Ανακοινώθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού το νέο προσωρινό Διοικητικό Συμβούλιο του Ελληνικού Ιδρύματος Βιβλίου και Πολιτισμού (ΕΛΙΒΙΠ). Ηρθε να διαδεχθεί το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) το οποίο καταργήθηκε το 2014… Εκτοτε οι αρμοδιότητές του μεταφέρθηκαν στο Ελληνικό Ιδρυμα Πολιτισμού (ΕΙΠ).
Πέρα από τα πρόσωπα που στελεχώνουν το νέο φορέα, πρωτεύουσα σημασία έχει ο ρόλος που καλείται να παίξει αυτός ο νέος φορέας στο χώρο του βιβλίου. Αυτός ο ρόλος εξηγεί και τη στελέχωση, την επιλογή προσώπων.
Και το ΕΛΙΒΙΠ όπως και όλοι οι αντίστοιχοι φορείς δεν είναι τίποτα άλλο παρά εργαλεία για την επιβολή της κάθε φορά κυβερνητικής πολιτικής. Κυβερνητική πολιτική που -με όλες τις κυβερνήσεις- ήταν τσιγκούνικη και αδιάφορη για την στήριξη του βιβλίου και της φιλαναγνωσίας. Το …καλύτερο που πρόσφερε στο χώρο του βιβλίου είναι η στήριξη των μεγάλων εκδοτικών οίκων.
Δεν υπάρχει αυταπάτη ότι ο νέος φορέας θα έχει άλλο ρόλο και θα κινηθεί στην κατεύθυνση στήριξης του βιβλίου. Στη ρότα της κυβερνητικής αντίληψης και των μεγάλων εκδοτών θα κινηθεί, ότι το βιβλίο είναι εμπορικό προϊόν (και όχι πολιτιστικό αγαθό). Και αυτό σε μια περίοδο που η μεγάλη πλειοψηφία του λαού δεν μπορεί να αγοράσει βιβλίο και οι μικροί εκδότες δίνουν μάχη επιβίωσης. Στη ρότα της διασύνδεσης του βιβλίου με την οικονομία και όχι το βιβλίο ως εργαλείο ανάπτυξης της ανθρώπινης προσωπικότητας και προόδου της κοινωνίας.
Σε μια ανεξέλεγκτη επέκταση της σύγκρουσης οδηγεί την Μέση Ανατολή το κράτος – αρχιτρομοκράτης του Ισραήλ, με την δολοφονία του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια…
Είναι χαρακτηριστικά δύο σημεία από την τοποθέτηση μεγαλοεκδότη στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής πριν την ψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου. Ξεκινώντας την ομιλία του επικαλέστηκε έρευνα του ΟΣΔΕΛ σύμφωνα με την οποία όσοι ως παιδιά στην οικογένεια διαβάζουν βιβλία, ως ενήλικες απολαμβάνουν καλύτερους μισθούς… (σύνδεση του βιβλίου με τις ανάγκες της οικονομίας και όχι της κοινωνίας). Η βασική του ένσταση επί του νομοσχεδίου που καθόριζε τα του νέου φορέα, ήταν μη πρόβλεψη για διορισμό μάνατζερ με αυξημένες αρμοδιότητες έναντι των από ΑΣΕΠ διορισμένων προέδρου και αντιπροέδρου… Μάνατζερ, άνθρωπο της αγοράς -σαν αυτούς που υπάρχουν σε πρώην ΔΕΚΟ- για να μπορέσει να «τρέξει» αποτελεσματικά το βιβλίο εμπόρευμα.
Και η κυβέρνηση -όπως και οι προηγούμενες- την ίδια αντίληψη έχει για το βιβλίο, ως εμπόρευμα το αντιμετωπίζει, μόνο που φροντίζει (λεκτικά) να κρατούν τα προσχήματα, παρότι η πολιτεία είναι υποχρεωμένη να ασχολείται με το βιβλίο ως πολιτιστικό αγαθό και όχι με το βιβλίο ως εμπόρευμα.
Ο νεός φορέας «θα έχει στόχο την ενίσχυση του βιβλίου, της φιλαναγνωσίας, των εκδοτικών οίκων, των βιβλιοπωλείων, των μεταφραστών/τριών και των συγγραφέων», αλλά και βασική ευθύνη «ό,τι αφορά στη χάραξη μιας εθνικής πολιτικής/στρατηγικής για το βιβλίο». Σύμφωνα με όσα είχε διευκρινίσει ο τότε υφυπουργός Πολιτισμού κ. Δήμας, ο φορέας, που «βαφτίστηκε» Ελληνικό Ιδρυμα Βιβλίου και Πολιτισμού, «θα διαθέτει 11μελές Διοικητικό Συμβούλιο που θα περιλαμβάνει πρόεδρο και αντιπρόεδρο του Δ.Σ., αλλά και εκπροσώπους από το οικοσύστημα του βιβλίου, των εκδοτών, των βιβλιοπωλών και των συγγραφέων-μεταφραστών. Επιπλέον, θα περιλαμβάνει τρία μέλη που θα προέρχονται από τα υπουργεία Πολιτισμού, Παιδείας, ενώ θα εκπροσωπείται και η Εθνική Βιβλιοθήκη και το υπουργείο Εξωτερικών».
Μέσα σε αυτή τη λογική έγινε και η επιλογή των προσώπων από την κυβέρνηση (πλην αυτών των λίγων που προβλεπόταν υπόδειξη από φορείς). Πρόσωπα με έντονο γαλάζιο στίγμα, πρόσωπα που κατά καιρούς χρησιμοποιήθηκαν από κυβερνήσεις σε διάφορες θέσεις και ρόλους στο χώρο του βιβλίου.
Τα μέλη του προσωρινού Δ.Σ. είναι:
1. Δημήτριος Κούρκουλας του Κωνσταντίνου, τ. υφυπουργός Εξωτερικών, πρώην πρέσβης της Ευρωπαϊκής Ενωσης, επιλεγείς από την υπουργό Πολιτισμού
2. Γεώργιος Μουρούτης του Νικολάου, δημοσιογράφος – εκδότης, υποψήφιος ευρωβουλευτής της ΝΔ, επιλεγείς από την υπουργό Πολιτισμού
3. Ιωάννα Τσιβάκου του Βασιλείου, ομότιμη καθηγήτρια Παντείου Πανεπιστημίου, επιλεγείσα από την υπουργό Πολιτισμού
4. Παναγιώτης Χίνης του Ευαγγέλου, δικηγόρος, επιλεγείς από την υπουργό Πολιτισμού
5. Νικόλαος Καραπιδάκης του Εμμανουήλ, καθηγητής Μεσαιωνικής Ιστορίας στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, υποδεικνυόμενος από τον υπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού
6. Ολγα Κλιαμάκη του Αναστασίου, διευθύντρια της Ε3 Διευθύνσεως Μορφωτικών, Πολιτιστικών και Αθλητικών Υποθέσεων, πληρεξούσιος υπουργός Β’, υποδεικνυόμενη από τον υπουργό Εξωτερικών
7. Αθανασία (Σίσσυ) Παπαθανασίου του Αθανασίου, προϊσταμένη της Διεύθυνσης Γραμμάτων της Γενικής Διεύθυνσης Σύγχρονου Πολιτισμού
8. Χρύσα Νικολάου του Ελευθερίου, γενική διευθύντρια της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος, υποδεικνυόμενη από την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος
9. Αργύριος Καστανιώτης του Αθανασίου, εκδότης, υποδεικνυόμενος από επαγγελματικούς φορείς των (μεγαλο)εκδοτών. Οι φορείς που συσπειρώνουν τη συντριπτική πλειοψηφία των εκδοτών υπέδειξαν διαφορετικό πρόσωπο.
10. Αντώνιος Σκιαθάς του Δημητρίου, ποιητής, υποδεικνυόμενoς από φορείς των συγγραφέων και των μεταφραστών.
11. Ιωάννης Κρανιάς του Βασιλείου, εκδότης – έμπορος βιβλίου, υποδεικνυόμενος από τους επαγγελματικούς φορείς των βιβλιοπωλών.
