Κυκλοφορεί το 3ο τεύχος της ΚΟΜΕΠ, με αφιέρωμα στον κίνδυνο κλιμάκωσης του ιμπεριαλιστικού πολέμου και την όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών.
Τα περιεχόμενα του τεύχους
- Της Σύνταξης
- Ανακοίνωση της ΚΕ του ΚΚΕ: Για τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών της 9ης Ιούνη 2024
Αφιέρωμα: ιμπεριαλιστικός πόλεμος
- Μάκης Παπαδόπουλος: Η Ελλάδα ως εμπορική, ενεργειακή και στρατιωτική πύλη του ευρωατλαντισμού. Το παράδειγμα της Αλεξανδρούπολης
- Τμήμα Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ του ΚΚΕ: Για τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή
100 χρόνια από τον θάνατο του ΛΕΝΙΝ
- Δημήτρης Κουτσούμπας: Ψηλά τη σημαία του σοσιαλισμού – κομμουνισμού, την κόκκινη σημαία του Λένιν! Για την Ελλάδα και την Ευρώπη του σοσιαλισμού!
- Κωστής Μπορμπότης: Διδάγματα από την ταξική πάλη στη Γερμανία, 1918 – 1923 (Μέρος Α’)
Οικονομία – Πολιτική
- Τμήμα Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ του ΚΚΕ: Διαχρονικές εμπειρίες και συμπεράσματα της πάλης του ΚΚΕ ενάντια στον φασισμό
- Ρίζος Μαρούδας – Γιάννης Τσιούτρας: Εκτίμηση των αγροτικών κινητοποιήσεων Δεκέμβρη 2023 – Φλεβάρη 2024
Κομματικά Ντοκουμέντα (19/4/2024 – 11/6/2024)
Πρόσφατα Τεύχη
Δημοσιεύουμε αποσπάσματα από κείμενο της γραπτής παρέμβασης που κατέθεσε το Τμήμα Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ του ΚΚΕ στις εργασίες της Συνάντησης που διοργάνωσε στις 11 Μάη 2024 η Ευρωπαϊκή Κομμουνιστική Δράση (ΕΚΔ) με τίτλο «Ιστορικά συμπεράσματα από την τακτική των αντιφασιστικών μετώπων. Η σύγχρονη πάλη των κομμουνιστών ενάντια στον φασισμό».
Στην ηγεσία της Χαμάς αναδείχθηκε χτες βράδυ ο Γιαχία Σινουάρ, ο οποίος ήταν ως τώρα διοικητής της οργάνωσης στη Λωρίδα της Γάζας. Ο Σινουάρ εξελέγη…
Για τα λαϊκά αντιφασιστικά μέτωπα
Το 7ο Συνέδριο της ΚΔ υιοθέτησε τη στρατηγική των λαϊκών αντιφασιστικών μετώπων, τα οποία, τόσο πριν, όσο και μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο διεκδικούσαν κυβέρνηση στο έδαφος του καπιταλισμού, την πρώτη περίοδο ως μέσο άμυνας απέναντι στην άνοδο του φασισμού και τη δεύτερη ως μορφή μετάβασης προς την εργατική εξουσία.
Πριν από τον πόλεμο, τα ΚΚ με τα «Μέτωπα» επιδίωκαν συνεργασία με σοσιαλδημοκρατικές πολιτικές δυνάμεις, ακόμα και με αστικές δημοκρατικές, με στόχο την απομόνωση των φασιστικών αστικών δυνάμεων και την αποτροπή της επικράτησής τους σε κάθε χώρα. Ταυτόχρονα, το σύνολο των ΚΚ εκείνη την εποχή, επικεντρώνοντας την πάλη τους αποκλειστικά ενάντια στις φασιστικές δυνάμεις, όχι μόνο δεν στρέφονταν κατά του συνόλου των αστικών δυνάμεων και των καπιταλιστικών κρατών που μετείχαν στην εκμετάλλευση της εργατικής τάξης και συμμετείχαν στον πόλεμο, αλλά και τις αναβάπτιζαν ως αντιφασιστικές στη συνείδηση των εργατικών – λαϊκών δυνάμεων. Εξάλλου, στη διάρκεια πλέον του πολέμου, τα ΚΚ επιδίωκαν μια συνεργασία, ακόμα και κυβερνητική, με αυτές τις δυνάμεις μετά το τέλος του πολέμου. Ετσι, τα ΚΚ δεν μπόρεσαν να συνδέσουν τον ένοπλο αντιφασιστικό – απελευθερωτικό αγώνα με τον αγώνα για την κατάκτηση της εργατικής εξουσίας.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η χώρα μας, η Ελλάδα, που πριν 80 χρόνια απελευθερώθηκε από τα ναζιστικά στρατεύματα, χάρη στις μεγαλειώδεις νίκες του Κόκκινου Στρατού, καθώς και στην αναντικατάστατη συμβολή του ένοπλου αντιστασιακού – αντιφασιστικού – απελευθερωτικού κινήματος και των οργανώσεών τους, όπως ήταν το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (ΕΑΜ), ο Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός (ΕΛΑΣ) και πολλές ακόμη ένοπλες αντιστασιακές οργανώσεις που συγκροτήθηκαν με πρωτοβουλία του ΚΚΕ. Κι όμως, παρά το μεγαλειώδες αυτό μαζικό και ένοπλο αντιστασιακό κίνημα και το γεγονός πως κατά την περίοδο της απελευθέρωσης, τον Οκτώβρη του 1944, στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν συνθήκες επαναστατικής κατάστασης, δηλαδή συνθήκες κλονισμού της αστικής εξουσίας με γενικευμένη οικονομική, πολιτική κρίση, με αδυναμία στη λειτουργία των μηχανισμών καταστολής και των θεσμών διακυβέρνησης που διέθετε η αστική τάξη στην Ελλάδα, το εργατικό – λαϊκό κίνημα δεν μπόρεσε να νικήσει. Κι αυτό συνέβη γιατί το Κόμμα μας δεν κατόρθωσε συνειδητά και σχεδιασμένα να εξελίξει τον ένοπλο απελευθερωτικό – αντιφασιστικό αγώνα σε σοσιαλιστική επανάσταση, αλλά εγκλωβίστηκε στη γραμμή της εθνικής ενότητας και του σχηματισμού μιας κυβέρνησης των αντιφασιστικών δυνάμεων. Εδωσε έτσι την ευκαιρία στην αστική τάξη (που ξεπέρασε τις παλιές της συγκρούσεις ανάμεσα σε φιλοβρετανούς και φιλογερμανούς μπροστά στον φόβο της απώλειας της εξουσίας της) και τους Αγγλοαμερικανούς συμμάχους της να εξαπολύσουν μια ολομέτωπη πολιτικοστρατιωτική επίθεση εναντίον του ΚΚΕ και του εργατικού – λαϊκού κινήματος, για να σταθεροποιήσουν την κλονισμένη αστική εξουσία. Στο πλαίσιο αυτής της επίθεσης, οι λεγόμενες αστικές δημοκρατικές δυνάμεις δεν δίστασαν να χρησιμοποιήσουν τους πρώην συνεργάτες των ναζί. Ο ηρωικός, τρίχρονος αγώνας του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ) δεν μπόρεσε να ανατρέψει αυτόν τον σχεδιασμό.
Αλλά και σε εκείνες τις ευρωπαϊκές χώρες που η πολιτική του αντιφασιστικού μετώπου κατέληξε στη συμμετοχή των ΚΚ στις μεταπολεμικές κυβερνήσεις συνεργασίας, αυτή όχι μόνο δεν αποτέλεσε το πρώτο βήμα για μια μετάβαση στην εργατική εξουσία, αλλά αξιοποιήθηκε, προκειμένου να εξασφαλιστεί η συναίνεση ιδιαίτερα των πιο πρωτοπόρων εργατικών – λαϊκών δυνάμεων μέχρι τη σταθεροποίηση της καπιταλιστικής εξουσίας. Μετά, τα ΚΚ εκδιώχτηκαν απ’ όλες τις κυβερνήσεις.
Ο φασισμός
“σάρκα από τη σάρκα” του καπιταλισμού
Ο φασισμός αποτελεί μία από τις πολιτικές μορφές της καπιταλιστικής εξουσίας. Την επαύριο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και υπό την επίδραση της νικηφόρας Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης, η γερμανική και η ιταλική αστική τάξη ήρθαν αντιμέτωπες με ένα διογκούμενο κομμουνιστικό και εργατικό – λαϊκό κίνημα που αμφισβήτησε την εξουσία τους με την επανάσταση του 1918 – 1919 στη Γερμανία και με τις μαζικές καταλήψεις των εργοστασίων του ιταλικού Βορρά στην Ιταλία κατά τη διάρκεια της λεγόμενης κόκκινης διετίας (1918 – 1920). Παράλληλα, η γερμανική αστική τάξη, συγκαταλεγόμενη στους μεγάλους ηττημένους του προηγούμενου πολέμου, και η ιταλική αστική τάξη, εκτιμώντας ότι, αν και νικήτρια, είχε αδικηθεί από τη μεταπολεμική μοιρασιά της ιμπεριαλιστικής λείας, επιδίωκαν τη δυναμική αμφισβήτηση του συσχετισμού δυνάμεων. Σε αυτές τις συνθήκες, ο φασισμός – ναζισμός επιλέχτηκε ως η προσφορότερη μορφή της πολιτικής τους εξουσίας για την καταστολή του ταξικού εχθρού στο εσωτερικό και την πολεμική αναμέτρηση με τα άλλα καπιταλιστικά κράτη στο εξωτερικό.
Κύριο διαφοροποιητικό στοιχείο της φασιστικής μορφής της καπιταλιστικής εξουσίας ως προς τις άλλες μη κοινοβουλευτικές μορφές της είναι η ενεργητική και μαζική στράτευση λαϊκών δυνάμεων πίσω από τα αντιδραστικά σχέδια της καπιταλιστικής εξουσίας. Αυτό δεν χρειαζόταν στους νικητές του προηγούμενου πολέμου, αφού ελέω και των ιμπεριαλιστικών υπερκερδών εξασφάλιζαν τη συναίνεση των εργατικών – λαϊκών δυνάμεων προς την καπιταλιστική εξουσία, χτίζοντας συμμαχίες με τα μεσαία στρώματα και εξαγοράζοντας την εργατική αριστοκρατία.
Κατά τα άλλα, καμιά ουσιαστική διαφοροποίηση δεν υπάρχει ως προς το ταξικό περιεχόμενο άσκησης της αστικής εξουσίας. Η ιδιομορφία του φασισμού και του ναζισμού δεν μπορεί να εντοπιστεί μόνο στην παύση των κοινοβουλευτικών διαδικασιών, χαρακτηριστικό που συναντάται σε όλα τα αστικά δικτατορικά καθεστώτα. Πόσο μάλλον αφού τόσο ο φασισμός, όσο και ο ναζισμός αναδείχτηκαν μέσα από τα αστικά κοινοβούλια. Η ιδιαίτερη ουσία του φασισμού – ναζισμού δεν εντοπίζεται ούτε στην πρωτόγνωρη καταστολή του εργατικού – λαϊκού και του κομμουνιστικού κινήματος, η οποία αποτελεί κοινό τόπο όχι μόνο αστικών δικτατοριών, αλλά και κοινοβουλευτικών καθεστώτων, ωστόσο είναι σαφές πως «απογειώνει» τις κατασταλτικές μεθόδους σε βάρος του λαϊκού κινήματος, χωρίς να παραιτείται και από τις μορφές της ενσωμάτωσης.
Να θυμίσουμε πως το ΚΚΕ στην 105χρονη Ιστορία του βρέθηκε αντιμέτωπο με τρομερές διώξεις από αστικά καθεστώτα, που άλλοτε ήταν δικτατορικά και άλλοτε είχαν τη μορφή της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Ενδεικτικά να αναφέρουμε πως το δικτατορικό καθεστώς του Μεταξά στην Ελλάδα το 1939 δημιούργησε τη λεγόμενη «Προσωρινή Διοίκηση» του ΚΚΕ από χαφιέδικα στοιχεία, επιδιώκοντας να χτυπήσει το ΚΚΕ, ενώ σήμερα ο σοσιαλδημοκράτης Μαδούρο, που μιλάει στο όνομα του «σοσιαλισμού του 21ου αιώνα», πολεμάει το ΚΚ Βενεζουέλας και κατασκεύασε ένα ψεύτικο ΚΚΒ που επίσημα «αναγνωρίζει» το αστικό κράτος.
Ούτε η εκμετάλλευση άλλων λαών μπορεί να προσδιοριστεί ως το ιδιαίτερο γνώρισμα του φασισμού και του ναζισμού, αφού η κοινοβουλευτική παράδοση της Γαλλίας και της Αγγλίας συνιστούσε το άλλο πρόσωπο της αποικιοκρατίας. Ακόμα και ο φυλετισμός, που χαρακτηρίζει ιδίως τον ναζισμό, δεν συναντάται μόνο στα φασιστικά και τα ναζιστικά καθεστώτα. Το ιδεολόγημα του εκπολιτισμού των κατώτερων φυλών αποτέλεσε τον ιδεολογικό μανδύα της αποικιοκρατίας, ενώ ακόμα και μετά τον πόλεμο πολλά καπιταλιστικά κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης και ιδιαίτερα η Μ. Βρετανία διατηρούσαν στενές σχέσεις με το καθεστώς απαρτχάιντ της Νότιας Αφρικής.
Τα κοινά χαρακτηριστικά του φασισμού με τις άλλες πολιτικές μορφές καταδεικνύουν ότι η αντιφασιστική πάλη παραμένει λειψή, όταν δεν στοχεύει στην πάλη για την ανατροπή της καπιταλιστικής εξουσίας.
