Καλημέρα… Στα γρήγορα περί προβάτων _αιγοπροβάτων ερώτηση κρίσης και άλλα τινά _ προκαλώντας το FaceBook, που σήμερα _για πολλοστή φορά, να πούμε την αλήθεια … και συνεπές με τις αρχές του κόβει τα πάντα, ακόμη και τα πιο αθώα που έχουν να κάνουν με τη σωστή πλευρά της ιστορίας, ζωντανές εικόνες που κυκλοφορούν κατά χιλιάδες μέσω των επίσημων αστικών ειδησεογραφικών _εμείς συστήνουμε 902.gr

Γράφει ο \\ Αστέρης  Αλαμπής _Μίδας, 

Aυτόχθονeς και μη ράτσες (αιγο)προβάτων
που δεν συμμορφώνονται προς τας υποδείξεις

Τα αιγοπρόβατα είναι μηρυκαστικά θηλαστικά ζώα της οικογένειας των βοοειδών και της τάξης των αρτιοδάκτυλων και περιλαμβάνουν τα οικόσιτα πρόβατα και κατσίκες και τα εκ Κρήτης, που διαβιούν όπου γουστάρουν και για να τα πιάσουν τα ντουφεκάνε. Έχουν κοντόχοντρο σώμα, κέρατα και κοντή ουρά. Η εκτροφή των αιγοπροβάτων ξεκίνησε από τον άνθρωπο από την αρχαιότητα και χρησίμευσε για την παραγωγή μαλλιού, δέρματος, γάλακτος, τυριού και κρέατος. Σε ορισμένες περιοχές, τα κοπάδια μεταφέρονται από τα πεδινά στα ορεινά και το αντίστροφο, ανάλογα με την εποχή (νομαδική κτηνοτροφία). Από τα πιο πολύτιμα ζώα για το μαλλί τους είναι τα πρόβατα μερινός και οι κατσίκες της Άγκυρας και του Κασμίρ.

Επιλεγμένο

Στείρος αντιρωσισμός

Εντονη διπλωματική κινητικότητα υπάρχει τις τελευταίες μέρες, ενόψει των παραστάσεων που έχουν προγραμματίσει για τον Οκτώβρη στη χώρα μας τα διάσημα ρωσικά μπαλέτα Μπολσόι. Οπως…

Το κυνήγι της προβατίνας

Τα αιγοπρόβατα λοιπόν _καταρχήν είναι μηρυκαστικά θηλαστικά της οικογένειας των βοοειδών _το ήξερες; ΟΧΙ …και της τάξης των αρτιοδάκτυλων ούτε αυτό το ήξερες (σσ. Τα αρτιοδάκτυλα _Artiodactyla_ είναι τάξη οπληφόρων θηλαστικών, που περιλαμβάνουν: Καμηλίδες, Βοοειδή, Καμηλοπαρδαλίδες, Ελαφίδες και Ιπποταμίδες. Σε αντίθεση με τα Περισσοδάκτυλα οπληφόρα χαρακτηρίζονται από άρτιο αριθμό δακτύλων στις οπλές, συνήθως δύο ή τέσσερα) και περιλαμβάνουν τα οικόσιτα (πλην Κρήτης) πρόβατα και κατσίκες (αίγες). Έχουν κοντόχοντρο σώμα, κέρατα και κοντή ουρά. Η εκτροφή τους από τον άνθρωπο ξεκίνησε από την αρχαιότητα με παραγωγή μαλλιού, δέρματος, γάλακτος, τυριού και κρέατος. Σε ορισμένες περιοχές, τα κοπάδια μεταφέρονται από τα πεδινά στα ορεινά και το αντίστροφο, ανάλογα με την εποχή (νομαδική κτηνοτροφία). Η εκτροφή αιγοπροβάτων αποτελεί παραδοσιακά σημαντικό κλάδο της ελληνικής κτηνοτροφίας _που η ΕΕ έχει ρημάξει.

Βελάζω _βη …η  βη …η! _ βῆ βῆ!!

(παρένθεση _Βλ λεξικό Τριανταφυλλίδη)
Ὁ δ’ ἠλίθιος ὥσπερ πρόβατον βῆ βῆ λέγων βαδίζει! γράφει σε μια κωμωδία του ο Κρατίνος τον 5^ο αιώνα π.Χ. Ωστε βη βη κάναν τα αρχαία πρόβατά μας; Μην ταραζόμαστε. Μπέε μπέε κάναν κι εκείνα, σαν τα νεοελληνικά, αφού το β προφερόταν μπ, και το η σαν μακρό ε, δηλαδή εε.  Έτσι και η αρχαία αγελάδα, που τους παλιούς τους χρόνους μυκάται, κάνει δηλαδή μυ, και η αρχαία κατσίκα, που επίσης μηκάται, κάνει δηλαδή μη, δεν έκαναν ίδια και οι δυο τους [mi], αλλά μου η μία, και μέε η άλλη, σαν τις σημερινές, αφού το υ προφερόταν ου, και το η, όπως είπαμε ήδη, εε. Επίσης δεν «νιαουριζαν» οι αρχαιοι: ιίι, ιίι, ιίι, όπως μας διαβεβαιώνει με τον εμπνευσμένο τρόπο του ο Ελισαίος Γιανίδης: αρκεί, γράφει, να ρίξει ο αναγνώστης «μια ματιά στην ακόλουθη παράταξη: ι η ει η οι υι, και να σκεφτεί αν είναι πιθανό οι αρχαίοι να τα έλεγαν όλα ι, και τι είδους άραγε διασκέδαση βρίσκανε να κάθουνται να εφευρίσκουν τόσο ποικίλα σύμβολα για να σημειώνουνε φθόγγους που δεν είχανε καμιά διαφορά μεταξύ τους.

Η οδύσσεια της ελληνικής αιγοπροβατοτροφίας

Η σπουδαιότητα να διατηρηθούν οι ελάχιστες ράτσες που απόμειναν πριν είναι πολύ αργά, σε μια συνολική επισκόπηση της ελληνικής γεωργίας και τις ποικιλίες που πρέπει να κρατήσουμε ως κόρην οφθαλμού.

Φθίνοντες πληθυσμοί

Στη Μέση Ανατολή έως σήμερα πλανιέται μια πρόληψη. Όταν τύχει κάποια χρονιά να γεννηθεί ένα ερυθρωπό πρόβατο (κόκκινο-κεραμιδί), το γεγονός θεωρείται προοίμιο κακής τύχης. Πιθανότατα η πρόληψη έχει τις ρίζες της στην ανάμνηση κάποιας αρχαίας ερυθρωπής φυλής προβάτων, που η εκτροφή της εγκαταλείφθηκε όταν το κλίμα έγινε ξηρότερο και χρειάστηκε να αντικατασταθεί από φυλές ανθεκτικότερες στην ξηρασία.

Στην Ελλάδα σήμερα, σε φθίνοντες πληθυσμούς συναντάμε
τρεις ερυθρωπές φυλές μικρόσωμων υπερκινητικών κοκκινωπών προβάτων.

Τα «κάτσινα» της Κεφαλονιάς-Ιθάκης, τα «κάτσενα» του Πηλίου και τα κόκκινα της Καρύστου. Με μικρές διαφορές στον σωματότυπο και μεγαλύτερες στη γαλακτοπαραγωγή και την πολυδημία (που φαίνεται ότι οφείλονται στον εγκλιματισμό τους στις περιοχές), τα πρόβατα αυτά φαίνονται ότι ανήκουν σε παμπάλαιες φυλές, που όπως όλες σχεδόν οι άλλες ελληνικές φυλές, πλην των «Καραμάνικων», φαίνεται ότι δεν αποτελούν απογόνους της εξαφανισμένης σήμερα αρχαίας συριακής φυλής.

Αυτή, φαίνεται ότι εξελίχθηκε από κάποιες φυλές αγρίων προβάτων της Ανατολικής Μεσογείου, η οποία πρέπει να ήταν συγγενής με το «Αγρινό», το κυπριακό αγριοπρόβατο, που έως σήμερα επιβιώνει στην Κύπρο σε μικρούς πληθυσμούς. Αυτές οι φυλές των αρχαίων προβάτων, μαζί με τις παλιές φυλές των κατσικιών της πατρίδας μας (Κύμης, Ουλοκερατική, Σποράδων κ.λπ.) αποτελούσαν τον κορμό της εκτατικής αιγοπροβατοτροφίας της χώρας μας τόσο στην ηπειρωτική χώρα όσο και στα νησιά έως πρόσφατα.

Ανυπαρξία γεωργικής πολιτικής

Η κατάρρευση της νομαδικής κτηνοτροφίας, που προκλήθηκε διαδοχικά μετά τους πολέμους του 20ού αιώνα και η σταδιακή αντικατάσταση του ζωικού κεφαλαίου από ημιεντατικής εκτροφής βελτιωμένα ζώα υψηλής παραγωγικότητας ξένων φυλών (Γερμανική φυλή προβάτων, Ιταλικές αιγών κ.λπ.), αποτελούν την επιφανειακή αιτία της συρρίκνωσης των πληθυσμών αυτών των ζώων. Η πραγματική αιτία όμως ήταν και εδώ η «ανωνυμία» του προϊόντος των ζώων και η ανυπαρξία έως πρόσφατα πολιτικών παραγωγής και προώθησης μοναδικών προϊόντων. Η χώρα έχασε χρόνια ολόκληρα, προσπαθώντας να κατοχυρώσει ανεπιτυχώς ονόματα χωρίς καμία σημασία (π.χ. φέτα) ή να πουλήσει εξ ίσου ανεπιτυχώς τα ανώνυμα προϊόντα (κρέας, γαλακτοκομικά, μαλλί) της «βελτιωμένης» αιγοπροβατοτροφίας.

Το γεγονός ότι ποτέ δεν καταλάβαμε, τι αξία θα είχε να πουλήσουμε π.χ. φέτα, σφέλα και γιαούρτι από κόκκινο βλάχικο, καραγκούνικο κλπ. πρόβατο, κρέας από κατσίκες της Κύμης, μαλλί από χιώτικο πρόβατο και γίδινο τυρί από κατσίκια της ουλοκερατικής φυλής, είναι η βασική αιτία που επέτρεψε στις αμφίβολης παραγωγικότητας και ασφάλειας «βελτιωμένες» ξένες φυλές να εκτοπίσουν αυτά τα πανάρχαια ζώα από τις εκτροφές τους. Και, τους περισσότερους κτηνοτρόφους από το επάγγελμα λόγω της ένδειας, που φέρνει η ανωνυμία βέβαια.

Ο καιροσκοπισμός νάρκη στις ντόπιες ποικιλίες

Δίπλα σε αυτήν την αιτία, έρχεται να επιδεινώσει την κατάσταση ο καιροσκοπισμός και ο κακός επαγγελματισμός των διαττόντων καταστηματαρχών εστιατόρων, που σερβίρουν κατεψυγμένο αρνάκι Νέας Ζηλανδίας, «επαγγελματική» φέτα -το φετοειδές, που στοιχίζει 700 δραχμές το κιλό- και γιαούρτι με μέλι και καρύδια φτιαγμένο από στραγγιστό βιομηχανικό αγελαδινό γιαούρτι, εισαγόμενο άοσμο και άγευστο μέλι Ν. Αφρικής και καρύδια Καλιφόρνιας, στους τουρίστες που επισκέπτονται τα ελληνικά νησιά.

Σήμερα, στη χώρα που χάνει τ’ αρνιά, τα κατσίκια και τη μνήμη της _τ΄ αυγά και τα πασχάλια, για λόγους που σχετίζονται με τις επιταγές της ΕΕ, η επιβίωση αυτών των ζώων που λόγω ευρωλαγνείας χάνουμε δεν είναι παρά πράξη αντίστασης και ελπίδας. Ελπίδας, ότι θα καταφέρουμε τελικά να διαλύσουμε το πέπλο της αφασίας, που θέτει εν κινδύνω την ύπαρξη αυτών των πανάρχαιων φίλων μας, προκειμένου να τους παραδώσουμε ζωντανούς στις επόμενες γενιές μαζί με τους κτηνοτρόφους, που σήμερα χάνονται κι αυτοί. Διότι, όπως κανείς δεν μπορεί να αποδείξει επιστημονικά ότι τα κόκκινα πρόβατα, τα αρχαία συριακά πρόβατα και η πρόληψη της Μέσης Ανατολής συνδέονται, έτσι και κανείς δεν μπορεί να υποστηρίξει με σοβαρότητα, ότι θα υπάρξει παραδοσιακό προϊόν _γαλακτοκομικό κυρίως, αν δεν γίνουν οι κτηνοτρόφοι σοφότεροι, κρατώνυας τις παραδόσεις τους _αυτοί και οι επόμενες γενιές

Ράτσες (αιγο)προβάτων _συνέχεια

Μετά το ξεκλήρισμα, ελέω ΕΕ πολλές, ελληνικές ράτσες αιγοπροβάτων εγκαταλείπονται σταδιακά. Από τα περίπου 11.000.000 αιγοπρόβατα από εγχώριες και εισαγόμενες φυλές (στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ του 2021) μόνο οι 500-700.000 καταγράφονται ως ελληνικές φυλές. Να σημειωθεί ότι για να χαρακτηριστεί μία φυλή σπάνια θα πρέπει ο πληθυσμός τους να έχει πέσει κάτω από τις 10.000 ζώα. Τα τελευταία χρόνια λόγω και της σταδιακά μειωμένης παραγωγικότητάς τους (Ντόλη Ντόλη πού είσαι Dolly), πολλοί κτηνοτρόφοι άρχισαν να τις αντικαθιστούν ή ακόμα και να διασταυρώνουν τις αυτόχθονες φυλές με “βελτιωμένες” του εξωτερικού, με αποτέλεσμα τον περιορισμό του αριθμού των καθαρόαιμων αυτόχθονων ζώων στα ελληνικά ποίμνια και κοπάδια.

Χαρακτηριστικό είναι, ότι στα μέσα της δεκαετίας του ’90 εκτρέφονταν στον ελληνικό χώρο 26 αυτόχθονες φυλές προβάτων, ενώ σήμερα εκτρέφονται σε μεγάλους πληθυσμούς μόνο 5 από αυτές (Χίου, Λέσβου, Άρτας – Φριζάρτας, Καραγκούνικο και Σφακίων). Οι υπόλοιπες, απειλούνται με εξαφάνιση ή έχουν ήδη εξαφανιστεί και αριθμούν από ελάχιστα έως μερικές χιλιάδες ζώα, οι οποίες εκτρέφονται πολλές φορές σε απομονωμένες γεωγραφικά περιοχές ή σε νησιά.

Οι ελληνικές φυλές: Στον κατάλογο ντόπιων αιγοπροβάτων, αυτές που καταγράφονται ότι βρίσκονται σε κρίσιμη κατάσταση ή ακόμα βρίσκονται σε κατάσταση εξαφάνισης είναι η φυλή Αγρινίου, που εκτρέφεται στο πεδινό τμήμα της Αιτωλοακαρνανίας, η φυλή Άργους στις πεδινές περιοχές της Αργολίδας αλλά και  της Μεσσηνίας, η φυλή Ζακύνθου, της Θράκης, το Καλαρρύτικο, που εκτρέφεται στην Ήπειρο και τη Θεσσαλία, η φυλή Καραγκούνικο στη Θεσσαλία, Καρύστου στην Εύβοια, Κατσικά στην Ήπειρο, Κεφαλονιάς, Κύμης στην Εύβοια, η φυλή Μπούτσικο (ορεινό Ηπείρου), Πηλίου στη Θεσσαλία, Σαρακατσάνικο στην Ήπειρο και τη Θεσσαλία, Σερρών στη Θράκη, Γλώσσας Σκοπέλου (εκτροφή Σκόπελος, Μαγνησία), Φλώρινας (Πελαγονίας) στη Δυτική Μακεδονία. Η διάσωση των εγχώριων φυλών, η διατήρηση του γενετικού υλικού και η διασφάλιση των ζωικών γενετικών πόρων, αποτελούν υψίστης σημασίας για τις τοπικές αλλά και την εθνική οικονομία, δεδομένου ότι οι φυλές αυτές αποτελούν τη βάση παραγωγής παραδοσιακών προϊόντων, σε περιοχές απαλλαγμένες _όσο γίνεται μολύνσεων, με μεθόδους φιλικές προς το περιβάλλον.

Η σημασία των ελληνικών εγχώριων φυλών αιγοπροβάτων έγκειται _μεταξύ άλλων στο γεγονός, ότι έχουν μακρά παραγωγική σημασία, χαμηλό κόστος εγκατάστασης, είναι εύκολα στη διαχείριση, έχουν μεγάλη ανθεκτικότητα σε ασθένειες και παρασιτώσεις και μεγάλη προσαρμοστικότητα σε διαφορετικά δυσμενή περιβάλλοντα, καθώς είναι προσαρμοσμένες στις ιδιαίτερες συνθήκες της Ελληνικής υπαίθρου και στις αντίξοες καιρικές συνθήκες. Το σημαντικότερο όμως είναι η παραγωγή προϊόντων υψηλής ποιοτικής αξίας, που εκτιμώνται από τους καταναλωτές στην ελληνική και παγκόσμια αγορά.

Τα προγράμματα όμως διάσωσης και διατήρησης σπανίων φυλών, τα οποία εφαρμόζονται στη χώρα μας _από ανύπαρκτα έως χωλαίνουν στην πράξη, μιας και, ουσιαστικά, δεν υπάρχει μελέτη και καταγραφή των πληθυσμών, ούτε επιδότηση γιατί εκτρέφεται παραδοσιακά σε εκτροφές που δεν πληρούν τις γραφειοκρατικές απαιτήσεις των προγραμμάτων.

🙃 Κλείνοντας… όπως ξεκινήσαμε:
🤔  Πώς λέγονται τα _εκ γενετής επαναστατικά;
🎈 “μαύρα πρόβατα“🎈

Με πληροφορίες _και από_Ριζοσπάστη

Αλληλεγγύη στο δίκαιο αγώνα των βιοπαλαιστών αγροτών!
Ένοχες η ΚΑΠ και η «γκριζοπράσινη» στρατηγική ΕΕ – κυβερνήσεων

ΚΟΜΕΠ:
Η ιδεολογική αντιπαράθεση για τη “βιολογική” καλλιέργεια» στην ΕΣΣΔ

Η επιστήμη του πατροπαράδοτου οβελία: Αρνάκι, Αρνί_ Προβατίνα, κατσίκι …