Felicità _θα πει “Ευτυχία”, κάτι άπιαστο που από πάντα και νυν και αεί ζητούσαν οι άνθρωποι στις κοινωνίες της εκμετάλλευσης, της μοναξιάς και του ωχαδερφισμού. Κι όταν κάποιοι τόλμησαν το άλμα στους ουρανούς και πάλι …
Felicità ήταν κι ένα σινγκλ 45άρι βινύλιο (3:12λ) των Al Bano και Romina Power, που κυκλοφόρησε το 1982 στην Ιταλία και έπαιζε στο φουλ στα τρανζίστορ και τα πικάπ της εποχής _ κατέλαβε και τη 2η θέση στο _ήδη μισοεκφυλισμένο Φεστιβάλ του Σαν Ρέμο. Το μοτίβο ακούγεται και ξανακούφεται –όχι τυχαία, στην παράσταση
Σε μια χώρα πατρίδα του ευρωκομουνισμού _ακόμη τότε στο φόρτε του, λίγο πριν το θάνατο του Enrico Berlinguer και την αποδιάλυση του πάλαι ποτέ κραταιού ΚΚ
Γράφει ο \\ Αστέρης Αλαμπής _Μίδας
Τα λόγια συνήθη …καντσονέτα εποχής: Ευτυχία … είναι να κρατιέσαι χέρι χέρι, να πηγαίνεις μακριά \ ευτυχία είναι το αθώο βλέμμα σου ανάμεσα στους ανθρώπους, ευτυχία _ ευτυχία_ ευτυχία είναι ένα μαξιλάρι από πούπουλα, το νερό του ποταμού που κελαρύζει …η βροχή που πέφτει πίσω από τις κουρτίνες, ένα ποτήρι κρασί με ένα σάντουιτς, μια νότα στο συρτάρι σου \ να τραγουδάς με δύο φωνές πόσο μου αρέσεις, ευτυχία κλπ. κλπ.
Μια άλλη _γνωστή στους παλιότερους _1985 τραγούδησε ο Καλογιάννης “και μου είπες δειλά πως σε λεν Ευτυχία \ κι έτσι απλά ξεκινήσαμε \ τη ζωή να γνωρίσουμε \ Και που λες Ευτυχία \ ευτυχία δε βρήκαμε \ λίγα μόνο στοιχεία ευτυχίας χαρήκαμε \ δε μας πέσαν λαχεία τυχεροί δε σταθήκαμε
και που λες Ευτυχία ευτυχία δε βρήκαμε …
Σάλο έχουν προκαλέσει πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού Αμυνας, με τις οποίες αποκαλύφθηκε η πρόθεση της κυβέρνησης να χρησιμοποιήσει – τάχα ως επαγγελματική τους αποκατάσταση και…
Ο οργισμένος βάρδος της Μεγάλης Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής κοσμογονίας Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι, ακροβάτης στις πιο ακραίες πραγματικότητες, νυμφίος του έρωτα, της επανάστασης και του θανάτου καταθέτει τον προσωπικό χάρτη των αισθημάτων του ποτισμένο στις αναθυμιάσεις των αναμνήσεών του. Νομάς ο ίδιος, ρουφούσε το μέλλον και μεθούσε από το παρελθόν, κρυφακούγοντας πάντα το παραμιλητό της Μούσας του… αγκομαχητό πριν από την αδυσώπητη σιγή. “Σύννεφο με παντελόνια”, η αίγλη του ονείρου και η εν κενώ αναμονή.
Ο Μαγιακόφσκι αρνούμενος την επιδοτούμενη επανάσταση και φλερτάροντας εναγωνίως με τη σιωπή του Έρωτα καταθέτει ως άσωτος μνηστήρας την εξομολόγησή του μέσα στο εκτυφλωτικό φως της ψυχής του και γελάει βροντερά από τα ερείπια των αστερισμών, γνωρίζοντας πολύ καλά πώς ήταν άντρας, μα και συνάμα ένα σύννεφο με παντελόνια που θα τραγουδάει αιώνια στις σιωπές του φεγγαριού… _άλλες εποχές
Felicità \ Θέατρο Αλκυονίς
Είδαμε την παράσταση μια ετερόκλητη _ηλικιακά και πολιτικά παρέα με διαφορετική φυσικά οπτική ο καθένας μας … άλλοι με τα έντονα στοιχεία θρίλερ, άλλοι σαν παράτολμο πείραμα και παιχνίδι, όπου οι ήρωες, ένας άνδρας και μία γυναίκα (ο _”αναπάντεχα”, πολύ καλός στο ρόλο του Γιάννης Σοφολόγης και η γνωστή μας πολισχυδής Μυρτώ Αλικάκη), εναλλάσσονται σε ρόλους θύτη – θύματος µε απρόβλεπτες συνέπειες.
Η υπόθεση σίγουρα πρωτότυπη: Μια γυναίκα καλεί στο σπίτι της έναν νεαρό διανομέα και του προτείνει να “αγοράσει” 24 ώρες από την ζωή του. Έτσι, αρχίζει ένα παιχνίδι, με ασταμάτητο κυνηγητό θεατρικών ρόλων, πίσω από τους οποίους κρύβονται και φανερώνονται και χάνονται στο βάθος του χρόνου οι πραγματικές επιθυμίες, τα τραύματα και οι προθέσεις των ηρώων. Καθώς το βράδυ προχωρά, “σκοντάφτουν” ξανά και ξανά πάνω στην ιδέα της ευτυχίας και του χρόνου… ευτυχία είναι να ξεχνάς ή να θυμάσαι; Μπορεί να κάνει διορθωτικές κινήσεις ο χρόνος;
Φαίνεται ένα μυστικό πίσω από την “τυχαία” συνάντηση τους, αλλά υπάρχει; Ερωτηματικά συνεχώς μέχρι την τελευταία στιγμή με σασπένς, ειρωνεία και flashback
Τη μουσική υπογράφει ο συνθέτης Θέμης Καραμουρατίδης, τα κοστούμια ο σχεδιαστής Απόστολος Μητρόπουλος και τα σκηνικά ο Δημήτρης Πολυχρονιάδης _ Σκηνοθεσία: Λητώ Τριανταφυλλίδου _
Σκηνικά: Δημήτρης Πολυχρονιάδης _ Κουστούμια: Απόστολος Μητρόπουλος _ Φωτισμοί: Σεμίνα Παπαλεξανδροπουλου _ Βίντεο: Κάρολος Πορφύρης _Βοηθός σκηνογράφου: Άννα Σάπκα _Θέατρο ΑΛΚΥΟΝΙΣ, Ιουλιανού 42, Αθήνα – Τηλ: 2108828100
Σεμίνας Διγενή Felicità _κριτικές+ Σημείωμα συγγραφέα
Μεταξύ βιβλίου και παράστασης
Στα συν το ευρηματικό λιτό σκηνικό: μια ημιδιάφανη κυματιστή κουρτίνα, που τρέχει σε έναν στρογγυλό σιδηρόδρομο. Ο θεατής βλέπει μισόθολα τους πρωταγωνιστές να χάνονται και να ξανα εμφανίζονται, ενώ βίντεο προβάλλονται πάνω της, λειτουργώντας όπως πρέπει “υβριδικά” μεταξύ θεάτρου και κινηματογραφικής παράστασης με την περσόνα της Λαίδης Μάκβεθ του Σαίξπηρ να έχει ελάχιστη σχέση με τα πραγματικά γεγονότα της ιστορίας (της Σκωτίας _στην περίπτωσή μας με την υπόθεση), βασανιζόμενη από τις τύψεις και τρομερές νευρικές κρίσεις, σηκώνεται από το κρεβάτι της και ως υπνοβάτης αντιλαμβάνεται ότι τα χέρια της είναι αιματοβαμμένα και καταρρέει (πεθαίνει).
Στην αιώνια _υποτίθεται μάχη άνδρα γυναίκας, όπου το ασθενές φύλο είναι πάντα χαμένο σε μια παγίδα με εναλλαγές, χωρίς τέλος μακριά από τους αστικούς καθωσπρεπισμούς, με την μοναξιά _σύγχρονο κοινωνικό φαινόμενο (το επισημάναμε και παραπάνω) να ρίχνει βαρύ ένα ομιχλώδες πέπλο.
Προσωπικά –κάποια στιγμή μάλλον αδόκιμα “πήγα” στη Σονάτα του Σεληνόφωτος (Ρίτσος) [ανοιξιάτικο βράδι. Μεγάλο δωμάτιο παλιού σπιτιού. Μια ηλικιωμένη γυναίκα, ντυμένη στα μαύρα, μιλάει σ’ έναν νέο. Απ’ τα δυό παράθυρα μπαίνει ένα αμείλικτο φεγγαρόφωτο… \ Άφησε με να ρθω μαζί σου. Τί φεγγάρι απόψε! \ Είναι καλό το φεγγάρι, — δε θα φαίνεται \ πού άσπρισαν τα μαλλιά μου. Το φεγγάρι θα κάνει πάλι χρυσά τα μαλλιά μου. Δε θα καταλάβεις \ Άφησε με να ρθω μαζί σου.
(παρένθεση)
Όπου φυσικά θα λείπει το “δια ταύτα” Όταν έχει φεγγάρι μεγαλώνουν οι σκιές μες στο σπίτι, \ αόρατα χέρια τραβούν τις κουρτίνες \ ένα δάχτυλο αχνό γράφει στη σκόνη του πιάνου \ λησμονημένα λόγια — δε θέλω να τ’ ακούσω. Σιώπα.
(…)
Άφησε με να ρθω μαζί σου \ α…α, φεύγεις; Καληνύχτα. Όχι, δε θα ρθω. Καληνύχτα. \ Εγώ θα βγω σε λίγο. Ευχαριστώ. Γιατί, επιτέλους, πρέπει \ να βγω απ’ αυτό το τσακισμένο σπίτι.
Πρέπει να δω λιγάκι πολιτεία,— όχι, όχι το φεγγάρι — την πολιτεία με τα ροζιασμένα χέρια της, την πολιτεία του μεροκάματου, \ την πολιτεία πού ορκίζεται στο ψωμί και στη γροθιά της \ την πολιτεία πού όλους μας αντέχει στη ράχη της \ με τις μικρότητές μας, τις κακίες, τις έχτρες μας \ με τις φιλοδοξίες, την άγνοια μας και τα γερατειά μας, — ν’ ακούσω τα μεγάλα βήματα της πολιτείας, να μην ακούω πια τα βήματά σου \ μήτε τα βήματα του Θεού, μήτε και τα δικά μου βήματα. Καληνύχτα.
(ξαναγυρνώντας στην παράσταση)
Κεντρικοί χαρακτήρες, λοιπόν, μοιάζουν σαφώς προδιαγεγραμμένοι, καθημερινοί, χωρίς αναμονή ανατροπών, αν και κάτι δείχνει να κινείται στην πορεία σε μάλλον ανεπαίσθητη κλιμάκωση, ιχνηλάτησης, μέσα από οικειότητες και ψεύτικες εξομολογήσεις σαν (όπως έγραψε κάποιος) “ενεργοποίηση μιας βραδυφλεγούς βόμβας, που δεν θα σκάσει ενώπιον του θεατή, στο τέλος του έργου” σε ένα είδος πειραματισμού, που ωθεί τον θεατή να δει τον εαυτό του: προσωπικά δεν μας συνέβη, η Felicità θα μας πήγε εκεί που ήθελε ίσως αν ήμουν γυναίκα … αλλά και πάλι το “Αν ήμουν γυναίκα” του Αζίζ Νεσίν με βάζει στη θέση μου.
Συμπέρασμα: δείτε την παράσταση!!
Το βιβλίο Felicità κυκλοφορεί από την Κάπα Εκδοτική με “διάρθρωση”…
- Εκείνη
- Εκείνος
· Πάλι εκείνη
· Πάλι εκείνος
· Ο καιρός
· Felicità [η αρχή της ιστορίας] · Το πείραμα
· Το παιχνίδι
· Η ανίχνευση
· Ο έρωτας
· Η λαίδη Μάκβεθ
· Η επιθυμία
· Η αποκάλυψη
· Το video
· ΜΑΖΙ;
ΕΚΕΙΝΗ_ Απρίλης και χιονίζει.
Ο καιρός είναι ανάποδος. Η πρόβα στο θέατρο είναι για τις πέντε το απόγευμα. Δεν θέλει να οδηγήσει μες στα χιόνια. Δεν έχει καν μελετήσει τις σκηνές που θα δουλέψουν απόψε. Η πρεμιέρα είναι σ’ έναν μήνα. Ούτε η φωτογράφιση έγινε όπως τη φαντάστηκε. Πρέπει να μειώσει και τη διάρκεια της παράστασης, τουλάχιστον οκτώ λεπτά.
Όλα φαίνονται δυσοίωνα, όταν τα σκέφτεται κανείς ανάσκελα. Ο άντρας από πάνω της έχει γίνει μούσκεμα. Είναι γύρω στα πενήντα, με ωραία μαλλιά, γκρίζα και κυματιστά. Στο σώμα του διακρίνεται αξιοσημείωτη εμπειρία γυμναστηρίου.
Εκείνη σκέφτεται την πιθανότητα να αναβάλει την πρόβα, αλλά δεν βρίσκει κανένα άλλοθι με αξιώσεις.
Δέκατη έκτη πρόβα κι όλα μοιάζουν ακόμη ασύνδετα. Ίσως δεν έπρεπε να δεχτεί να σκηνοθετήσει αυτό το έργο. Τουλάχιστον όχι αυτή την περίοδο, που κάτι πολύ σοβαρό την καίει. Νιώθει συνεχώς φόβο.
Αισθάνεται παγιδευμένη.
Ο άντρας με τα κυματιστά μαλλιά παλεύει ακόμη. Το χιόνι χορεύει έξω.
Ωραία χορογραφία, σκέφτεται. Ποιητική!
Πρέπει να έχει πάει δώδεκα και μισή το μεσημέρι, θέλει επειγόντως έναν διπλό καφέ και να ξαναδεί τις σημειώσεις της. Νομίζει πως ξεκινάει κι ένας πονοκέφαλος.
Ο άντρας τραντάζεται για λίγα δευτερόλεπτα, εκείνη κάνει πως αγκομαχάει σαν να μην έχει ανάσα, και εκείνος, με τη βεβαιότητα πως τέλειωσαν μαζί, σωριάζεται δίπλα της. Λαχανιασμένος, τη ρωτάει:
«Σ’ άρεσε;»
ΕΚΕΙΝΟΣ: Στην πιτσαρία «Dolce vita», με σήμα τη φωτογραφία του Μαρτσέλο Μαστρογιάνι και της Ανίτα Έκμπεργκ στη Φοντάνα ντι Τρέβι, οι παραγγελίες πέφτουν βροχή. Η αξία του μερακλή Ιταλού ιδιοκτήτη (που φέρνει κάπως στον Ούγκο Τονιάτσι) έχει αναγνωριστεί στην ευρύτερη περιοχή και η επιχείρηση μεγαλουργεί. Τα delivery boys πηγαινοέρχονται ασταμάτητα.
Το πιο όμορφο απ’ όλα κάνει ένα σύντομο διάλειμμα για τσιγάρο και μετά ένα τηλεφώνημα.
«Πού είσαι;»
[Φωνή.] «Φεύγω τώρα από σχολή».
«Μ’ αγαπάς σήμερα;»
«θα σου πω το βράδυ».
Το αγόρι απαιτεί αυστηρά: «Τώρα θέλω».
Η Φωνή αλλάζει τόνο. «Τώρα είσαι βρομιάρης και μυρίζεις αυτές τις αηδίες που ταΐζετε τον κόσμο».
«Μόνο καθαρό μ’ αγαπάς;»
«Μόνο φρεσκοπλυμένο, για την ακρίβεια!»
Το αγόρι παιχνιδιάρικα: «Άντε γαμήσου!»
Και η Φωνή χαμογελαστά: «Αχ… ευχαριστώ. Σε περιμένω. Φέρε και μια “τέσσερα τυριά”».
Βιβλίο _
Το VIDEO
Ο πίνων μεθά και ο παίζων χάνει _Αξίωμα
Στο βίντεο ο χρόνος κάνει όπισθεν και όλα ξεκινούν από την αρχή:
«Καλησπέρα, ευχαριστώ, μισό λεπτό».
«Δεν πειράζει, κυρία, την άλλη φορά… Μην…»
«Όχι, όχι, θα βρω, μισό λεπτό, δεν θα υπάρξει άλλη φορά, τελείωσαν τα ψέματα, ξεκινάω δίαιτα μεθαύριο».
«Μα δεν τη χρειάζεστε».
«Ορίστε;»…
«Περάστε…» «Τρέχει» το βίντεο πιο μετά. Βλέπει τη Μάρθα να γελάει συνέχεια. Το Felicità ξανακούγεται στο σπίτι κι εκείνη το τραγουδάει και το χορεύει. Μοιάζει σαν να ποζάρει σε αόρατες κάμερες, σαν να πρωταγωνιστεί σε βίντεο κλιπ… Τον ξαναρωτάει:
__«Έχεις ιδέα τι λένε τα λόγια;»
__«Δεν ξέρω ιταλικά».
__«Λένε στο περίπου πως “ευτυχία είναι να κρατιέσαι απ’ το χέρι στον μακρύ δρόμο. Η ευτυχία είναι η αθώα ματιά σου στη μέση του κόσμου”.
»Κι ύστερα λέει κάπου: «
“Η ευτυχία είναι ν’ αφήνεις ένα σημείωμα μες στο συρτάρι. Ευτυχία είναι μια νύχτα εκπλήξεων με ανοιχτό το φως και το ράδιο να παίζει. Η ευτυχία είναι ένα απρόσμενο τηλεφώνημα”.
ΜΑΖΙ;
Μετά το παιχνίδι, ο βασιλιάς και το πιόνι πάνε στο ίδιο κουτί.
Ιταλική παροιμία “Quando finisce la partita il re ed il pedone finiscono nella stessa scatola”
Απέναντι από τη μισάνοιχτη μπαλκονόπορτα ένα αεράκι που μπαίνει ξαφνικά κάνει το κατακόκκινο φόρεμα _τη στολή της χαράς- να κινείται σε έναν παράξενο χορό.
Το τραγούδι Felicità δυναμώνει και η Μάρθα με τον Άγγελο ίσως τελικά ταξιδέψουν κάπου που επιτέλους θα είναι μαζί
Μπορεί όμως και όχι ακόμη.
Ακούγεται η σειρήνα του ασθενοφόρου που πλησιάζει…
Περισσότερα + Video
