Στην Ελλάδα βρέθηκε ο αγωνιστής Τούρκος δήμαρχος Φατίχ Μεχμέτ Ματσόγλου, με την ευκαιρία της προβολής δύο ντοκιμαντέρ για το Ντερσίμ. Όπως είπε με χαρά δέχτηκε την πρόσκληση από τον κ. Βελισσαριο Κοσσυβάκη εκ μέρους της new star και του ιστορικού κινηματογράφου τέχνης Studio, όπου θα προβληθούν τα ντοκιμαντέρ.
Το «Dersim 1994» αφηγείται την ιστορία των 183 χωριών που κάηκαν και των 42.000 κατοίκων που έπρεπε να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους για άλλη μια φορά. Και το «Από τη Γη στον Ουρανό» που πραγματεύεται την αντανάκλαση των αγωνιστικών παραδόσεων της αυτοδιοίκησης στην Τουρκία στο σήμερα.
Το «ΑΤΕΧΝΩΣ» συναντήθηκε με τον κ. Ματσόγλου την ημέρα της άφιξής του στην Ελλάδα, την οποία όπως μας είπε για πρώτη φορά επισκεπτόταν. Με αφορμή τη δική μας αναφορά ότι παρά τα στερεότυπα που καλλιεργούν, οι δύο λαοί συναντιούνται μέσα από την Τέχνη, τους κοινωνικούς αγώνες, τους αγώνες για τη Δημοκρατία και την Ειρήνη, ο Τούρκος δήμαρχος συνέχισε το συλλογισμό μας συμπληρώνοντας ότι είμαστε «δύο λαοί που ζουν δίπλα ο ένας στον άλλο και μπορούν να ζήσουν με ειρήνη και αδελφωμένα αν φύγουν από τη μέση οι ιμπεριαλιστές και οι καπιταλιστές».
Επισήμανε ότι από τις αρχές τις δεκαετίας του 1990 οπότε «επήλθαν σαρωτικές αλλαγές, σε όλο τον κόσμο αλλά και στην Τουρκία η διακυβέρνηση στηρίζεται στη βία και στην καταπίεση μέσω του κρατικού μηχανισμού, όμως αυτό είναι κάτι προσωρινό και οι λαοί θα το ανατρέψουν». Όπως είπε και στην Τουρκία υπάρχει παράδοση αγώνων. Ακόμη και τη δεκαετία του 1980, που η δημοκρατία είχε «εξοριστεί», όλοι οι δημοκράτες, οι σοσιαλιστές, αντιπάλεψαν αυτή την κατάσταση προσπαθώντας να ξυπνήσουν το λαό».
Μιλώντας για αυτό που γίνεται στο Ντέρσιμ μας είπε ότι αυτό που γίνεται σήμερα στηρίζεται στην εμπειρία της δεκαετίας του 1970 και του 2004 και σε πρακτικές των σοσιαλιστών στους δήμους Φάτσα, Χόπα, Σαμανδά, Άμεδ, Οβάτζικ, Χόζατ, Μάζγκιρτ όταν ένα άλλο μοντέλο αυτοδιοίκησης άρχισε να προβάλλει στην αρχή με έμφαση στη συμμετοχή των γυναικών στα κοινά. Το 2019 με πυρήνα την Ομοσπονδία Σοσιαλιστικών Συμβουλίων (SMF) και τη στήριξη και του Κουμμουνιστικού Κόμματος Τουρκίας και άλλων δύο μικρότερων κομμάτων έγινε μια ευρεία συνεργασία με σκοπό να γίνου σε επίπεδο δήμου κάποια πράγματα που ξεφεύγουν από το καπιταλιστικό πλαίσιο.
Μέχρι πριν λίγα χρόνια, ακόμη και οι Τούρκοι πολίτες δυσκολεύονταν να εντοπίσουν στο χάρτη το Όβατσικ. Από το 2014 και μετά, οπότε και ανέλαβε δήμαρχος ο Φ.Μ Μάτσογλου, ο ίδιος κέρδισε τη συμπάθεια των συμπολιτών του, τόσο εντός της χώρας όσο και εκτός της Τουρκίας. Η πόλη του έγινε γνωστή ως «μικρή Μόσχα» και ο ίδιος ως «κομμουνιστής δήμαρχος». Ζητήσαμε από τον κ. Μάτσογλου να μας δώσει κάποια παραδείγματα της δημαρχιακής του δράσης.
«Ως δήμαρχος, με την ομάδα που δημιουργήσαμε από κοινού, αρχίσαμε να εφαρμόζουμε το πρόγραμμα της Ομοσπονδίας Σοσιαλιστικών Συμβουλίων βασιζόμενοι στην τοπικότητα, την απλότητα και την ανθρώπινη ζεστασιά και εγγύτητα. Ανοίξαμε αυτό τον δρόμο χωρίς προκαταλήψεις και δισταγμούς. Το επόμενο βήμα ήταν να εφαρμόσουμε μια αντίληψη διαχείρισης κατάλληλη για το πολιτικό πρόγραμμα της SMF και να δώσουμε πνοή σε αυτές τις αρχές».
«Καθώς εμείς υπερασπιζόμαστε τη δημοκρατία, υπερασπιζόμαστε ταυτόχρονα τη φύση, τους ανθρώπους, τα ζώα, τις μέλισσες, τους λύκους, τα πουλιά. Αυτό είναι το μήνυμά μας. Ανταποκρινόμενοι στις ανάγκες των ανθρώπων, πρέπει να ανταποκρινόμαστε αναλογικά και στις ανάγκες των ζώων. Ό,τι αποτελεί δικαίωμα για τον Άνθρωπο, δεν μπορεί να είναι πωλήσιμο», εξαιρέσαμε το νερό από τα αγαθά για τα οποία πρέπει κάποιος να πληρώνει και το αποδώσαμε δωρεάν, και το ίδιο κάναμε με τα μέσα συγκοινωνίας στην περιοχή του Οβάτσικ. Δώσαμε για καλλιέργεια αχρησιμοποίητα κομμάτια δημόσιας γης, οργανώνοντας πρώτα τη συνεταιριστική εργασία σε εθελοντική βάση. Ενθαρρύναμε τα άλλα χωριά στα περίχωρα να καλλιεργήσουν τη γη τους. Στήσαμε συνεταιρισμούς για την πώληση του πλεονάσματος της σοδειάς και διαθέσαμε όλες τις αρόσιμες εκτάσεις προκειμένου να καλλιεργηθούν. Βγάλαμε από τη μέση τους μεσάζοντες. Ο λαός αποφασίζει τι και πώς θα το καλλιεργήσει. Ο λαός αποφασίζει και για τις άλλες υπηρεσίες στην πόλη. Είναι όλα ανοιχτά στο λαό, διαφάνεια στα οικονομικά. Δίνουμε έμφαση στην ισότητα αντρών και γυναικών σε όλα τα επίπεδα. Να ανταποκρινόμαστε στις ανάγκες του λαού και να πορευόμαστε μαζί του είναι ο οδηγός μας».
Ο τούρκος δήμαρχος είχε πει σε πρόσφατη συνέντευξή του «αγγίξαμε τα όνειρα όλων» . Με αφορμή αυτό, τον ρωτήσαμε πώς μπορεί να βρουν δικαίωση τα όνειρα των συμπολιτών του, και πώς μπορεί να συμβάλλει η νίκη του και η θητεία του στο Ντερσίμ:
«Δεν είπαμε ότι θα φέρουμε μια επανάσταση, ότι θα κάνουμε επανάσταση. Το δικό μας εγχείρημα δε σημαίνει ότι θα επηρεάσει την κυβέρνηση, ούτε ακόμη ακόμη και τις τοπικές διοικήσεις στην υπόλοιπη χώρα. Εξυπηρετεί όμως την προοπτική του σοσιαλισμού όμως. Δίνει το παράδειγμα. Δείχνει το πρόσωπο των σοσιαλιστών, οι οποίοι είμαστε υπέρ της επιστήμης. Δείχνει το παράδειγμά μας ότι υπάρχει και άλλος τρόπος διοίκησης, ο σοσιαλισμός είναι εφικτός. Και κάποιοι άλλοι δήμου στην ευρύτερη περιοχή φαίνεται ότι επηρεάστηκαν. Επίσης να δείξουμε ότι ο σοσιαλισμός είναι εφικτός ακόμη και σε ένα μέρος, αυτό το μοντέλο διοίκησης είναι ρεαλιστικό».
Ο δήμαρχος πρόσθεσε: «Επίσης, ο κόσμος πιστεύει ότι οι σοσιαλιστές είναι αυταρχικοί, καυγατζήδες, αναρχικοί… Εμείς αυτή την αντίληψη θέλουμε να την αλλάξουμε. Να δείξουμε ότι οι σοσιαλιστές είναι υπέρ της αγάπης, του έρωτα, δε διαφέρουμε από τον υπόλοιπο λαό. Αυτή την αντίληψη θέλουμε να σπάσουμε. Δε θέλουμε να νομίζουν ότι οι σοσιαλιστές είναι σκληροί άνθρωποι και δε γελάνε καθόλου. Έχει αρχίσει πλέον να αλλάζει αυτή η αντίληψη. Αρχίζουν να καταλαβαίνουν ότι οι σοσιαλιστές είναι άνθρωποι του λαού. Υπήρξε ένα σοκ για την τουρκική κοινή γνώμη όταν οι κομμουνιστές πήραν τον έλεγχο των δύο Δήμων έστω κι αν αυτοί ήταν μικροί. Όπως ήταν φυσικό, αναρωτιούνταν κατά πόσον οι σοσιαλιστές θα μετέδιδαν την κουλτούρα τους, και αν θα ανταποκρίνονταν στις προσδοκίες που είχαν δημιουργήσει.
Είμαστε αισιόδοξοι γιατί βλέπουμε ότι ο καπιταλισμός δεν κατάφερε να διοικήσει αυτήν τη χώρα. Ο καπιταλισμός προκαλεί δεινά, όχι μόνο στην ανθρωπότητα, αλλά σε όλα τα ζωντανά πλάσματα και στην ίδια τη φύση, Εκμεταλλεύεται, τη γη, το νερό, τα πάντα. Προκαλεί πολέμους. Γι’ αυτό το λόγο είναι ανάγκη οι σοσιαλιστικές διοικήσεις όχι μόνο στην Τουρκία αλλά σε όλο τον κόσμο πρέπει να πολλαπλασιαστούν. Για να φτιάξουμε ένα κόσμο όπου μπορούμε να ζήσουμε, Και έχουμε τέτοια παραδείγματα στην Ισπανία, στις Φιλιππίνες, στην Ινδία κλπ. Με ενδιαφέρον παρακολουθούμε και το έργο των κομμουνιστών δημάρχων στην Ελλάδα. Θέλουμε να γνωρίζουμε κόμματα και κινήματα και από την Ελλάδα».
Έχοντας υπόψη τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν οι έλληνες κομμουνιστές δήμαρχοι και τα εμπόδια από την κεντρική εξουσία, ρωτήσαμε τον κ. Ματσόγλου τι προβλήματα θέτουν η κυβέρνηση και οι μηχανισμοί της σε ένα δήμαρχο που ακολουθεί ένα μοντέλο διοίκησης που αποκλίνει από το κυρίαρχο μοντέλο. Και το συνδέσαμε αυτό με το προεκλογικό του σύνθημα «Ένας άλλος δήμος είναι εφικτός». Πόσο εφικτό είναι αυτό;
«Φυσικά και είναι ενοχλητική η δράση μας, είναι ένα άλλο μοντέλο που υπονομεύει το κυρίαρχο τρόπο διοίκησης, γι’ αυτό και δε μας είδαν με συμπάθεια. Με διάφορους τρόπους μας εμποδίζουν, φυσικά στα πλαίσια του νόμου πάντα. Όμως δε συναντήσαμε μεγάλα εμπόδια ή σκληρές συμπεριφορές. Όπως και να έχει, είμαστε έτοιμη να αντιμετωπίσουμε και να ξεπεράσουμε κάθε εμπόδιο, γιατί αγαπάμε τον τόπο μας.
Αυτή η εχθρική συμπεριφορά δε ξεκίνησε από εμάς. αντίστοιχη ήταν και στους συντρόφους μας που προηγήθηκαν και έδωσαν σε εμάς τη σκυτάλη και εμείς με τη σειρά μας θα τη δώσουμε στους επόμενους».
Τέλος ρωτήσαμε τον Τούρκο δήμαρχο ποια πιστεύει ότι πρέπει να είναι η στάση των δύο λαών έναντι των ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών και ανταγωνισμών στην περιοχή.
«Πρέπει ενωμένοι να δώσουμε με τη στάση μας το παράδειγμα σε όλο τον κόσμο. Αν ο καπιταλισμός δεν μπορεί να ωφεληθεί από τη σκιά του δέντρου θα κόψει το δέντρο. Εμείς έχουμε χρέος να ποτίζουμε το δέντρο να μεγαλώσει. Απέναντι σε αυτούς που πιστεύουν ότι μια σταγόνα αίμα ισούται με μια σταγόνα πετρέλαιο πρέπει οι λαοί να είναι ενωμένοι. Τίποτα δε μπορεί να μας χωρίσει και γι’ αυτό το λόγο όλοι οι κομμουνιστές πρέπει να ενωθούν, σε όλη τη Γη».
Tη συνέντευξη επιμελήθηκαν οι Ηρακλής Κακαβάνης – Γιώργος Μουσγάς – Νίκος Μόττας