Χρόνια Πολλά σε όσες και όσους γιορτάζουν σήμερα! 26η Oκτώβρη “Δημητρίου του Μυροβλύτου”: Δημήτριος, Δημήτρης, Δημητρός, Μίμης, Τζίμης, Μήτσος, Τζιμάκος, Μητσάκος, Μήτρος, Ντέμης, Ντίμης, Δήμητρα, Μιμή, Μιμίκα, Δημητρία, Ντίμι, Ντέμη Γλύκων, Γλυκός, Δημητράκης, Δημητρούλα, Δημητρία, Ντίμι, Δήμος.
Τα Δημήτριος και Δήμητρα, έχουν ελληνική προέλευση: έτσι σε όλες τις γλώσσες θα τα βρείτε αυτούσια Deméter_Demeter _Dimitrios _Déméter _Димитриос _Dimitrije _Demetriusz_ Dumitru και Demetra _Déméter _Деметра …
Δήμητρα _
προηγείται το “άλλο μισό του ουρανού”
📝 Προέρχεται μάλλον από το αρχαίο ελληνικό όνομα Δημήτηρ, θεά της γεωργίας, ίσως από τις λέξεις δα+μήτηρ που σημαίνουν “γη και μητέρα”, ή δηαί+μήτηρ όπου δηαί σημαίνει “κριθάρι”, ή δέμω+μήτηρ όπου δέμω σημαίνει “κτίζω”. Η Δήμητρα (Δημήτηρ στα Αττικά, Δαμάτηρ στα Δωρικά), στην ελληνική μυθολογία, ήταν Ολύμπια (κύρια) θεότητα ιδεατή και ανθρωπόμορφη της καλλιέργειας δλδ της γεωργίας, αλλά και της ελεύθερης βλάστησης, του εδάφους και της γονιμότητας αυτού συνέπεια των οποίων ήταν να θεωρείται και προστάτιδα του γάμου και της μητρότητας των ανθρώπων. Σύμβολα της ήταν οι γερανοί, το στάχυ, ο νάρκισσος, η μυρτιά και ο κρόκος, ενώ οι μέλισσες θεωρούντο ιέρειες της και στις θυσίες προς τιμήν της προσέφεραν ταύρους, μοσχάρια και μέλι. Έχει πρωτο-ινδο-ευρωπαϊκή ριζά méh₂tēr (Μητέρα) + τη λέξη Δα που αντιστοιχεί στην Αττική λέξη Γη και dheghom. Σε επιγραφή στα μυκηναϊκά ελληνικά (γραμμική Β) που έχει βρεθεί αναφέρεται ως si-to-po-ti-ni-ja δηλαδή η κυρία του σίτου και πιθανόν είναι άλλη ονομασία ή επίθετο της Δήμητρας ή προκάτοχος της την εποχή του χαλκού.
🤔 Η γέννηση της ακολούθησε την ίδια μοίρα με των αδελφών της: Η Δήμητρα ήταν κόρη του Κρόνου και της Ρέας. Αδελφή της Ήρας, της Εστίας, του Δία, του Άδη και του Ποσειδώνα.. Ο Κρόνος ως γνωστό κατάπινε τα παιδιά τους μόλις γεννιόντουσαν από φόβο μην του πάρουν το θρόνο. Η Ρέα μην αντέχοντας άλλο να χάνει τα παιδιά της, βοήθησε τον μικρότερο, τον Δία, να εκθρονίσει τον Κρόνο με ένα τέχνασμα και να ελευθερώσει τα αδέλφια του από την κοιλιά του πατέρα τους.
Γνωστή για τους “ιδιόμορφους” έρωτες της: απόμακρη και ακατάδεκτη, ίσως γι αυτό άκρως ποθητή, πρώτοι διεκδικητές του κορμιού της υπήρξαν τα αδέλφια της, με τον Δία _που ως γνωστό ήταν άκρως εωτύλος και δεν άφηνε θηλυκό για θηλυκό στην ησυχία του, μεταμορφώθηκε σε ταύρο για να ζευγαρώσει μαζί της. Μετά “μετανιωμένος” για την πράξη του (το συνήθιζε αυτό μέχρι την επόμενη συνουσία) ευνούχισε ένα κριάρι και άφησε τα όργανά του στην αγκαλιά της Δήμητρας ως ένδειξη μεταμέλειας. Εκείνη δέχτηκε τη συγγνώμη του και μερικούς μήνες μετά γέννησε τη μονάκριβη κόρη της Περσεφόνη. Ακολούθησε ο έρωτας του Ποσειδώνα για τη θεά. Η Δήμητρα για να γλυτώσει από την πολιορκία του μεταμορφώθηκε σε φοράδα και κρύφτηκε ανάμεσα στα βασιλικά κοπάδια του Όκνιου, γιου του Απόλλωνα. Μόλις ο Ποσειδώνας το αντιλήφθηκε μεταμορφώθηκε σε άλογο και κατάφερε τελικά να ζευγαρώσει μαζί της. Καρποί αυτής της συνεύρεσης ήταν μία κόρη, η Δέσποινα, το όνομα της οποίας δεν έπρεπε ποτέ να προφέρεται, και ένα άλογο με φτερά και μαύρη χαίτη, ο Αρίων. Η οργή της Δήμητρας για τον βιασμό της από τον Ποσειδώνα, της έδωσε το προσωνύμιο Ερινύα (στην ελληνική μυθολογία Ερινύες _ γνωστές και ως Ευμενίδες ήταν μυθικές χθόνιες θεότητες που κυνηγούσαν όσους είχαν διαπράξει εγκλήματα κατά της φυσικής και ηθικής τάξης των τότε πραγμάτων). Ο Δίας πάντως για να κατευνάσει τη Δήμητρα έστειλε τις Νύμφες να τη λούσουν στον ποταμό Λάδωνα, παίρνοντας έτσι το όνομα Λουσία.
Μάλιστα κρυφοκοίταζε για να επαναλάβει την αμαρτία του (από τότε οι δύσκολες γυναίκες ήταν οι πλέον ποθητές…), αλλά η Δήμητρα είχε αγριέψει και δεν… εξάλλου ήδη είχε τον θνητό, ο Ιασίωνας, τον οποίο η θεά ερωτεύτηκε παράφορα. Για την ιστορία υπάρχουν δύο εκδοχές για τη γνωριμία τους: η πρώτη τους θέλει να γνωρίζονται στους γάμους του Κάδμου και της Αρμονίας, ενώ η δεύτερη και επικρατέστερη, στην Κρήτη, στο βουνό Ίδη όπου ο Ιασίωνας κυνηγούσε. Και οι δύο εκδοχές πάντως καταλήγουν στην ερωτική συνεύρεση της θεάς και του θνητού αρχικά σε έναν αγρό που είχε οργωθεί τρεις φορές και στη συνέχεια πολλάκις, με προτίμηση πάντα τους αγρούς και το βουκολικό περιβάλλον. Λίγο καιρό μετά η θεά γέννησε τον Πλούτο που χάριζε στους ανθρώπους πλούτη και αφθονία.
Δήμητρα και Περσεφόνη
Βιασμένη από το Δία η θεά απόκτησε όπως είπαμε την Περσεφόνη: κεντρικοί χαρακτήρες στα Ελευσίνια μυστήρια και πιθανότατα ήταν θεότητες που λατρευόντουσαν πριν από το Δωδεκάθεο, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις συγχέονται ή θεωρούνται μια θεά με δύο πρόσωπα. Η αρπαγή της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα θεό του Άδη, είχε ως αποτέλεσμα τον μαρασμό της Δήμητρας. Εγκατέλειψε τον Όλυμπο και άρχισε να περιπλανιέται μαυροφορεμένη και βουβή ανάμεσα στους ανθρώπους ψάχνοντας την Περσεφόνη. Τα νιάτα και το κάλλος της αντικατέστησαν τα γκρίζα μαλλιά και το πένθος.
Ελευσίνα: Κάποτε έφτασε στην Ελευσίνα και κάθισε κοντά στο Καλλίχορον φρέαρ πάνω σε ένα βράχο που ονομάστηκε αγέλαστος. Εκεί τη βρήκαν οι τέσσερις κόρες του βασιλιά Κελεού. Η Δήμητρα δεν αποκάλυψε τη θεϊκή της ταυτότητα λέγοντας τους ότι ερχόταν από την Κρήτη και είχε ξεφύγει από πειρατές. Οι κοπέλες την πληροφόρησαν πως οι γονείς τους λόγω γήρατος δεν μπορούσαν να αναλάβουν την ανατροφή του νεογέννητου γιου τους Δημοφώντα και η Δήμητρα δέχτηκε να αναλάβει εκείνη την ανατροφή του βρέφους και υποσχέθηκε ότι το παιδί θα μεγαλώσει χωρίς να αρρωστήσει ποτέ. Φτάνοντας στο παλάτι η θεά παρουσιάστηκε στη σύζυγο του Κελεού, Μετάνειρα. Η αίθουσα φωτίστηκε από ένα δυνατό φως, γεγονός που γέμισε τη Μετάνειρα με δέος για την άγνωστη γρια και της παραχώρησε το θρόνο της. Η Δήμητρα αρνήθηκε και κάθισε βουβή και αγέλαστη δίπλα στο θρόνο αρνούμενη να φάει οτιδήποτε. Μόνο τα αστεία και τα τραγούδια μιας υπηρέτριας, της Ιάμβης, κατάφεραν να την κάνουν να γελάσει. Έτσι σύμφωνα με το μύθο δημιουργήθηκε το ιαμβικό μέτρο.
Η Δήμητρα ανέλαβε το μεγάλωμα του Δημοφώντα και αποφάσισε να κάνει το παιδί αθάνατο. Του άλειφε το κορμί με αμβροσία και το βράδυ τον έβαζε μέσα σε φωτιά για να καούν τα θνητά του μέλη. Όταν η Μετάνειρα είδε τυχαία τις περίεργες μεθόδους της Δήμητρας άρπαξε το γιο της από τα χέρια της και άρχισε να απειλεί τη θεά. Η Δήμητρα εξοργίστηκε και φανέρωσε την πραγματική της ταυτότητα. Διέταξε τον Κελεό να χτίσει ναό με βωμό πάνω στο Καλλίχορον και απομονώθηκε εκεί, θρηνώντας για την κόρη της. Δίδαξε στους γιους του Κελεού, Τριπτόλεμο, Διοκλή και Εύμολπο να τελούν τα Ελευσίνια Μυστήρια. Η θλίψη και η οργή για την αρπαγή της Περσεφόνης την οδήγησε στην απόφαση να μην αφήσει κανένα σπόρο να φυτρώσει πάνω στη γη. Η ανθρωπότητα άρχισε να μαστίζεται από λιμό και ο Δίας αποφάσισε πως ήταν καιρός να επέμβει. Έστειλε αρχικά την Ίριδα και μετά διαδοχικά πολλούς θεούς με δώρα για να την πείσει να αφήσει τη γη να καρπίσει και η ίδια να επιστρέψει στον Όλυμπο. Η Δήμητρα όμως απαιτούσε την επιστροφή της Περσεφόνης. Έτσι ο Δίας έστειλε στον Άδη τον Ερμή διατάζοντας τον Πλούτωνα να αφήσει ελεύθερη την Κόρη. Ο Πλούτωνας υπάκουσε, αφού όμως πρώτα έδωσε στην Περσεφόνη να φάει έξι σπυριά ροδιού για να τη δέσει για πάντα με τον Κάτω Κόσμο. Η Περσεφόνη γύρισε στη Δήμητρα και η θεά άφησε τη γη να βλαστήσει. Από τότε η Περσεφόνη περνούσε στον Άδη έξι μήνες και τους υπόλοιπους με τη μητέρα της στον Όλυμπο.
Μικρά και Μεγάλα Ελευσίνια
Τα Μικρά Ελευσίνια ή Ελευσίνια της Άγρας, (από την περιοχή της Αθήνας Άγρα, όπου ετελούντο), γινόντουσαν το μήνα Ανθεστηριώνα, δηλαδή μέσα Φεβρουαρίου έως μέσα Μαρτίου, όταν η Περσεφόνη ανέβαινε στη μητέρα της από τον Άδη. Ήταν στην ουσία προετοιμασία και εξαγνισμός για τα Μεγάλα Ελευσίνια. Σύμφωνα με τον μύθο, ιδρύθηκαν από τη Δήμητρα για τον εξαγνισμό του Ηρακλή από τους φόνους των Κενταύρων, όταν ο ήρωας εξέφρασε την επιθυμία να συμμετάσχει στα Μεγάλα Ελευσίνια.
Τα Μεγάλα Ελευσίνια γινόντουσαν το μήνα Βοηδρομιώνα, δηλαδή μέσα Αυγούστου έως μέσα Σεπτεμβρίου, όταν η Περσεφόνη επέστρεφε στον Πλούτωνα.
Θεσμοφόρια
Η μεγαλύτερη γιορτή που γινόταν προς τιμήν της Δήμητρας ήταν τα Θεσμοφόρια, τον μήνα Πυανεψιώνα, δηλαδή μέσα Σεπτεμβρίου έως μέσα Οκτωβρίου, την εποχή της σποράς. Τελούντο σε όλη την Ελλάδα και ήταν γιορτή που συμμετείχαν μόνο παντρεμένες γυναίκες. Όσο διαρκούσαν τα Θεσμοφόρια, οι γυναίκες απείχαν από σαρκικές απολαύσεις, νήστευαν και αντάλλασσαν μεταξύ τους άσεμνα αστεία, πιθανώς προς τιμήν των αστείων της Ιάμβης που έκανε τη Δήμητρα να γελάσει. Η γιορτή ολοκληρωνόταν με τα Καλλιγένεια όπου οι γυναίκες γλεντούσαν. Από τη γιορτή των Θεσμοφορίων αποδόθηκαν στη Δήμητρα τα ονόματα Θεσμοφόρος και Καλλιγένεια
🤔 Τα παραπάνω, ως μικρή συμβολή, ψήγμα στο μεγαλείο της μυθολογίας μας
Πόσοι Δημήτρηδες υπάρχουν; Πρόκειται για το τέταρτο δημοφιλέστερο ανδρικό όνομα στην Ελλάδα. Με ποσοστό που αγγίζει το 7,65% του ανδρικού πληθυσμού και κατ΄άλλους (ως _αρσενικό-θηλυκό βαφτιστικό) το 6ο πιο συχνό (2ο ανάμεσα στα αντρικά). Αντίστοιχα, το Δήμητρα παρουσιάζεται ως το 15ο πιο συχνό (10ο ανάμεσα στα γυναικεία) και το Δημητρία ως το 438ο (316ο ανάμεσα στα γυναικεία). Πιο πάνω βρίσκονται πάντα τα ονόματα Γιώργος, Γιάννης και Κώστας. Στο Lexicon of Greek Personal Names (LGPN, τμ. IV), σύμφωνα με το Θετίμα, το Δημήτριος καταγράφεται 3.325 φορές, κυρίως στο χώρο της Μακεδονίας, με πρωιμότερη βέβαιη μαρτυρία στην Αθήνα το 510 πΧ. και τελευταία στην Κρήτη τον 7ο αι. μ.Χ. Το όνομα αρχαιοελληνικό, “αφιερωμένος στη Δήμητρα”, σύμφωνα με το Online Etymology Dictionary στο Wayback Machine και με τα Λεξικά Ελληνικής Γλώσσας Τριανταφυλλίδη και Μπαμπινιώτη. Έχοντας εκατομμύρια (πιο πολλούς από τον πληθυσμό της) μετανάστες η χώρα μας έχει συνδεθεί με το “Jim” (ή Jimmy) _έτσι μετέφρασε το όνομά της η πλειονότητα των (αγράμματων) Δημήτρηδων της ελληνικής διασποράς στην Αμερική. Το όνομα Jim, ωστόσο, προέρχεται από το James, δλδ. από το “Ιάκωβος”.
Άγιος Δημήτριος _Δημήτριος ο Μυροβλήτης.
Έζησε στα τέλη του 3ου αιώνα μ.Χ. και αποτελεί έναν από τους κατά τη χριστιανική θρησκεία “μεγαλομάρτυρες” _οι μοναδικοί “τροπαιοφόροι” μαζί με τον Άγιο Γεώργιο. Ήταν γόνος αριστοκρατικής οικογένειας από τη Θεσσαλονίκη (γι’ αυτό και έγινε ο πολιούχος της). Ανελίχθηκε στον ρωμαϊκό στρατό, αλλά όταν ασπάστηκε τον χριστιανισμό και φυλακίστηκε από τον Γαλέριο Μαξιμιανό στη Θεσσαλονίκη το 303. Όταν συνέχισε να καθοδηγεί τους χριστιανούς της πόλης ακόμη και μέσα από τη φυλακή, ο Γαλέριος διέταξε να δολοφονηθεί με λογχισμό στα πλευρά.
Κοινοί διαλεκτικοί τύποι _υποκοριστικά
- Δημήτρης, Δημητρός, Δημητράκης, Δημητρακάκης
- Δρημήτης· Δηρμήτσης
- Μήτρης
- Μήτλης, Μητλιούλ’ς
- Μήκλης
- Μήτρος, Μητράκης, Μητρής, Μητρούσης
- Μήρτος
- Μήτσιος
- Μήτσος, Μητσάκης, Μητσάλης, Μητσέλης, Μητσιώρης
- Μήτσης
- Μήμης, Μίμης, Μιμάκης, Μημής, Μημίκος, Μημίτας
- Μήτος, Μητάκ’ς, Μητάκος, Μητιάκος, Μητακός, υποκοριστικό
- Μητώνης
- Μοτός
- Μήτης
- Μήκας
- Μουντής
- Μπήτιας
- Μπήτσιος
- Μπέτσος
- Πήτρης
- Ποτιός
- Τζήμος
- Τζήμης, Τζίμης, Τζιμάκος, Τζιμούλης
👩 Googlάροντας θα βρείτε γνωστούς\ές με αυτό το όνομα …
αστούς\ές περσόνες, εμείς δεν ενδιαφερόμαστε
👏
Κι αυτό το ξέρατε; _αποκλείεται!!
Άγιοι Δημήτριοι υπάρχουν πολλοί!!
- Δημήτριος όσιος ο Σκευοφύλαξ, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις 25 Ιανουαρίου
- Δημήτριος νεομάρτυς, 27 Ιανουαρίου
- Δημήτριος νεομάρτυς ο Χίος, Ιανουαρίου
- Δημήτριος ο Τορναράς (νεομάρτυρας), 19 Μαρτίου
- Δημήτριος νεομάρτυς ο Πελοποννήσιος, 13-Απρ
- Δημήτριος ο εκ Φιλαδελφείας (νεομάρτυρας πάντα), 2-Ιουν
- Δημήτριος, εις των Δέκα Μαρτύρων, 9-Αυγ
- Δημήτριος μάρτυς (αυτός δεν είναι “νέο”_μ) 11η Σεπτ
- Δημήτριος μάρτυς, 15-Νοε
- κλπ