών και είναι σημαντικό να σταματήσει οποιαδήποτε δραστηριότητα εποικισμού που απειλεί αυτή τη σταθερότητα.
Ο Μοχάμεντ αλ-Μπουχάιτι, ηγέτης των Χούθι, ανέφερε σε ανάρτηση του ότι οι δηλώσεις του Τραμπ αντιπροσώπευαν την «αμερικανική αλαζονεία» που θα τα κατακλύσει όλα εάν αντιμετωπιστεί με «υποταγή από τους Άραβες».
«Πρόκειται για ένα απαράδεκτο ζήτημα», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Χακάν Φιντάν. Είπε ότι η μετεγκατάσταση Παλαιστινίων από τη Γάζα ήταν κάτι που «ούτε εμείς ούτε η περιοχή μπορούμε να δεχθούμε».
Ο εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών τόνισε ότι η Κίνα «πίστευε πάντα ότι οι Παλαιστίνιοι που κυβερνούν την Παλαιστίνη είναι η βασική αρχή της διακυβέρνησης μετά τη σύγκρουση», προσθέτοντας ότι το Πεκίνο υποστηρίζει μια λύση δύο κρατών στην περιοχή.
«Υπάρχουν ισραηλινά σχέδια για τον πλήρη έλεγχο της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης και προσπάθειες εκτόπισης Παλαιστινίων από τη Λωρίδα της Γάζας», δήλωσε ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, συμπληρώνοντας ότι «η άσκηση πολιτικής συλλογικής τιμωρίας είναι μια μέθοδος που η Ρωσία απορρίπτει».
Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών, Ντέιβιντ Λάμι, δήλωσε ότι θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι οι Παλαιστίνιοι έχουν μέλλον στην πατρίδα τους, ενώ η Γαλλία εξέφρασε την αντίθεσή της «σε οποιονδήποτε αναγκαστικό εκτοπισμό του παλαιστινιακού πληθυσμού της Γάζας, που θα συνιστούσε σοβαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου, επίθεση στις νόμιμες φιλοδοξίες των Παλαιστινίων, αλλά και σημαντικό εμπόδιο στη λύση των δύο κρατών και σημαντικό αποσταθεροποιητικό παράγοντα για τους στενούς μας εταίρους Αίγυπτο και Ιορδανία, καθώς και για ολόκληρη την περιοχή». Το Υπουργείο Εξωτερικών της Γαλλίας δήλωσε ότι ο εκτοπισμός του παλαιστινιακού πληθυσμού από τη Γάζα παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και έρχεται σε αντίθεση με τις νόμιμες επιδιώξεις του παλαιστινιακού λαού.
Η Γερμανία απέρριψε κατηγορηματικά το σχέδιο Τραμπ. Η υπουργός Εξωτερικών Annalena Baerbock δήλωσε ότι μια λύση δύο κρατών με διαπραγματεύσεις παραμένει η μόνη οδός προς τα εμπρός που θα εξασφαλίσει ότι οι Παλαιστίνιοι και οι Ισραηλινοί θα μπορούν να ζουν με ειρήνη, ασφάλεια και αξιοπρέπεια. «Είναι σαφές ότι η Γάζα –όπως η Δυτική Όχθη και η Ανατολική Ιερουσαλήμ– ανήκει στους Παλαιστίνιους. Αποτελούν το σημείο εκκίνησης για ένα μελλοντικό κράτος της Παλαιστίνης», είπε ο Baerbock. «Η απέλαση του παλαιστινιακού άμαχου πληθυσμού από τη Γάζα δεν θα ήταν μόνο απαράδεκτη και αντίθετη με το διεθνές δίκαιο. Θα οδηγούσε επίσης σε νέα δεινά και νέο μίσος», προειδοποίησε.
Ενθουσιασμός στο Ισραήλ, ειδικά από τα κόμματα της Ακροδεξιάς, για την ιδέα Τραμπ
Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα αναλάβουν την ευθύνη της Λωρίδας της Γάζας, την εκκένωση από τη μεγάλη πλειονότητα των κατοίκων της και την ανοικοδόμησή της. Αυτό δήλωσε χθες ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μαζί με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Βενιαμίν Νετανιάχου στον Λευκό Οίκο, επαναλαμβάνοντας ότι τόσο η Ιορδανία όσο και η Αίγυπτος εν τέλει θα αποδεχθούν στα εδάφη τους συνολικά 1.800.000 Παλαιστίνιους κατοίκους της Γάζας.
Πρόσθεσε μάλιστα ότι έχει συνομιλήσει και με τις πολιτικές ηγεσίες και άλλων χωρών της περιοχής, που θα χαρούν – όπως είπε – να αποκτήσουν νέα εργατικά χέρια. Σκοπός του ‘σχεδίου εκκένωσης’ θα είναι να μετατραπεί η Λωρίδα της Γάζας σε μία «Ριβιέρα της Ανατολικής Μεσογείου».
Εντύπωση επίσης προκάλεσε απάντηση του Ντόναλντ Τραμπ σε ερώτηση δημοσιογράφου του ισραηλινού ραδιοφωνικού σταθμού «Κανάλι 7», που εκφράζει τις θέσεις των Εβραίων εποίκων που προέρχονται από τον χώρο της εθνοθρησκευτικής Ακροδεξιάς, ως προς το μελλοντικό καθεστώς της Δυτικής Όχθης. Ο Ντόναλντ Τραμπ απάντησε ότι «θα προβεί σε σχετική ανακοίνωση για το ζήτημα εντός των ερχομένων τεσσάρων εβδομάδων». Αυτή η διατύπωση δημιούργησε θετικά σχόλια, αλλά και προσδοκίες εκ μέρους του εκπροσώπου των Εβραίων εποίκων Γιόσι Νταγκάν, ο οποίος κάλεσε σήμερα το πρωί την κυβέρνηση Νετανιάχου να προχωρήσει στην προσάρτηση της Δυτικής Όχθης για να αξιοποιηθεί η «παρούσα εξαιρετικά θετική συγκυρία», όπως δήλωσε χαρακτηριστικά μιλώντας στο κρατικό ισραηλινό ραδιόφωνο.
Θετικά ήταν τα σχόλια από παρατάξεις που συμμετέχουν στην κυβέρνηση Νετανιάχου, καθώς επίσης και από δυνάμεις της αντιπολίτευσης. Ο επικεφαλής του υπερορθόδοξου θρησκευτικού κόμματος Shas, Αριέ Ντέρι, εξέδωσε ανακοίνωση-προσευχή υπέρ της ευόδωσης των πρωτοβουλιών του προέδρου Τραμπ.
Θετική ήταν και η αντίδραση του Μπένι Γκαντς, ηγέτη του κεντροδεξιού κόμματος της αντιπολίτευσης «Παράταξη Εξουσίας» – που ήρθε να προστεθεί σε αντίστοιχη χθεσινή θετική αντίδραση του Αβιγκντόρ Λίμπερμαν, ηγέτη του κόμματος «Ισραήλ το Σπίτι μας» της εκκοσμικευμένης δεξιάς αντιπολίτευσης, που είχε καλέσει τον Νετανιάχου να αδράξει την ευκαιρία και να αποδεχθεί το ‘σχέδιο εκκένωσης’ της Γάζας.
Από την άλλη όμως τόσο ο Τραμπ όσο και ο Νετανιάχου, κατά τη χθεσινή τους κοινή συνέντευξη Τύπου, απέφυγαν να εξηγήσουν με ποιον ακριβώς τρόπο ή νομική διαδικασία η Λωρίδα της Γάζας θα περιέλθει «υπό την ευθύνη των Ηνωμένων Πολιτειών» και ποιο ακριβώς θα είναι το καθεστώς που θα διέπει τη διακυβέρνησή της ενόψει της σχεδιαζόμενής της εκκένωσης.