Όπως είναι φυσικό, στον απελευθερωτή των λαών Κόκκινο Στρατό, που έδωσε εκατομμύρια νεκρούς για να μπορούμε εμείς σήμερα να ζούμε αυτή την (αστική) “δημοκρατία” αναγέρθηκαν πολλά, ακόμη και στις καπιταλιστικές χώρες _αναφέρουμε ενδεικτικά __
Γράφει ο \\ Αστέρης Αλαμπής _Μίδας ||
Το Μνημείο στο Πάρκο Τρέπτοφ το μεγαλύτερο μνημείο πολέμου στο Βερολίνο και μάλιστα στη Γερμανία του σήμερα. Η επιβλητική φιγούρα στην κορυφή του μαυσωλείου απεικονίζει έναν στρατιώτη που κουβαλάει ένα _διασωμένο από τον Κόκκινο Στρατό Γερμανάκι, τιμώντας τους ~100.000 Σοβιετικούς στρατιώτες που σκοτώθηκαν κατά την κατάκτηση της πόλης.
Το Μνημείο στη Βιέννη της Αυστρίας, πιο γνωστό ως Μνημείο Ηρώων του Κόκκινου Στρατού _Heldendenkmal der Roten Armee, στην πλατεία Schwarzenbergplatz της Βιέννης. Η ημικυκλική λευκή μαρμάρινη κιονοστοιχία που περικλείει εν μέρει μια δωδεκάμετρη φιγούρα ενός σοβιετικού στρατιώτη (αποκαλύφθηκε το 1945).
Το Μνημείο Ρζέφ για τον Σοβιετικό Στρατιώτη (Πάρκο Μνήμης Ρζέφ) είναι στην περιοχή Ρζέφσκι της περιφέρειας Τβερ. Το πάρκο είναι αφιερωμένο στις Μάχες του Ρζεφ.
κλπ. κλπ
Τα περισσότερα σήμερα κατεδαφισμένα, μετά τις ανατροπές και την καπιταλιστική παλινόρθωση στην ΕΣΣΔ και τις υπόλοιπες (πρώην) σοσιαλιστικές χώρες _όπως το Μνημείο του Σοβιετικού Κόκκινου Στρατού στη Σόφια, της Βουλγαρίας το μνημειακό σύμπλεγμα που αναγέρθηκε το 1985 στο κέντρο της λετονικής πρωτεύουσας, στο Uzvaras Parks (Πάρκο της Νίκης), προς τιμήν των Απελευθερωτών της Σοβιετικής Λετονίας και της Ρίγας από τους Γερμανούς φασίστες κατακτητές, στην Πολωνία (πόλη Μπρεζγκ), ένα μνημείο – τανκς σοβιετικής εποχής αφαιρέθηκε στην Εσθονία _και το ξαναγράψιμο της ιστορίας συνεχίζεται.
Εκδήλωση τιμής και μνήμης για την 9η Μάη, ημέρα της Μεγάλης Αντιφασιστικής Νίκης των Λαών, πραγματοποιεί η ΤΟ Νότιου Τομέα της ΚΟ Αττικής του ΚΚΕ από κοινού με τα Παραρτήματα της ΠΕΑΕΑ – ΔΣΕ και τον σύλλογο «Εμείς που σπουδάσαμε στον Σοσιαλισμό» _στο μνημείο του Σοβιετικού στρατιώτη (Συγγρού & Φιλαρέτου, Καλλιθέα). Χαιρετίζουν ο Μανώλης Ραπανάκης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, και η Τούλα Μητσέα, πρόεδρος της ΠΕΑΕΑ – ΔΣΕ.
Η ιστορία του μνημείου
Ο απερίγραπτος Παπανδρέου ο νεώτερος (ΓΑΠ) έλεγε πως αν γίνει αυτό το Μνημείο …θα ζητήσουν να κάνουν το ίδιο και οι Αμερικανοί και άλλοι. Του εξήγησαν ότι Αμερικάνοι δεν πολέμησαν ποτέ στην Ελλάδα εναντίον των Γερμανών και ότι δεν υπήρχε ούτε ένας Αμερικάνος νεκρός του πολέμου στην Ελλάδα, αλλά το άγαλμα του Τρούμαν ισοδυναμεί με πολλά τέτοια Μνημεία κι αυτός το χαβά του Oh…No!!
Το μνημείο αυτό στήθηκε μετά από πολύχρονες προσπάθειες της ΠΕΑΕΑ, παρά την σταθερή άρνηση του εκσυγχρονιστικού ΠΑΣΟΚ και των κυβερνήσεων του Σημίτη. Παραθέτουμε απόσπασμα από άρθρο του Φοίβου Τσέκερη στον Ριζοσπάστη, που δίνει ένα μικρό χρονικό αυτών των προσπαθειών (υπάρχει και στο βιβλίο του “Η αλήθεια να λέγεται” _εκδόσεις ΕΝΤΟΣ).
Η ανέγερση του Μνημείου των Σοβιετικών που έχασαν τη ζωή τους πολεμώντας στην ελληνική γη για τη νίκη των συμμαχικών δυνάμεων και για την Ελευθερία και Ανεξαρτησία της Ελλάδας, στα χρόνια του Β’ Παγκοσμίου Πόλεμου, είχε απασχολήσει το ΔΣ της ΠΕΑΕΑ πριν από πολλά χρόνια.
Όπως είναι γνωστό, οι Γερμανοί είχαν μεταφέρει στην Ελλάδα Σοβιετικούς αιχμαλώτους, εκ των οποίων πολλοί δραπέτευσαν ή απελευθερώθηκαν απ’ τους Αντάρτες του ΕΛΑΣ και όλοι αυτοί έγιναν ΕΛΑΣίτες και μερικοί Διοικητές μονάδων του ΕΛΑΣ. Είναι άγνωστος ο αριθμός των Σοβιετικών στρατιωτών που έχασαν τη ζωή τους σε μάχες εναντίον των Γερμανών κατακτητών ή εκτελέστηκαν, προσπαθώντας να δραπετεύσουν. Όμως, αναμφισβήτητα ο αριθμός αυτός ήταν μεγάλος.
Πριν από, περίπου, 20 χρόνια (σσ. ήδη από τις αρχές της 10ετίας του 1990 _μετά τις ανατροπές και την καπιταλιστική παλινόρθωση στην ΕΣΣΔ) το ΔΣ της ΠΕΑΕΑ ζήτησε από τα παραρτήματά της σε όλη την Ελλάδα να το ενημερώσουν αν στα νεκροταφεία της περιοχής τους υπάρχουν τάφοι Σοβιετικών μαχητών ή ό,τι γνωρίζουν για τη συμμετοχή των Σοβιετικών στις μάχες του ΕΛΑΣ, με σκοπό να προχωρήσει η ΠΕΑΕΑ στις ενέργειες για τη φιλοτέχνηση και τοποθέτηση Μνημείου αφιερωμένου στη μνήμη των σκοτωμένων στην Ελλάδα Σοβιετικών μαχητών. Για τη συγκέντρωση αυτών των στοιχείων έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο ο σ. Γιάννης Παπαϊωάννου, ο οποίος επισκέφθηκε τα νεκροταφεία πόλεων, κωμοπόλεων και χωριών, παντού όπου υπήρχε πιθανότητα ή πληροφορία ότι υπήρχαν τάφοι Σοβιετικών μαχητών και βοηθούμενος από τοπικά μέλη της ΠΕΑΕΑ και του ΚΚΕ κατέγραψε 36 ονοματεπώνυμα, των περισσοτέρων και τους τόπους καταγωγής (στο άρθρο υπάρχει και αντίγραφο του καταλόγου με τα ονόματα).
Ο Γιάννης Παπαϊωάννου είχε υπηρετήσει σαν εθελοντής στον Κόκκινο Στρατό, αν και πολύ νέος πολέμησε στο Ανατολικό Μέτωπο και τραυματίστηκε στην Τσεχοσλοβακία κατά την προέλαση του Κόκκινου Στρατού προς το Βερολίνο. Για την προσφορά του αυτή του απονεμήθηκε το παράσημο ανδρείας από τη σοβιετική κυβέρνηση. Μέλος του ΚΚΕ από το 1947 μέχρι το θάνατο του, τον Οκτώβρη του 2002, έζησε πολλά χρόνια σαν πολιτικός πρόσφυγας στη Ρουμανία και επέστρεψε στην Ελλάδα το 1976, μαζί με τη γυναίκα του και δυο του παιδιά. Ανέπτυξε μεγάλη δραστηριότητα σαν μέλος του ΚΚΕ και της ΠΕΑΕΑ και ταξίδεψε σε όλη την Ελλάδα, ώσπου να συγκροτήσει τον κατάλογο των 36 νεκρών Σοβιετικών για τους οποίους ο Ρώσος πρεσβευτής επιβεβαίωσε ότι ήταν γραμμένοι στους καταλόγους των Ρώσων αιχμαλώτων που δεν επέστρεψαν ποτέ στην πατρίδα τους.
Φυσικά, υπάρχουν και άλλα πολλά ονοματεπώνυμα σκοτωμένων Σοβιετικών που έχουν επισημανθεί σε όλη την Ελλάδα, αλλά, οι περισσότεροι, έχουν ταφεί μεμονωμένα σε κάποιες ρεματιές ή σε κάποια βουνά, όπως και χιλιάδες ΕΛΑΣίτες σκοτωμένοι, για τους οποίους δεν προσφέρθηκε από τις μισαλλόδοξες ελληνικές κυβερνήσεις ένα κομμάτι γης για να τους φιλοξενήσει, όπως έχει γίνει, αντίθετα, για τους Άγγλους, τους Γερμανούς, τους Ιταλούς, τους Ινδούς, τους Νεοζηλανδούς και όλους αυτούς που πολέμησαν εναντίον του ελληνικού λαού που αναπαύονται σε καλλιμάρμαρα νεκροταφεία στη Ελλάδα.
Το Μνημείο έχει φιλοτεχνηθεί από Ρώσο γλύπτη και δείχνει έναν σκοτωμένο Σοβιετικό στρατιώτη και μια Ελληνίδα να θρηνεί για το θάνατό του. Πάνω στο βάθρο είναι γραμμένο στα ελληνικά «ΑΝΔΡΩΝ ΕΠΙΦΑΝΩΝ ΠΑΣΑ ΓΗ ΤΑΦΟΣ» και, ρωσικά: «Στους Σοβιετικούς μαχητές που πέσανε για την Ελευθερία και την Ανεξαρτησία της Ελλάδας 1941 – 1944».
Έλληνες και Σοβιετικοί έχυσαν το ίδιο αίμα
Ο δήμαρχος και το ΔΣ της Καλλιθέας δέχτηκαν να τοποθετηθεί το Μνημείο σε πλατεία του Δήμου στη συμβολή των οδών Συγγρού και Φιλαρέτου. Όμως, ενώ όλα έβαιναν ομαλά, δημιουργήθηκε μια απρόβλεπτη εμπλοκή που καθυστέρησε για χρόνια την τοποθέτησή του. Σύμφωνα με κάποιον ελληνικό νόμο, για να τοποθετηθεί το Μνημείο έπρεπε να συμφωνήσει και ο τότε υπΕξ, ο Γιώργος Παπανδρέου τότε, ο οποίος, όμως, δεν υπέγραφε ότι συμφωνεί, γιατί είχε τη γνώμη ότι δεν χρειάζεται αυτό το Μνημείο… Παρά τις συνεχείς διαμαρτυρίες από μέρους της ΠΕΑΕΑ, ο Γ. Παπανδρέου στάθηκε ανένδοτος και ο λόγος της άρνησής του ήταν, όπως μας έλεγε, πάντα μέσω υπαλλήλου του υπουργείου του, ότι αν γίνει αυτό το Μνημείο θα ζητήσουν να κάνουν το ίδιο και οι Αμερικανοί και άλλοι. Τους εξηγήσαμε ότι Αμερικάνοι δεν πολέμησαν ποτέ στην Ελλάδα εναντίον των Γερμανών και ότι δεν υπήρχε ούτε ένας Αμερικάνος νεκρός του πολέμου στην Ελλάδα, αλλά το άγαλμα του Τρούμαν ισοδυναμεί με πολλά Μνημεία τέτοια.
Τελικά το αντισοβιετικό πείσμα του Γ. Παπανδρέου κράτησε μέχρι το τέλος της διακυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ. Με την αλλαγή της κυβέρνησης τελείωσε και η κυβερνητική άρνηση και ύστερα από χρόνων καθυστέρηση έγιναν τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου, στις 9 Μαΐου 2005 επέτειο της Νίκης και του τερματισμού του πολέμου. Εκεί οι Αντιστασιακές Οργανώσεις και φορείς καταθέτουν λουλούδια και τιμούν τη μνήμη των Σοβιετικών συντρόφων που έχασαν τη ζωή τους τόσο μακριά από την πατρίδα τους.
Επειδή ζούμε σε μια εποχή που στην Ευρώπη και όχι μόνο οι κομμουνιστικές (σσ. ακόμη και οι απλά προοδευτικές) ιδέες βρίσκονται υπό διωγμόν και τα Μνημεία των Σοβιετικών μαχητών που ελευθέρωσαν την Ευρώπη από το φασισμό και το Ναζισμό μεταφέρονται σε αποθήκες, ή εξαφανίζονται, θα πρέπει ο ελληνικός λαός να αγαπήσει αυτό το Μνημείο και να το διατηρήσει σαν «κόρη οφθαλμού».
Το μνημείο του Σοβιετικού Στρατιώτη στην Καλλιθέα υπάρχει από το 2005 ωστόσο κρύβει μια πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία άγνωστη στους περισσότερους και σίγουρα στις νεότερες γενιές που δεν έχουν αναμνήσεις, μνήμες ή έστω μαρτυρίες από προγόνους τους για τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο και την περίοδο της κατοχής και εθνικής αντίστασης στην Ελλάδα. Ο Ερρίκος Βακαλόπουλος, αντάρτης του ΕΛΑΣ στην Καλλιθέα διηγείται στο «Ριζοσπάστη» το 2009: «Στο λόχο αυτό (σ.σ. των Γερμανών κατακτητών) μεταξύ των αιχμαλώτων υπήρχαν και Σοβιετικοί στρατιώτες. Στη διάρκεια της στρατοπέδευσης – συνεχίζει – του γερμανικού λόχου, τρεις απ’ τους Σοβιετικούς στρατιώτες, που ήταν αιχμάλωτοι, δραπέτευσαν». Το 1944, η δράση του ΕΛΑΣ ήταν γνωστή σε όλη την Ευρώπη. Οι Σοβιετικοί αιχμάλωτοι ρώτησαν, έψαξαν και έμαθαν πού βρίσκεται ο ΕΛΑΣ της Καλλιθέας. Και όχι μόνο αυτό. Κατατάχθηκαν στον ΕΛΑΣ και, επιπλέον, «είχαν κλέψει και γερμανικό οπλισμό τον οποίο και παρέδωσαν», όπως λέει ο Βακαλόπουλος.
Οι Αλέξης, Βάνιας Νικολάι και Κόλιας εντάχθηκαν στο 2ο Λόχο του ΕΛΑΣ της Καλλιθέας με έδρα την Αγία Ελεούσα. «Αυτοί οι Σοβιετικοί του Κόκκινου Στρατού πήραν μέρος σε όλες τις μάχες που έδωσε ο εφεδρικός ΕΛΑΣ Καλλιθέας εκείνη την περίοδο ενάντια στους γερμανοτσολιάδες», συνεχίζει την αφήγησή του. Μαζί πολέμησαν, μαζί αγωνίστηκαν για να ελευθερωθεί η Ελλάδα απ’ τη ναζιστική μπότα και να ανοίξει ο δρόμος για τη Λαϊκή Εξουσία στη χώρα μας.
Η Καλλιθέα ήταν από τις συνοικίες της Αθήνας -όπως και οι περισσότερες συνοικίες της πρωτεύουσας- που το ΕΑΜ ήταν κυρίαρχο στην περίοδο της κατοχής. Λίγο πριν την απελευθέρωση οι ναζί κατακτητές μαζί με τους Έλληνες συνεργάτες τους εφαρμόσαν πρωτοφανές όργιο τρομοκρατίας στις συνοικίες αυτές. Ήταν το καλοκαίρι του 1944 όπου σε σειρά συνοικιών της Αθήνας και του Πειραιά γίνονταν τα περίφημα «μπλόκα».
Εκείνη την περίοδο, το καλοκαίρι του ’44 γίνεται και το Μπλόκο της Καλλιθέας. Ολοι οι άντρες άνω των 18 ετών σέρνονται στην πλατεία. Με τη βοήθεια των γερμανοτσολιάδων, όσοι κρίνονται ύποπτοι για συμμετοχή στο ΕΑΜ – ΕΛΑΣ συλλαμβάνονται και εκτελούνται. Όμως, ο εφεδρικός ΕΛΑΣ της Καλλιθέας παραμένει άθικτος και συνεχίζει τη δράση του. Οι ναζιστές και οι συνεργάτες τους εξαπολύουν ανθρωποκυνηγητό και μετά από προδοσία συλλαμβάνουν και εκτελούν, στις 26 του Αυγούστου 1944, 14 ΕΛΑΣίτες και 11 αγωνιστές, πολίτες της Καλλιθέας, στην Αγία Ελεούσα. Ανάμεσά τους ήταν και οι τρεις Σοβιετικοί στρατιώτες του ΕΛΑΣ.
Μαρτυρά τη θυσία των Αλέξη, Βάνια & Κόλια
Το μνημείο λοιπόν αυτό στην περιοχή Συγγρού και Φιλαρέτου υπάρχει για να μαρτυρά τη θυσία των Αλέξη, Βάνια και Κόλια, αλλά και τους δεσμούς της αντιστασιακής αντιφασιστικής Ελλάδας και της τότε Σοβιετικής Ένωσης. Το μνημείο αποτελείται από μια ανάγλυφη στήλη και έναν ανδριάντα. Και τα δυο στοιχεία εδράζονται πάνω σε χαμηλό, φαρδύ βάθρο. Πάνω στην ανάγλυφη στήλη αναπαρίσταται ένας σκοτωμένος στρατιώτης ο οποίος είναι ντυμένος με στρατιωτική στολή και κρατά στο χέρι του όπλο. Απέναντι από το ανάγλυφο υπάρχει το άγαλμα το οποία αναπαριστά μια γυναίκα. Βρίσκεται σε καθιστή στάση, φοράει πέδιλα στα πόδια και μαντίλι στα μαλλιά. Πενθεί για τον νεκρό στρατιώτη. Στα πλαϊνά του βάθρου, αναγράφονται περιμετρικά τα λόγια: «ΑΝΔΡΩΝ ΓΑΡ ΕΠΙΦΑΝΩΝ ΠΑΣΑ ΓΗ ΤΑΦΟΣ Θουκυδίδης, Περικλέους Επιτάφιος».
Βεβήλωσαν το μνημείο του Σοβιετικού Στρατιώτη στην Καλλιθέα με τα φασιστικά σύμβολα