Αφορμή για το σημείωμα αυτό είναι ολοσέλιδο αφιέρωμα της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ (27/10) με τίτλο «Οι Έλληνες εθελοντές των ναζί» στο οποίο γίνεται αναφορά στο ζήτημα των «οικιοθελώς» εργαζομένων στη ναζιστική Γερμανία από τη χώρα μας.
Από τη αρχή θα πρέπει να σημειώσουμε ότι υπολογίζονται στα 7.000.000 όσοι μεταφέρθηκαν σαν σκλάβοι ουσιαστικά για εργασία στη Γερμανία από διάφορες καταχτημένες χώρες, μεταξύ τους και χιλιάδες Έλληνες.
Ήταν ουσιαστικά αποτέλεσμα σχετικών διαταγών που έλεγαν ότι οι πληθυσμοί των κατεχομένων χωρών, ήταν στην διάθεση της κάθε γερμανικής διοίκησης για να εργαστούν «εθελοντικά» όπου και για όσο χρειαζόταν ανά την γερμανική επικράτεια, δηλαδή στην ίδια τη Γερμανία.
Να σημειώσουμε ότι επρόκειτο για αιχμαλώτους πολέμου (κύρια από ΕΣΣΔ), εκτοπισμένους άμαχους, Εβραίοι των στρατοπέδων συγκέντρωσης πριν θανατωθούν αλλά και τα θύματα της περίφημης πολιτικής επιστράτευσης που κηρύχθηκε για όλη την κατεχόμενη Ευρώπη. Μία πολιτική επιστράτευσης που βρήκε σθεναρή αντίσταση από το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Πάντως ουσιαστικά- δεν υπάρχουν μέχρι τώρα στοιχεία για τον ακριβή αριθμό τους-ελάχιστοι από τις λίγες δεκάδες χιλιάδες Ελλήνων που βρέθηκαν στην Γερμανία για εργασία ήταν εθελοντές. Οι περισσότεροι ήταν συλληφθέντες σε μπλόκα του 1943 και 1944.
Τα πρώτα γερμανικά γραφεία ευρέσεως εργασίας εμφανίστηκαν στην Αθήνα που πέθαινε από την πείνα το 1942.Τα γραφεία υπόσχονταν δουλειά σε γερμανικές βιομηχανίες στην Αυστρία, τροφή, μισθό και δικαίωμα να στέλνουν 100 μάρκα τον μήνα στις οικογένειες τους στην Ελλάδα. Όπως σημειώνουν σχετικές έρευνες αυτοί που πήγαν αντιμετώπισαν σοβαρά προβλήματα επιβίωσης (μισθός, συνθήκες κ.α) ενώ αρκετοί σκοτώθηκαν από τους συμμαχικούς βομβαρδισμούς που θεωρούσαν τις πολεμικές βιομηχανίες ως πρωτεύοντες στόχους. Άλλοι πέθαναν από ατυχήματα και ασιτία, κάποιοι έμειναν εκεί και επέστρεψαν στον τόπο τους μετά το 1945.
Το ντοκουμέντο
Το ντοκουμέντο που παρουσιάζουμε το «αλιεύσαμε» από την πρώτη σελίδα της κατοχικής εφημερίδας ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΗ (της Θεσσαλονίκης στις 2/8/1944). Η σχετική ανακοίνωση δεν μένει μόνο στις ειδυλλιακές συνθήκες εργασίας που υπόσχονται για τους εργαζόμενους, τις υποσχέσεις για φθηνά τρόφιμα στις οικογένειες τους στην Ελλάδα, αλλά δένεται και με ευρύτερα ιδεολογικά προτάγματα για τη συμβολή τους «…δια την οικοδόμησιν μιας νέας και καλυτέρας Ευρώπης…»
«ΑΝΑΧΩΡΗΣΙΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΡΓΑΤΩΝ ΔΙΑ ΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑΝ.
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1. Αυγούστου- Η ενταύθα υπηρεσία προσλήψεως εργατών ανακοινώνει τα κάτωθι:
Έλληνες εργάται και εργάτριαι
Μετά την εκ νέου μεγάλην αποστολήν Ελλήνων εργατών εις την Γερμανίαν την γενομένην την 29ην Ιουλίου 1944 ως νέα λήξις διά την αναχώρησιν νέας αποστολής ωρίσθη η 12η Αυγούστου 1944. Οι ενδιαφερόμενοι, οι επιθυμούντες την εισαγωγήν μιας νέας κοινωνικής τάξεως εις τη ελληνικήν πατρίδα των μετά την μέγιστην νίκην όλων των εποχών, ας παρουσιασθούν το αργότερον μέχρι της 8-8-1944 να αναλάβουν εργασίαν εις την Γερμανίαν διά μέσου του γραφείου προσλήψεως εργατών επί της οδού Τσιμισκή αριθ. 49.
Μη εξαπατάσθε από τα ψεύδη της εχθρικής προπαγάνδας διότι το Ράιχ ως το πρώτον κοινωνικόν κράτος της υφηλίου σας προσφέρει παρά τον πόλεμον καλάς δυνατοτήτας κέρδους και μίαν υποδειγματικήν περιποίησιν. Το γραφείον προσλήψεως εργατών είναι εις θέσιν επί τη βάσει των εντολών τας οποίας έχει να ανταποκριθή εις τη προσωπικήν σας επιθυμίαν ως προς την εκλογήν του τόπου της εργασίας, είτε υπό υπόψιν επαγγελματικήν.
Οι οικείοι σας θα εφοδιασθούν με εφθηνά τρόφιμα και θα σας παρασχεθή ευκολία διά τον υπολογισμόν των χρηματικών σας αποστολών από τας οικονομίας που θα κάμετε σύμφωνα με τη εκάστοτε τρέχουσαν τιμή του Κλήριγκ ούτως ώστε και οι οικογενειάρχαι δύνανται να συνάψουν συμβόλαιον εργασίας εις το έδαφος του Ράιχ.
Ελληνες εργάται και εργάτριαι διακηρύξατε διά της προθυμίας σας προς ανάληψιν εργασίας εις το Ράιχ τη θέλησίν σας δια την οικοδόμησιν μιας νέας και καλυτέρας Ευρώπης. Ταχθήτε εις την σειράν εις το μέγα μέτωπον των δημιουργούντων ανθρώπων. Διατρανώνετε κατ’ αυτόν τον τρόπον μίαν ανεκτίμητον υπηρεσίαν εις τη πατρίδα σας και εις τον πολιτισμόν
Ο Διευθυντής του γραφείου προσλήψεως εργασίας».