Να τονίσουμε από την αρχή εδώ ότι την περίοδο αυτή ο στρατηγός Θεόδωρος Πάγκαλος ανέτρεψε την τότε κυβέρνηση και επέβαλε δικτατορία. Μεταξύ άλλων, εξαπέλυσε άγρια επίθεση στο συνδικαλιστικό κίνημα με διωγμούς και συλλήψεις. Σε αυτές τις συνθήκες έγινε το 3ο Συνέδριο της ΓΣΕΕ, το Μάρτη του 1926. Διακηρυγμένος στόχος της κυβέρνησης ήταν η «αποκομμουνιστικοποίηση» της ΓΣΕΕ.
Οι εκλεγμένοι αντιπρόσωποι ήταν 457. Από αυτούς, οι 278 (60%) ήταν κομμουνιστές και άλλοι αγωνιστές και οι 179 συνδικαλιστές που κινούνταν στη γραμμή της ταξικής συναίνεσης. Ο δικτάτορας Πάγκαλος συνέλαβε με διάφορα προσχήματα τους 119 από τους 278 αγωνιστές αντιπροσώπους, τους οποίους αμπάρωσε σε φορτηγό πλοίο και τους κράτησε εκεί πέντε μίλια ανοιχτά του Πειραιά μέχρι τη μέρα που έληξαν οι αρχαιρεσίες στη ΓΣΕΕ!
Στο Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ (Α2 τόμος) διαβάζουμε σχετικά με το συνέδριο: «…Το 3ο συνέδριο της ΓΣΕΕ είχε αρχικά προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί τον Αύγουστο του 1925 στο Βόλο. Στις 20 Ιούλη η παγκαλική δικτατορία απαγόρευσε τη σύγκλιση του. Το Συνέδριο πραγματοποιήθηκε τελικά στις 27 Μάρτη- 7 Απρίλη 1926. Παρά τις επίμονες προσπάθειες του καθεστώτος να αλλοιώσει τη σύνθεση του Συνεδρίου (με τη δημιουργία αντισυνδέσμων, την ανάδειξη αντιδραστικών διοικήσεων στα σωματεία, την κατάληψη του ΕΚΑ από το στρατό και τη παράδοση της σφραγίδας του στην αντιπολιτευόμενη στου «κόκκινους» μειοψηφία), ο συσχετισμός παρέμενε υπέρ των ταξικών δυνάμεων (278 έννατι 179 αντιπροσώπων όλων των υπόλοιπων παρατάξεων). Ωστόσο, ο συναπισμός όλων των αντιπολιτευόμενων συνδικαλιστικών δυνάμενων (σοσιαλδημοκρατών, ρεφορμιστών και συντηρητικών) κατά των κομμουνιστών και η σύλληψη- κατά τη διάρκεια των εργασιών του Συνεδρίου- 110- «κόκκινων» συνέδρων, επέβαλε τελικά έστω και οριακά (179 προς 168) να γύρει η πλάστιγγα υπέρ των ρεφορμιστών, που με τέτοια μέσα κέρδισαν την πλειοψηφία στη ΓΣΕΕ. Νέος Γ.Γ της ΓΣΕΕ εκλέχτηκε ο σοσιαλδημοκράτης Δ. Στρατής. Από τότε η ΓΣΕΕ, ως συνέπεια της διαμορφωμένης με τη βία σοσιαλδημοκρατικής πλειοψηφίας, προσχώρησε στη ρεφορμιστική Διεθνή του Άμστερνταμ…»
Στο Συνέδριο αντιπροσωπεύτηκαν 400 σωματεία πολλά από αυτά ψεύτικα ή με ελάχιστα μέλη. Μάλιστα είχαν το δικαίωμα μέχρι 500 μέλη να στέλνουν έναν αντιπρόσωπο. Δηλαδή ένα σωματείο π.χ με 30 μέλη μπορούσε να στείλει έναν αντιπρόσωπο όπως αυτό με 500 μέλη. Στα απομνημονεύματα του ο Α. Μπεναρόγια σημειώνει: «…Το Συνέδριο αυτό αποτελεί την αντίποδα του Α’ Ο.τι επετελάσθη στο Α’ εις το Γ’ κατεστράφη. Μετά μίαν οκταετίαν υπάρξεως η Συνομοσπονδία εδέχθη εις του κόλπους της Σωματεία που δεν υπήρχαν ή εις τη φαντασίαν…»
Ενας Βρετανός δημοσιογράφος, που καταγγέλλει την ισραηλινή κατοχική βία και τη συμμετοχή της χώρας του στα θηριώδη εγκλήματα στη Γάζα, συνελήφθη από την αστυνομία και…
Την πρώτη μέρα γίνεται εκλογή προεδρείου. Για την εκλογή προέδρου ψήφισαν 358, εκ των οποίων ο Παπανικολάου πήρε 184 και ο Ε. Ακριβόπουλος 161.
Το συνέδριο αποφασίζει τη διαγραφή του «αναρχοσυνδικαλιστή» Κ. Σπέρα.
Στη συνέχεια των εργασιών (Οι ΦΩΤΟ του αφιερώματος που δίνουν αναλυτικά τις εργασίες προέρχονται από την εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ που είχε καθημερινό ρεπορτάζ) έχουμε τη έγκριση ψηφίσματος που ζητά την αποφυλάκιση και επιστροφή από την εξορία των εργατών. Επίσης εγκρίθηκε διάβημα στη κυβέρνηση για την επαναφορά του ενοικιοστασίου.
Όσον αφορά την λογοδοσία της Διοίκησης (εδώ συσπειρώθηκαν εναντίον της όλες οι παρατάξεις αστικές και ρεφορμιστικές) αυτή καταψηφίστηκε με 179 έναντι 168. Όταν τελείωσε η ψηφοφορία έγινε πρόταση από τον Στρατή για αποχώρηση της ΓΣΕΕ από τη Κόκκινη Επαγγελματική Διεθνή και προσχώρησή της στη Διεθνή του Άμστερνταμ. (Στις 6/4 στην αρχή της συνεδρίαση γίνεται γνωστό ότι έχουν συλληφθεί 10 κομουνιστές σύνεδροι. Συνολικά γίνεται γνωστό ότι είχαν συλληφθεί 110 αντιπρόσωποι). Κατά τη διάρκεια της ψηφοφορίας η πρόταση Στρατή για το θέμα αυτό πήρε 197 ψήφους, ενώ υπήρχαν 136 κατά και 9 λευκά.
Στη συνέχεια έγινε συζήτηση για το «Πρόγραμμα Δράσης’ που έγινε δεκτή η πρόταση της αριστερής παράταξης, ενώ το ίδιος έγινε και για τις αλλαγές στο καταστατικό με εξαίρεση την πρόταση να μπει η Αναλογική σε όλες τις διοικήσεις και όργανα.
Στις εκλογές για τη νέα Διοίκηση κατατέθηκαν δύο ψηφοδέλτια: Το πρώτο (συντηρητικοί, σοσιαλιστές) με : Ι. Καλομοίρης, Ι. Λάβδας, Δ. Στρατλης, Γ. Παπανικολάου και Β. Μιχαηλίδη.
Το δεύτερο (στήριξη από ΚΚΕ) με τους: Τστατσάκο, Κελισάκο, Ακριβόπουλο, Μαριόλη, Πριονά.
Υπερίσχυσε με μικρή πλειοψηφία το πρώτο και με σειρά Καλομοίρης, Στρατής, Παπανικολάου, Μιχαηίδης, Λάβδας. Αναπληρωματικοί για της ΓΣΕΕ εκλέχτηκαν οι Δ. Τυπάλδος, Γ. Λαμπρινόπουλος, Π. Μεσίκλης, Ι. Ηλίας, Κ. Αραγσόπουλος. Για την εποπτική οι Α. Χατζημιχ΄λαης, Α. Θανόπουλος, Ν. Σιδέρης.
Στο τα’ελός του Συνεδρίου μίλησε ο Μαργιόλης εκ μέρους της μειοψηφίας και δήλωσε ότι δέχονται το αποτέλεσμα του Συνεδρίου για να επιτευχθεί έτσι η ενιαία εργατική εμφάνιση.
Το συνέδριο ενέκρινε προκήρυξη προς τους εργάτες που τονίζονται τα εξής:
«… Η επίθεση της αστικής τάξεως που άρχισε εδώ και τέσσερα χρόνια εξακολουθεί και όλα μας κάνουν να πιστέψουμε ότι θα γίνει σφοδρότερη…Και το Συνέδριο είναι υπερήφανο γιατί σήμερα μπορεί και με υπέρτατες προσπάθειες όλων των συνέδρων, κατόρθωσε κάτι που μπορούμε να πούμε δεν έχει προηγούμενο του έξω απ΄την Ελλάδα, να φθάση έπειτα από δώδεκα μέρες συζήτηση, σε αποφάσεις σεβαστές από σοσιαλιστές και συνδικαλιστές και κομμουνιστές και σοσιαλδημοκράτες από επαναστάτες και μεταρρυθμιστές και συντηρητικούς που όλοι αντιπροσωπεύτηκαν και όλοι πολέμησαν άξια για τις ιδέες των, υπάκουοι όμως σε μια και αυτή θέληση την ομαδική και επιτακτική θέληση των εργατών όλης της χώρας. Να ενωθούν…Το Γ’ πανελλαδικό Συνέδριο στέλνει θερμότατο χαιρετισμό στην εργατιά της Ελλάδος δίνει σ’ όλους το σύνθημα: «Ενωσις, Πειθαρχία» καλεί τους εργάτας πόλεων και χωριών σε μια εντατική οργανωτική προσπάθεια, γιατί σκληροί και τραχείς μέλλονται οι αγώνες στην ιστορική πορεία της εργατικής τάξεως προς τον απελευθερωτικό της σκοπό…»
ΠΗΓΗ:
Δοκίμιο Ιστορίας ΚΚΕ (Τόμος Α2)
Τα Συνέδρια της ΓΣΕΕ (Δ. Λιμπεράτος) / Προσκήνιο
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΕΜΠΡΟΣ
