Επιμέλεια Πάνος Αλεπλιώτης //
«Στα τέλη του Φεβρουαρίου 1919, οι στρατιώτες του Β τάγματος του 339ου Συντάγματος του Αμερικάνικου εκστρατευτικού σώματος έφτασαν στα οριά τους όταν η δράση έδωσε τη θέση της στην ανταρσία.
Οι Αμερικανοί στρατιώτες νόμιζαν πως θα αντιμετωπίσουν τους Γερμανούς στο Δυτικό Μέτωπο. Όμως τρεις μήνες μετά την ανακωχή της 11 Νοεμβρίου όπου έληξε ο Α Παγκόσμιος πόλεμος, ακόμη πολεμούσαν τους επαναστάτες Μπολσεβίκους στην Ρωσία στον παγωμένο Βορρά.
Δεκάδες συναδελφοί τους είχαν υποκύψει από γρίπη στο ταξίδι στη θάλασσα για το ρωσικό λιμάνι του Αρχάγγελου. Άλλοι είχαν σκοτωθεί στη μάχη με έναν εχθρό, οπλισμένο με την τοπική γνώση στα μονοπάτια και τα χωριά. Πληγωμένοι Αμερικάνοι είχαν παγώσει μέχρι θανάτου περιμένοντας διάσωσης στα χιονισμένα δάση». Έτσι αρχίζει το άρθρο του Michael M. Phillips στην Wall street journal.
Μέρος Ζ. Η δυσαρέσκεια μετατράπηκε σε ανυπακοή μεταξύ των αμερικανικών στρατευμάτων.
Στρατιώτες του Α’ τάγματος του 339ου Συντάγματος προσπάθησαν να πετύχουν μόνοι τους ξεχωριστή ειρήνη με τους στρατιώτες των Μπολσεβίκων που βρισκόταν απέναντι από τις γραμμές τους. Ένας Αμερικανός, προφανώς γιος Ρώσων ή Ανατολικής Ευρώπης μεταναστών, συνέταξε το κείμενο της εκεχειρίας σε πρόχειρα Ρωσικά σε επιστολόχαρτο Ιπποτών του Κολόμβου διακοσμημένο με μια αμερικανική σημαία. Ο συγγραφέας διαμαρτυρόταν για την εξαπάτηση των αμερικάνων στρατιωτών από τους βρετανούς αξιωματικούς και την απουσία των βρετανικών στρατευμάτων στις γραμμές του μετώπου.
“We are combating you and fighting you only to stay alive,” the letter said. “We support your desire to give up the crown and throw the Tsarism down to the ground, and we are ready to help you because it’s for the good of the working people.”
«Πολεμούμε και αγωνιζόμαστε εναντίον σας μόνο και μόνο για να κρατηθούμε ζωντανοί, έγραφε στο κείμενο. «Υποστηρίζουμε την επιθυμία σας να απορρίψετε το Στέμμα και να πατήσετε τον τσαρισμό και είμαστε έτοιμοι να σας βοηθήσουμε γιατί είναι για το καλό των εργαζομένων»
Το κείμενο που είχε υπογραφή «οι Στρατιώτες των Ηνωμένων Πολιτειών» συνέχιζε: «εμείς δεν θα σας επιτεθούμε και αν εσείς, αγαπητοί σύντροφοι, κρατηθείτε μακριά μας για δύο- δυόμιση μήνες, θα φύγουμε από την Ρωσία πίσω στα σπίτια μας» Δεν είναι σαφές αν το κείμενο παραδόθηκε ποτέ.
Ο διοικητής του 339ου, συνταγματάρχης Stewart, έστειλε σήμα στο Στρατηγείο στις 13 Φεβρουαρίου 1919 πως όλα είναι ρόδινα. « Η κατάσταση του πεζικού από άποψη υγείας, πειθαρχίας ηθικού, ιματισμού και εξοπλισμού είναι εξαιρετική». Οι φήμες περί του αντιθέτου στο Μίτσιγκαν, συμπλήρωσε, είναι «προσβολή… για το Σύνταγμα»
Υπήρχαν πράγματι πολλές αναφορές για ηρωισμούς στην μάχη. Τα Αμερικάνικα στρατεύματα έλαβαν Γαλλικά, Βρετανικά και από τους Λευκούς, μετάλλια ανδρείας. Άλλοι αμερικάνοι αξιωματικοί ήταν λιγότερο αισιόδοξοι. Ο λοχαγός Eugene Prince, ο οποίος παρείχε εκτιμήσεις της υπηρεσίας πληροφοριών στον Συνταγματάρχη Διοικητή έστειλε μιά κριτική αναφορά για το πεσμένο ηθικό των στρατιωτών.
Μόλις λίγες εβδομάδες μετά την έκθεση του λοχαγού, ο στρατιώτης Henkelman και το Β τάγμα ήταν σε εξέγερση. Περισσότεροι από 65 άνδρες υπέγραψαν το τελεσίγραφο, απαιτώντας την απόσυρση τους από το μέτωπο μέχρι τις 15 Μαρτίου.
Το τελεσίγραφο, ωστόσο, ήταν ένα τέχνασμα. Οι εξεγερμένοι το κυκλοφορούσαν για να δούν πόσοι στρατιώτες ήταν πρόθυμοι να ξεσηκωθούν εναντίον των διοικητών. Μόλις θα ήξεραν ποιον να εμπιστευτούν, σκόπευαν να αφοπλίσουν τους αξιωματικούς, να πάρουν τον έλεγχο του Β τάγματος και να λιποτακτήσουν από το μέτωπο.
Ένας από τους εξεγερμένους, ο λοχίας Parrish Silver, γεννήθηκε στο Jenny Lind Ark. Εργάστηκε στο Οχάιο στα ορυχεία άνθρακα σαν έφηβος, και εργαζόταν σαν ρυθμιστής στη Fisher Body Co στο Ντιτρόιτ, όταν κλήθηκε στο στρατό. Δεν μπορούσε να καταλάβει γιατί — αφού είχε τελειώσει ο πόλεμος ενάντια στη Γερμανία — αυτός και οι φίλοι του συνέχιζαν να μάχονται εναντίον των νέων Ρώσων βγαζοντάς τους από τα δικά τους ορυχεία άνθρακα και εργοστάσια.
«Η πλειοψηφία των ανθρώπων εδώ συμπαθούν τους Bolo (Μπολσεβίκους) δεν τους κατηγορώ» έγραφε στο ημερολόγιό του.
Ο λόχος του Parrish είχε μήνες νωρίτερα διαταχθεί να κάψει ένα χωριό που έδινε κάλυψη, στους ελεύθερους σκοπευτές του εχθρού. Γυναίκες του χωριού έπεσαν στο έδαφος και άρπαξαν τα πόδια του λοχία, ικετεύοντας για έλεος. Οι στρατιώτες έκαψαν τα σπίτια παρόλα αυτά. «Οι διαταγές είναι διαταγές» έγραψε ο Parrish στο ημερολόγιό του.
Περί τα τέλη Φεβρουαρίου, είχε πια εξαντληθεί. «Αυτή η ζωή είναι ένα διαολεμένο πράγμα μετά το άλλο», έγραψε στο ημερολόγιό του.
ΔΕΙΤΕ ΤΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ: Όταν οι Αμερικάνοι συνάντησαν τους μπολσεβίκους
________________________________________________________________________________________________
Πάνος Αλεπλιώτης Δημοτικός σύμβουλος Πυλαίας Θεσσαλονίκης 87/90 και 99/2002. Αντιδήμαρχος Πυλαίας από το 1987 έως και το 1990 και από το 1999 έως και το 2000. Εργάστηκε σαν γεωλόγος, περιβαλλοντολόγος και χωροτάκτης στην Ελλάδα και στην Σουηδία