Ένας αιώνας συμπληρώνεται αυτές τις μέρες από το σημαντικότερο γεγονός της σύγχρονης ιστορίας – τη Μεγάλη Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση του 1917. Η σπουδαιότητα του έγκειται στο ότι αποτέλεσε ιστορικά το πρώτο συνειδητό βήμα για το πέρασμα από τον καπιταλισμό στον σοσιαλισμό, στην κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Στο σύνθημα του Λένιν «ο πάγος έσπασε, ο δρόμος χαράκτηκε» συνοψίζεται το πέρασμα της κοινωνικής εξέλιξης στην ανώτερη βαθμίδα της, το σοσιαλισμό, προοπτική του οποίου είναι η αταξική κομμουνιστική κοινωνία.
Ο Κόκκινος Οκτώβρης δεν ήταν ένα «πραξικόπημα» όπως επιχειρούν να παρουσιάσουν τα γεγονότα του 1917 οι γραφίδες της αστικής τάξης. Αντιθέτως, αποτέλεσε δημιούργημα της οργανωμένης πολιτικής πάλης της εργατικής τάξης και των λαϊκών μαζών που με επικεφαλής το Κόμμα του Λένιν και των μπολσεβίκων έβαλε την ανθρωπότητα σε μια νέα ιστορική εποχή. Πρόκειται για την εποχή του περάσματος από τον- ιστορικά ξεπερασμένο- καπιταλισμό στον σοσιαλισμό.
Η Οκτωβριανή Επανάσταση επιβεβαίωσε στην πράξη το αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι κινητήριος δύναμη της Ιστορίας ήταν και είναι η ταξική πάλη. «Η ιστορία όλων των ως τα τώρα κοινωνιών είναι ιστορία ταξικών αγώνων» σημείωναν στο Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος οι Μαρξ και Ένγκελς, 70 περίπου χρόνια πριν τον Οκτώβρη του 1917. Η ίδια η ιστορία των κοινωνικών συστημάτων επαληθεύει την ορθότητα της μαρξιστικής αντίληψης: το δουλοκτητικό σύστημα αντικαταστάθηκε από το φεουδαρχικό, το οποίο με την σειρά του ανατράπηκε από την αστική τάξη έπειτα από μεγάλες (αστικές) επαναστάσεις με σημαντικότερη τη Γαλλική Επανάσταση του 1789. Η Οκτωβριανή Επανάσταση στη Ρωσία αλλά και οι άλλες σοσιαλιστικές επαναστάσεις που ακολούθησαν σε μια σειρά χώρες ανέτρεψαν τον καπιταλισμό.
Όπως, όμως, συνέβη με κάθε κοινωνικοοικονομικό σύστημα, έτσι και ο Σοσιαλισμός δεν επικράτησε μια κι’ έξω. Αυτό οφείλουν να το έχουν κατά νου όσοι με αντεπιστημονικό-αντιιστορικό τρόπο κάνουν λόγο για το υποτιθέμενο «τέλος της Ιστορίας» και την δήθεν οριστική επικράτηση του καπιταλισμού. Το πισωγύρισμα που συνέβη με τις αντεπαναστατικές ανατροπές την περίοδο 1989-1991 δεν ανατρέπει τις νομοτέλειες της ταξικής πάλης, ούτε διαγράφει την αναγκαιότητα και επικαιρότητα του Σοσιαλισμού. Αντιθέτως μάλιστα, η αναγκαιότητα και επικαιρότητα του Σοσιαλισμού ενισχύεται και θα ενισχύεται όσο βαθαίνουν οι αντιθέσεις και αντιφάσεις του καπιταλιστικού συστήματος.
Η αστική τάξη και τα πάσης φύσης φερέφωνα της το γνωρίζουν αυτό. Αυτός είναι ο λόγος που φροντίζουν συστηματικά, εδώ και χρόνια, να διαδώσουν απίστευτα ψέματα και ανακρίβειες για τον σοσιαλισμό, να πετάξουν τόνους λάσπη ενάντια στην ΕΣΣΔ και τα σοσιαλιστικά κράτη, να αμαυρώσουν τη μαρξιστική-λενινιστική κοσμοθεωρία. Μέσα απ’ το βούρκο της αστικής προπαγάνδας αναδείχθηκε το μεγαλύτερο ψέμα του αιώνα: «Ο κομμουνισμός απέτυχε όπου εφαρμόστηκε» ισχυρίζονται.
Το ψευδεπίγραφο και αντεπιστημονικό αυτό «επιχείρημα» της αστικής και μικροαστικής οπτικής της ιστορίας αποκρύβει την αλήθεια. Για δύο λόγους:
Πρώτον, διότι συγκαλύπτει συνειδητά ότι ο σοσιαλισμός που εγκαθιδρύθηκε στην ΕΣΣΔ και τα άλλα σοσιαλιστικά κράτη, ο σοσιαλισμός του 20ου αιώνα που γνωρίσαμε, αποτελούσε την ανώριμη βαθμίδα της κομμουνιστικής κοινωνίας. Η σοσιαλιστική κοινωνία στην ΕΣΣΔ (και στις άλλες χώρες που επικράτησε ο σοσιαλισμός) δεν αποτελούσε μια ώριμη, πλήρως διαμορφωμένη σε όλες τις πλευρές της κομμουνιστική κοινωνία. Ήταν μια κοινωνία σε πρώιμο στάδιο ανάπτυξης – μια υπό κομμουνιστική διαμόρφωση κοινωνία. Η αστική προπαγάνδα σκόπιμα προσεγγίζει τον σοσιαλισμό του 20ου αιώνα μέσα από το διαστρεβλωμένο πρίσμα μιας «ιδανικής κομμουνιστικής κοινωνίας», έτσι ουτώς ώστε αναδεικνύοντας λάθη και αδυναμίες να σπιλώσει την κομμουνιστική προοπτική και να βάλει εμπόδια στην επαναστατική δράση της εργατικής τάξης.
Δεύτερον, η αποδεδειγμένη ιστορική αλήθεια είναι πως ο σοσιαλισμός δεν απέτυχε. Αντιθέτως, γέννησε πρωτόγνωρες κατακτήσεις για την ανθρωπότητα. Παρά τις όποιες αδυναμίες, αποδείχθηκε στην πράξη η ανωτερότητα του σοσιαλισμού ως κοινωνικοοικονομικού συστήματος, φέρνοντας στο προσκήνιο μια ανώτερη οργάνωση της κοινωνίας, ριζικά διαφορετική από τα προηγηθέντα κοινωνικά συστήματα. Ειδοποιός διαφορά του σοσιαλισμού από τα άλλα κοινωνικά συστήματα υπήρξε η κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο – η κατάργηση, δηλαδή, της μίσθωσης ξένης εργατικής δύναμης.
Όσοι – είτε από άγνοια, είτε πολύ περισσότερο από σκοπιμότητα- διαλαλούν την «αποτυχία» του σοσιαλισμού καλούνται να απαντήσουν στα εξής ερωτήματα:
- Σε ποιο σύστημα καθιερώθηκε μόνιμη και σταθερή εργασία, νομοθετικά κατωχυρωμένη στις 41 ώρες (36 για συγκεκριμένες ειδικότητες) την εβδομάδα;
- Σε ποιο σύστημα η κοινωνική ασφάλιση των εργαζόμενων ήταν καθολική, δημόσια και υποχρεωτική, με τις εισφορές να προέρχονται από τον κρατικό προϋπολογισμό και τα κονδύλια των επιχειρήσεων;
- Ποιο άλλο σύστημα προέβλεπε το νομικά κατοχυρωμένο (άρθρο 119 του Συντάγματος της ΕΣΣΔ) δικαίωμα της ξεκούρασης από την εργασία και των διακοπών αναψυχής, με παροχή ετήσιων πληρωμένων αδειών;
- Σε ποιο σύστημα τα αγαθά της Υγείας και η Παιδείας ήταν καθολικά, δημόσια και δωρεάν; Πότε και που υπήρξε κρατικό σύστημα προστασίας της υγείας που παρείχε σε όλο τον πληθυσμό δωρεάν πρόληψη και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη; Πότε και που εξαλείφθηκε τόσο γρήγορα ο αναλφαβητισμός και οι μαθητές-φοιτητές, σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, απολάμβαναν υψηλού επιπέδου δωρεάν παροχές;
- Ποιο σύστημα ανέδειξε, τόσο σύντομα και με τέτοια δυναμική, μια καθυστερημένη αγροτική- στο μεγαλύτερο τμήμα της- χώρα σε πρωτοπόρα υπερδύναμη στους τομείς της τεχνολογίας και της επιστήμης; Ποιος κοινωνικοοικονομικός σχηματισμός οδήγησε, μέσα σε λίγες μόλις δεκαετίες, μια χώρα από το όργωμα των χωραφιών με βόδια στην… κατασκευή του πρώτου τεχνητού δορυφόρου και την κατάκτηση του διαστήματος;
- Σε ποιό σύστημα άνοιξε ο δρόμος για την κοινωνική απελευθέρωση της γυναίκας αποδίδοντας της πλήρη πολιτικά δικαιώματα και καθιερώνοντας ειδικούς νόμους προστασίας της εργαζόμενης μητέρας;
«Ναι, αλλά στον σοσιαλισμό δεν υπήρχε ελευθερία» αντιτείνουν, ως «ακράδαντο» επιχείρημα, οι απολογητές του καπιταλισμού. Αλήθεια, όμως, για ποια «ελευθερία» κόπτονται; Σε ποια «ελευθερία» αναφέρονται; Είναι η ελευθερία μιας μειοψηφίας να καρπώνεται τον κόπο και τη δουλειά της πλειοψηφίας. Η ελευθερία του καπιταλιστικού κέρδους, της ανταγωνιστικότητας, της εργασιακής ζούγκλας, των μισθωτών σκλάβων, των απολύσεων, της μαζικής ανεργίας. Η ελευθερία που υποτάσσει τις ανάγκες της λαϊκής πλειοψηφίας στα συμφέροντα των λίγων. Είναι η ελευθερία της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής, η ελευθερία των μονοπωλίων να διαγκωνίζονται για το μοίρασμα αγορών και εδαφών.
Αν, λοιπόν, πρόκειται γι’ αυτήν την «ελευθερία», τότε, πράγματι, αυτή καταπατήθηκε από την Οκτωβριανή Επανάσταση. Άλλωστε, η καταπάτηση αυτού του είδους της ελευθερίας αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για να πάρουν οι εργαζόμενοι, ο λαός, τον πλούτο στα χέρια τους και να γίνουν πραγματικοί αφέντες στον τόπο τους.
Εκατό χρόνια μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση, ο Σοσιαλισμός παραμένει πιο επίκαιρος και αναγκαίος από ποτέ. Η επικαιρότητα και αναγκαιότητα του δε μπορεί ούτε να ξορκιστεί, ούτε να θαφτεί, διότι αποτελεί γέννημα της ίδιας της αντικειμενικής πραγματικότητας.
Ο δρόμος που άνοιξε ο Κόκκινος Οκτώβρης του 1917 θα «περπατηθεί» ξανά τον 21ο αιώνα, με νέες σοσιαλιστικές επαναστάσεις. Η κόκκινη σημαία με το σφυροδρέπανο θα υψωθεί και πάλι ψηλά. Η Ιστορία δε γυρίζει πίσω. Και αυτό διότι – παραφράζοντας τα λόγια του ποιητή- ο Σοσιαλισμός είναι η απάντηση, όποια κι’ αν είναι η ερώτηση.