Κορυφαία διάκριση απέσπασε ο Παλαιστίνιος ποιητής και συγγραφέας ο οποίος αναδείχθηκε ένας από τους φετινούς νικητές των Βραβείων Πούλιτζερ: ο Mosab Abu Toha που στοχοποιήθηκε από τις ΗΠΑ, βίωσε στο πετσί του τη σωματική και συναισθηματική σφαγή στη Γάζα και δεν σταμάτησε να γράφει για τη γη του, τιμήθηκε με το βραβείο Πούλιτζερ για τη σειρά δοκιμίων του που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό New Yorker και κατέγραφαν τις ζωές και τα δεινά των Παλαιστινίων στη Γάζα, όπου έχει ζήσει σχεδόν όλη του τη ζωή.

Τρία ποιήματα του Μοσάμπ Αμπού Τόχα

Διεθνή

Το Ισραήλ συνεχίζει τις σφαγές ενώ εξελίσσονται ολέθριες ιμπεριαλιστικές “διαβουλεύσεις”

Οι δολοφονικές επιδρομές του Ισραήλ σε χώρες της Μέσης Ανατολής, τα ανοσιουργήματα στη Γάζα και η μετατροπή του Λιβάνου σε κόλαση συνεχίζονται την ίδια στιγμή…

«Μόλις κέρδισα το Βραβείο Πούλιτζερ Καλύτερου Σχολιασμού (Pulitzer Prize for Commentary)», έγραψε σε ανάρτησή του στο Χ. «Ας φέρει ελπίδα / Ας είναι ένα παραμύθι». Η επιτροπή των Βραβείων Πούλιτζερ, στην επίσημη ανακοίνωσή της τόνισε πως τα δοκίμιά του κατάφεραν να αποτυπώσουν τη «σωματική και συναισθηματική σφαγή στη Γάζα, συνδυάζοντας την βαθιά αναφορά με την προσωπική αφήγηση των απομνημονευμάτων, μεταφέροντας έτσι την παλαιστινιακή εμπειρία ενός πολέμου που διαρκεί περισσότερο από ενάμιση χρόνο με το Ισραήλ». Το 2023, ο ποιητής και συγγραφέας κατά την προσπάθειά του να διαφύγει από το σπίτι του στην Μπέιτ Λάχια της βόρειας Γάζας μαζί με τη σύζυγό του και τα τρία τους παιδιά, συνελήφθη σε ένα ισραηλινό σημείο ελέγχου. Κατά την διάρκεια της κράτησης οι στρατιώτες «με χώρισαν από την οικογένειά μου, με χτύπησαν και με ανέκριναν» έγραψε. Κατάφερε να φύγει και να δραπετεύσει στις ΗΠΑ αφού φίλοι του από το εξωτερικό άσκησαν πίεση για την απελευθέρωσή του.
Ο Αμπού Τόχα έγραψε για τον αγώνα των μελών της οικογένειάς του να βρουν φαγητό στη Γάζα, αντιπαραβάλλoντας τις αναμνήσεις από καθημερινά γεύματα πριν από τον πόλεμο. «Λαχταρώ να επιστρέψω στη Γάζα, να καθίσω στο τραπέζι της κουζίνας με τη μητέρα και τον πατέρα μου και να φτιάξω τσάι για τις αδελφές μου. Δεν χρειάζεται να φάω. Θέλω μόνο να τους ξαναδώ» έγραψε.
Θυμήθηκε ότι είδε φωτογραφίες από την καταστροφή του προσφυγικού καταυλισμού στη πόλη Τζαμπάλια στη βόρεια Γάζα, όπου επισκεπτόταν τακτικά τους παππούδες του και πήγαινε στο σχολείο. «Κοίταξα τις φωτογραφίες ξανά και ξανά και μια εικόνα ενός νεκροταφείου που μεγαλώνει και μεγαλώνει σχηματίστηκε στο μυαλό μου» σημείωσε.

Σύμφωνα με τον Guardian, το περιοδικό New Yorker απέσπασε δύο ακόμη Βραβεία Πούλιτζερ. Το πρώτο για τη σειρά podcast «In the Dark» σχετικά με δολοφονίες Ιρακινών αμάχων από τον αμερικανικό στρατό και το δεύτερο για το ασπρόμαυρο φωτογραφικό αφιέρωμα του Μοϊσές Σαμάν (Moises Saman) για τις φυλακές Σεντάγια της Συρίας.

Δείτε φωτο από τη Γάζα και video
στο προφίλ του Abu Toha στο “Χ”

Λύσσα κακιά του αστικού κράτους με την μαρτυρική Παλαιστίνη

Abu Toha _Μοσάμπ Αμπού Τόχα

Ο Παλαιστίνιος συγγραφέας, ποιητής, ακαδημαϊκός ο Abu Toha _Μοσάμπ Αμπού Τόχα από τη Λωρίδα της Γάζας είναι ο ιδρυτής της Βιβλιοθήκης Edward Said, της πρώτης αγγλόφωνης βιβλιοθήκης της Γάζας. Έγραψε το πρώτο του βιβλίο ποίησης, “Things You May Find Hidden in My Ear” (Πράγματα που μπορεί να βρείτε κρυμμένα στο αυτί μου _2022), κερδίζοντας το Βραβείο Βιβλίου Παλαιστίνης και ένα Αμερικανικό Βραβείο Βιβλίου. Ήταν επίσης φιναλίστ για το Βραβείο National Book Critics Circle και το Βραβείο Ποίησης Walcott. Συνελήφθη από τον ισραηλινό στρατό τον Νοέμβριο του 2023, όταν κατέφυγε στην Αίγυπτο με την οικογένειά του. Αργότερα αφέθηκε ελεύθερος αφού ανακρίθηκε και έκτοτε εργάζεται ως πολεμικός χρονικογράφος από μακριά.

Πρώτα χρόνια

Ο Αμπού Τόχα γεννήθηκε το 1992 στο στρατόπεδο προσφύγων Αλ-Σάτι, λίγο πριν την υπογραφή των Συμφωνιών του Όσλο. Αποφοίτησε από την Αγγλική Φιλολογία από το Ισλαμικό Πανεπιστήμιο της Γάζας. Το 2017, ίδρυσε τη Βιβλιοθήκη Edward Said, μια αγγλόφωνη δημόσια βιβλιοθήκη στο Beit Lahia, της οποίας ένα δεύτερο παράρτημα άνοιξε στην πόλη της Γάζας το 2019.
Το 2023, αποφοίτησε από το Κολλέγιο Τεχνών και Επιστημών του Πανεπιστημίου Syracuse με μεταπτυχιακό τίτλο Καλών Τεχνών στη Δημιουργική Γραφή.

Καριέρα

Ο Abu Toha δίδαξε αγγλικά σε σχολεία του Οργανισμού Αρωγής και Έργων των Ηνωμένων Εθνών (UNRWA) στη Γάζα από το 2016 έως το 2019, ενώ το 2019–20 ήταν επισκέπτης στο Πανεπιστήμιο Harvard, ως υπότροφος Scholar-at-Risk στο Τμήμα Συγκριτικής Λογοτεχνίας, βιβλιοθηκάριος στη Βιβλιοθήκη Houghton και υπότροφος στη Θεολογική Σχολή του Harvard.

• Είναι αρθρογράφος για τις εκδόσεις Arrowsmith Press και έχει γράψει από τη Γάζα για τις εκδόσεις The Nation, Literary Hub, New York Times, και The New Yorker.
• Ποιήματά του έχουν δημοσιευτεί στον ιστότοπο του Poetry Foundation και σε έντυπα όπως τα Poetry Magazine, Banipal, Solstice, The Markaz Review, The New Arab, Peripheries, The New York Review, The Progressive, The New Yorker, και The Atlantic.
• Το 2022, δημοσίευσε το πρώτο του βιβλίο ποίησης, που αναφέραμε (Things You May Find Hidden in My Ear _City Lights). Οι New York Times έγραψαν: «Το επιτυχημένο ντεμπούτο του Abu Toha αντιπαραβάλλει σκηνές πολιτικής βίας με φυσική ομορφιά». Για τον National Book Critics Circle (Εθνικό Κύκλο Κριτικών Βιβλίου), ο Jacob Appel έγραψε: «Αυτό που κάνει το έργο του Abu Toha να έχει τόσο έντονη απήχηση είναι το χάρισμά του για το συγκεκριμένο. Αποφεύγοντας τις πανοραμικές γενικεύσεις, εστιάζει σε υποβλητικές εικόνες που αποτυπώνουν τη μεγαλύτερη δεινή θέση του λαού του».
• Το 2023, ο Abu Toha διορίστηκε σε θέση επισκέπτη καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Syracuse μέσω του δικτύου Scholars at Risk. Αυτή τη στιγμή υπηρετεί ως καθηγητής και συγγραφέας στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο του Κάιρο

Πράγματα
που ίσως βρείτε κρυμμένα μέσα στο αυτί μου

Για την Alicia M. Quesnel, γιατρό

I
Όταν ανοίξετε το αυτί μου, αγγίξτε το
απαλά.
Kάπου εκεί μέσα βρίσκεται η φωνή της μάνας μου.
Η φωνή της είναι η ηχώ που με βοηθά να ξαναβρώ την ισορροπία μου
όταν ζαλίζομαι κάθε φορά που προσηλώνομαι σε κάτι.

Μπορεί να συναντήσετε τραγούδια στα αραβικά,
ποιήματα στα αγγλικά που απαγγέλλω στον εαυτό μου
ή έναν ύμνο που ψέλνω στα πουλιά που κελαηδάνε στην αυλή μας.

Όταν ράψετε την τομή, μην ξεχάσετε να τα ξαναβάλετε όλα αυτά μέσα στ’ αυτί μου.
Βάλτε τα με τη σειρά, όπως θα βάζατε στο ράφι τα βιβλία σας.

II
Από τo βουητό του ντρόουν,
από τον βρυχηθμό ενός F-16,
απ’ τις στριγκλιές των βομβών που πέφτουνε σε σπίτια,
σε χωράφια και σε σώματα,
των ρουκετών που πετούν μακριά ‒
καθαρίστε τον μικρό ακουστικό μου πόρο απ’ όλα αυτά.

Ψεκάστε την τομή με το άρωμα που αναδίδουν τα χαμόγελά σας.
Κάντε μου ενδοφλέβια ένεση το τραγούδι της ζωής, για να με ξυπνήσετε.
Χτυπήστε απαλά το τύμπανο για να χορέψει ο νους μου μαζί με τον δικό σας νου,
γιατρέ μου, μέρα νύχτα.
…………………………………………………………………………………………………………………………………

O παππούς μου και η πατρίδα

Ι
ο παππούς μου μετρούσε με τα δάχτυλά του πόσες μέρες έμειναν για την επιστροφή
έπειτα μετρούσε με πετρούλες
δεν έφταναν
έβαλε και σύννεφα πουλιά ανθρώπους
η απουσία αποδείχτηκε υπερβολικά μακροχρόνια
τριάντα έξι χρόνια ώσπου πέθανε
για μας τώρα είναι πάνω από εβδομήντα χρόνια

ο παππούς μου έχασε τη μνήμη του
ξέχασε αριθμούς ανθρώπους
ξέχασε την πατρίδα του.

II
μακάρι να ήμουν μαζί σου παππού
θα είχα μάθει να σου γράφω
ποιήματα τόμους ολόκληρους με ποιήματα και να σου ζωγραφίζω την πατρίδα μας
θα σου ‘ραβα ένα ρούχο από χώμα

στολισμένο με φυτά
και δέντρα που τα φύτεψες εσύ
θα σου ‘φτιαχνα
άρωμα από τα πορτοκάλια
και σαπούνι από τα δάκρυα χαράς του ουρανού
τι πιο αγνό

III
πηγαίνω στο νεκροταφείο κάθε μέρα
ψάχνω τον τάφο σου αλλά μάταια
σίγουρα σ’ έθαψαν
ή μήπως μεταμορφώθηκες σε δέντρο
ή μήπως πέταξες μ’ ένα πουλί στο πουθενά

IV
βάζω τη φωτογραφία σου σε πήλινη γλάστρα
την ποτίζω κάθε δειλινό Δευτέρας και Πέμπτης
μου είπαν ότι νήστευες αυτές τις μέρες
στο ραμαζάνι την ποτίζω κάθε μέρα
για τριάντα μέρες
λιγότερες ίσως ή και περισσότερες.

V
πόσο μεγάλη θέλεις να είναι η πατρίδα μας
μπορώ να γράφω ποιήματα μέχρι να νιώσεις ευχαριστημένος
αν θες μπορώ να προσαρτήσω και κάνα δυο γειτονικούς πλανήτες

VI
γι’ αυτή την πατρίδα δεν θα ζωγραφίσω όρια
ούτε σημεία στίξης

Πόλεμος της Γάζας

Τον Οκτώβριο του 2023, ο Abu Toha, η σύζυγός του και τα παιδιά του εκκένωσαν το σπίτι τους στο Beit Lahiya και μετακόμισαν στο στρατόπεδο προσφύγων Jabaliya, αφού το Ισραήλ προειδοποίησε ότι θα βομβάρδιζε το Beit Lahiya. Σε άρθρο του New Yorker που δημοσιεύθηκε στις 6 Νοεμβρίου, ο Toha έγραψε ότι είχε πάει με το ποδήλατό του στη Beit Lahiya σε μια προσπάθεια να ανακτήσει κάποια βιβλία από τη συλλογή στο σπίτι του. Ωστόσο, το σπίτι τους και η γύρω περιοχή καταστράφηκαν. Το Ισραήλ αργότερα βομβάρδισε επίσης την Jabaliya, εβδομήντα μέτρα από το σημείο όπου βρίσκονταν.

Ο Mosab Abu Toha ήταν καλός φίλος με τον ποιητή Refaat Alareer, ο οποίος σκοτώθηκε από ισραηλινή αεροπορική επιδρομή στις 7 Δεκεμβρίου 2023. Ο Abu Toha τον τίμησε μοιράζοντας αναμνήσεις από τη φιλία του, όπως το να μαζεύουν μαζί φράουλες και να του κάνουν αστεία στην πανεπιστημιούπολη. Στις 22-Ιαν-2024, η Amy Goodman του ζήτησε να μιλήσει για τη σημασία του και τον τρόπο που πέθανε. Απάντησε λέγοντας πρώτα ότι ο θάνατός του δεν ήταν μοναδικός και ότι αυτή τη στιγμή το σώμα του Alareer βρίσκεται ακόμα κάτω από τα ερείπια. Μοιράστηκε επίσης: «Θα ήθελα να θυμάμαι τον Ρεφάατ ως κάποιον που ήταν πάντα έτοιμος να ακούσει τα λογοτεχνικά μας έργα. Του άρεσε να διαβάζει μερικά από τα σονέτα του Σαίξπηρ, από ποιήματα του Τζον Ντον. Ήταν μεγάλος θαυμαστής του Τζον Ντον. Θα ήθελα να θυμάμαι τον Ρεφάατ ως κάποιον που αγαπάει – που αγαπούσε να πηγαίνει σε αγροκτήματα με φράουλες και να μαζεύει φράουλες μαζί μου και να παίζει λογοπαίγνια. Ο Ρεφάατ είναι κάποιος που δεν ήθελε να πεθάνει».

Κράτηση από ισραηλινές δυνάμεις κατά την εκκένωση

Στις 19 Νοεμβρίου 2023, ο Αμπού Τόχα συνελήφθη από τις Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις ενώ κατευθυνόταν προς το συνοριακό πέρασμα της Ράφα σε μια προσπάθεια να εκκενώσει τη Λωρίδα της Γάζας με την οικογένειά του. Οι αρχικές αναφορές το απέδωσαν στα πρόσφατα υψηλού προφίλ γραπτά του. Αμερικανοί αξιωματούχοι του είχαν πει ότι αυτός και η οικογένειά του θα μπορούσαν να περάσουν στην Αίγυπτο, αφού ο τρίχρονος γιος του είναι πολίτης των ΗΠΑ. Ο ισραηλινός στρατός τον συνέλαβε σε ένα σημείο ελέγχου καθώς προσπαθούσε να φύγει από το βόρειο τμήμα της Γάζας για το νότο. Στην οικογένεια είχε δοθεί άδεια εκκένωσης, ενώ σύμφωνα με την Diana Buttu (Νταϊάνα Μπούτου), μια Παλαιστινιοκαναδή δικηγόρο, ο Αμπού Τόχα είχε κληθεί από την αμερικανική πρεσβεία. Μεταφέροντας μια μαρτυρία από τη σύζυγο του η Buttu δήλωσε στο Time: «Αναγκάστηκε να ρίξει κάτω τον γιο του… Όλοι αναγκάστηκαν να περπατάνε  με τα χέρια ψηλά. Σήκωσε τα χέρια του … [κι αυτός και] μαζί περίπου 200 άλλοι απομακρύνθηκαν από αυτή τη γραμμή και απήχθησαν. Δεν έχουν νέα του από τότε». Οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις δήλωσαν στην Washington Post ότι διερευνούν τη σύλληψη.

• Ο διαδικτυακός συντάκτης του New Yorker, Μάικλ Λούο, επιβεβαίωσε στις 20 Νοεμβρίου ότι ο Αμπού Τόχα είχε «συλληφθεί». Η οργάνωση για την ελευθερία του λόγου PEN America ζήτησε την προστασία του, και η PEN International πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση του.
• Στις 21 Νοεμβρίου 2023, το Democracy Now! ανέφερε ότι ο Αμπού Τόχα αφέθηκε ελεύθερος αφού μεταφέρθηκε σε ισραηλινή φυλακή στη Νεγκέβ και ξυλοκοπήθηκε, σύμφωνα με δήλωση της Μπούτου. Μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο λόγω των τραυμάτων του. Σύμφωνα με μια ανάρτησή του στον λογαριασμό του στο Instagram, βρισκόταν ήδη στο Κάιρο της Αιγύπτου με την οικογένειά του.
• Σε άρθρο του 2024 στο The New Yorker, ο Abu Toha περιέγραψε τη μετακόμισή του στις Συρακούσες της Νέας Υόρκης και τις παρατεταμένες επιπτώσεις της σύλληψής του, συμπεριλαμβανομένων των δευτερογενών ελέγχων σε αεροδρόμια και επίσκεψης από πράκτορες του FBI.