Θα φιλοξενείται στο κτίριο της οδού Σανταρόζα (πρώην Δικαστήρια, είσοδος από Σταδίου, πλησίον σταθμών ΗΣΑΠ – Μετρό Ομόνοιας) μέχρι την Κυριακή 1 Δεκέμβρη. Η πρωτοβουλία αποτελεί συνέχεια της πλούσιας δραστηριότητας που αναπτύσσει η ΚΟ Αττικής με αφορμή τη συμπλήρωση 80 χρόνων από το 1944. Το «κόκκινο Αερόστατο» θα έχει επίσης τον δικό του χώρο, όπου οι μικροί επισκέπτες της έκθεσης θα μπορούν μέσα από το δικό τους πρόγραμμα να μάθουν τις ιστορίες των ηρωικών «Αετόπουλων» και της ΕΑΜικής Αντίστασης.
Από την Κυριακή 3 Νοέμβρη το ωράριο λειτουργίας τις καθημερινές θα είναι 10 π.μ. – 2 μ.μ. και 5 μ.μ. – 9 μ.μ., ενώ τα Σαββατοκύριακα 11 π.μ. – 7 μ.μ. Η είσοδος θα είναι ελεύθερη (τηλ. για ραντεβού για ομαδικές ξεναγήσεις 210.5282.607, Δευτέρα έως Παρασκευή 10 π.μ. – 1 μ.μ. και 5 μ.μ. – 8 μ.μ.).
Ο “Ριζοσπάστης” συνεχίζει σήμερα τη σειρά δημοσιευμάτων που ρίχνουν ματιές σε ορισμένες από τις ιστορίες που παίρνουν σάρκα και οστά στην έκθεση.
Η σιδερένια αλυσίδα της παρανομίας
Στις συνθήκες της Κατοχής, ακόμα και μια απλή διαμαρτυρία μπορούσε να επιφέρει σύλληψη, βασανιστήρια, εκτέλεση. Η ανάπτυξη παράνομης υποδομής ήταν όρος για την ανάπτυξη της μαζικής δράσης. Το ΚΚΕ και το ΕΑΜ είχαν να αντιμετωπίσουν όλους τους μηχανισμούς των κατακτητών, την ελληνική Ασφάλεια, αλλά και τις δολοπλοκίες των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών.
Η διάδοση της αλήθειας, οι επικοινωνίες, οι μετακινήσεις, όλα χρησιμοποιούσαν κανόνες συνωμοτικότητας, επαγρύπνησης, συνεδριάσεις περιφρούρησης των μυστικών του Κόμματος και του ΕΑΜ. Οι αγωνιστές γνωρίζονταν με ψευδώνυμα. Οι κανόνες προφύλαξης ήταν απαραίτητος όρος για την ανάπτυξη της μαζικής δράσης.
Αναφερόμενος σε μια πλευρά της πείρας του παράνομου μηχανισμού ο Πέτρος Ρούσος έγραψε («Η μεγάλη πενταετία», 1976): «Για να τα βγάλουν πέρα τα καθοδηγητικά όργανα του Κόμματος, κάθε κομμάτι της καθοδήγησης ή κάθε υπεύθυνος σύντροφος διέθετε ένα ολάκερο σύστημα από σπίτια, γιάφκες ή στέκια (…) Και τους ανθρώπους τους. Ολοι, λοιπόν, οι σύντροφοι με τη βοήθεια των συνεργατών τους είχαν ολάκερη αλυσίδα από τέτοια στέκια. Σωστή σιδερένια αλυσίδα της παρανομίας. Η δική μας λ.χ., άρχιζε από την Κοκκινιά του Πειραιά, κατέβαινε στην Καστέλα – Φάληρο, προχωρούσε προς Μοσχάτο, Βουρλοπόταμο, ανέβαινε έπειτα προς Καλλιθέα, Νέα Σμύρνη, τραβούσε προς Νέο Κόσμο, Υμηττό (συνοικισμό), Γούβα, Βύρωνα, Παγκράτι και έζωνε με ολάκερο δακτύλιο την ανατολικοβόρεια περιοχή της τότε Αθήνας, για να προχωρήσει μέσω συνοικισμού Κυπριάδου προς Καλογρέζα, Ποδαράδες και να καταλήξει Ηράκλειο Αττικής (…) Πρόκειται για δρομολόγιο όχι λιγότερο από 25 χιλιόμετρα, που γινόταν κάθε τόσο τμηματικά ή συνολικά με πεζοπορία. Είχε απαγορευτεί σε οποιοδήποτε στέλεχος του Κόμματος να χρησιμοποιεί τροχοφόρα, που ήταν κίνδυνος θάνατος».
Εκδηλώσεις στον χώρο της έκθεσης
Στο μεταξύ, στον χώρο της έκθεσης προγραμματίζονται μια σειρά από εκδηλώσεις. Συγκεκριμένα:
- – Την Πέμπτη 7 Νοέμβρη στις 7 μ.μ. με θέμα «Η αναμέτρηση του 1944 στην Αθήνα μέσα από τις μνήμες των πρωταγωνιστών της, Νίκου Κυριακίδη, Σπύρου Κωτσάκη (Νέστορας), Ορέστη Μακρή (Γιάννης), Βασίλη Μπαρτζώτα». Θα μιλήσει η Φιλιώ Τόλια, συνεργάτρια του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ.
- – Την Τετάρτη 13 Νοέμβρη στις 7 μ.μ. με θέμα «Η κρίσιμη χρονιά 1944 μέσα από το Δοκίμιο του ΚΚΕ. Γεγονότα και συμπεράσματα». Θα μιλήσει ο Θέμης Γκιώνης, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ. Θα παρευρεθεί και θα παρέμβει ο Βλάσσης Παπαγιαννακόπουλος, αγωνιστής της ΕΑΜικής Αντίστασης.
- – Την Παρασκευή 22 Νοέμβρη στις 7 μ.μ. θα γίνει παρουσίαση του λευκώματος «Ηλίας Φέρτης: Ζωγραφική, Κατοχή, Αντίσταση». Θα παρευρεθεί και θα παρέμβει η Ειρήνη Φέρτη, κόρη του ζωγράφου. Θα μιλήσει η Σαβίνα Λίτση, ιστορικός Τέχνης και μέλος της Επιτροπής Πολιτισμού του ΚΣ της ΚΝΕ.
- – Την Τετάρτη 27 Νοέμβρη στις 7 μ.μ. με θέμα «Κατοχή – Αντίσταση – Δεκέμβρης με την πένα της Μέλπως Αξιώτη». Θα μιλήσει η Αλεξάνδρα Προυσανίδου, μέλος του Τμήματος Πολιτισμού της ΚΕ του ΚΚΕ και δημοσιογράφος του «Ριζοσπάστη».
- – Την Κυριακή 1 Δεκέμβρη στις 11.30 π.μ. με θέμα «Οι συγκρούσεις σε επαναστατικές συνθήκες, μέσα από τις εκδόσεις της “Σύγχρονης Εποχής” “Η μαχητική πείρα των Μπολσεβίκων” και “Για τον πόλεμο και τη σοσιαλιστική επανάσταση” του Β. Ι. Λένιν, και “Η κόκκινη φρουρά” του Ν. Ποτβόισκι». Θα μιλήσει ο Δημήτρης Ξεκαλάκης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και διευθυντής της «Σύγχρονης Εποχής».