Επιμέλεια Αλέκος Χατζηκώστας //
Από τις αρχές του 1943 έχουμε μία γοργή ανάπτυξη τους κινήματος της ΕΑΜικής αντίστασης στη χώρα μας, στην ανάπτυξη ιδιαίτερα του ένοπλου χαρακτήρα της μέσω του ΕΛΑΣ γεγονός που οδηγεί στην ένταση της τρομοκρατίας από μέρους των δυνάμεων κατοχής (στη συνέχεια θα έχουμε και τις περίφημες «εκκαθαριστικές επιχειρήσεις») που συνοδεύεται ταυτόχρονα από την όξυνση της αντικομουνιστικής προπαγάνδας.
Στην εφημερίδα «Νέα Ευρώπη» στις 2 Μαρτίου 1943 δημοσιεύεται η παρακάτω γνωστοποίηση :
«Προς τους κατοίκους της Μακεδονίας
Μια εγκληματική κλίκα που τιτλοφορείται «Κομουνιστική Κεντρική Επιτροπή» δια προκηρύξεως της προς τον πληθυσμόν εκάλεσε τούτον εις ανυπακοήν απέναντι των διαταγών των δυνάμενων κατοχής εις σαμποτάζ και εις επανάστασιν νε συνεργασία μετά των εις τα όρη ευρισκομένων κομμουνιστικών συμμοριών.
Οι Έλληνες οι οποίοι παραπλανώμενοι από την Μόσχαν πίπτουν τόσον χαμηλά ώστε να μεταβάλλωνται εις όργανα της κομμουνιστικής τρομοκρατίας δεν έχουν θέσιν ούτε εις την ιδίαν πατρίδα των. Είμαι σταθερός αποφασισμένος χάριν της ιδίας αυτού προστασίας,να απελευθερώσω από τους εγκληματίας αυτούς κομουνισάς τον ελληνικόν πληθυσμόν τον αγαπώντα την ήρεμην ζωήν.
Δια την τήρησιν λοιπόν της δημοσίας ησυχίας και ασφαλείας διάταξε την 1η Μαρτίου 1943 τον τυφεκισμόν 46 κομμουνιστών.
Αναμένω από όλα τα στρώματα του πληθυσμού της Μακεδονίας ν’ απομακρυνθώσιν από τα ανωφελή και ανόητα συνθήματα των μπολσεβίκων υποκινητών των οποίων τα αποτελέσματα τελικώς βλάπτουν μόνον τον ελληνικόν λαόν.
Ο Στρατιωτικός Διοικητής Θεσσαλονίκης-Αιγαίου»
Και πραγματικά. Στις 1 Μαρτίου 1943 στη θέση Μίκρα της Θεσσαλονίκης εκτελούνται 46 αγωνιστές. Πρόκειται για 38 κομμουνιστές – αγωνιστές που κρατούνταν από την περίοδο της μεταξικής δικτατορίας, ενώ οι υπόλοιποι ήταν στα δεσμωτήρια της Μυστικής Αστυνομίας. Πιο συγκεκριμένα οι 18 ήταν εξόριστοι από την Ανάφη (καταγόμενοι από Α.Μακεδονία – Θράκη που αρνήθηκαν να πάρουν Βουλγαρική υπηκοότητα) και οι υπόλοιποι 20 φυματικοί που τους είχαν πάρει από το στρατόπεδο Πέτρας –Ολύμπου, που είχαν μεταφερθεί στου «Παύλου Μελά». Σύμφωνα όμως με την έκδοση της Κ.Ε του ΚΚΕ «Έπεσαν για τη ζωή» τελικά στις 1/3/1943 εκτελέστηκαν 56 αγωνιστές.
Τα ονόματα των 38 ήταν:
Οθωνέρος Ονούφριος,40 χρονών από το Πανόραμα
Παπαγαβριήλ Λυσίμαχος 38 χρονών από Βιτάστα Σερρών
Πανταζίδης Δημήτρης 29 χρονών από Σέρρες
Γούλιος Δημήτρη ,32 χρονών καπνεργάτης από Χωριστή Δράμας
Ζώτος Δημήτρης,32 χρονών γραμματέας Εργατικής βοήθειας Καβάλας
Τσιτράκος Γιάννης,από Σέρρες ή Δράμα
Ταταρίδης Βαγγέλης από Λάβαρα Έβρου
Τάσιος Ζήσης,32 χρονών από Σέρρες
Μαλαίος Μιχάλης, 37 χρονών από Δοξάτο Δράμας
Σπανός Βαγγέλης,30 χρονών, από Λάρισα
ΠαπόγλουΧρήστος, 26 χρονών από Πειραιά
Χρονόπουλος Νίκος,33 χρονών, από Λάβδη
Νικολαίδης Γιώργος,44 χρονών,από Κοκκινιά
ΚατσίβελοςΝίκος,31 χρονών,από Θάσο
Πασχαλίδης Πασχάλης,27 χρονών, φοιτητής ιατρικής από Αθήνα
Βούλγαρης Κώστας,40 χρονών, δάσκαλος, στέλεχος ΚΚΕ από Χιλιαδού Δομοκού
Βέττας Γιώργος, 53 χρονών, από Στυλίδα
Κρίτσας Δημήτρης,44 χρονών, από Μέτσοβο
Κουβελιώτης Παναγιώτης,32 χρονών, από Πήδασο Πύλου Μεσσηνίας
Τσίτσος χαράλαμπος,37 χρονών, από Βουνοπλαγιά Ιωαννίνων
Αξαρλής Ανδρέας,34 χρονών, από Καλλίπολη
Τσατσάρης Σωτήρης ,35 χρονών, από Κρανιές.
Τιμογιαννάκης Μιλτιάδης,42 χρονών από Κοκκινιά
Σαραντίδης Γιώργος,28 χρονών,απόΝ. Φιλαδέλφεια
Βουγιουκλίδης Παναγιώτης,30χρονών, από Ανδριανούπολη
Μοσχονίδης Αριστοτέλης , 30 χρονών, από Λυγμό Μουδανιών
Παπαδιαμάντης Νίκος, 33 χρονών,φοιτητής Ιατρικής από Ζίτσα Ιωαννίνων
Κολιός Ξενοφών, 30 χρονών, από Ανω Πέτρα Αρτας
Δούμας Κώστας, 41 χρονών, από Αγρα
Λαζάνας Θανάσης,25 χρονών, από Κόρινθο
Αστερίου Δημήτρης, 37 χρονών, στέλεχος ΚΚΕ δημόσιος υπάλληλος,από Αγιο Κωνσταντίνο Φθιώτιδας
Τόνος Αριστείδης, 48 ετών, από Μυτιλήνη
Ανδριώτης Κώστας, 45 χρονών, από Ιμβρο
Φανουδης Βασίλης, 45 χρονών, από Τένεδο
Μιχελιδάκης Μιχάλης, 28 χρονών, από Κρήτη
Χρήστου Στέργιος, 17 χρονών,από Αθήνα
Τίτος Νίκος, 30 χρονών,ΕΛΑΣιτης από Ραψάνη
Κανάτος Γιώργος, 30 χρονών,ΕΛΑΣιτης από Ραψάνη.
Από τα αρχεία του στρατοπέδου αναφέρονται στις 1 Μαρτίου 1943 ως εκτελεσθέντες και οι:
Αυγετίδης Νίκος,23 χρονών,από Μ.Βρύση Κιλκίς
Βαφειάδης Πέτρος, 30χρονών,κηνματογραφιστής, στέλεχος ΕΑΜ Φλώρινας από
το Ικόνιο
Παπαγιαννακόπουλος Αργύρης, από Δράμα
Σταματιάδης Αρτικ, μέλος του ΚΚΕ από Θεσσαλονίκη
Τούρπας Παναγιώτης,δάσκαλος από Σουφλί, μέλος του ΚΚΕ, εξόριστος από Ανάφη
Κανλής Στέργιος, μέλος του ΚΚΕ, από Κρηνίδα Σερρών
Τομίδης Χρυσόστομος
Ιωαννίδης Αλέξανδρος,28 χρονών, από Τραπεζούντα
Ανδρεάδης Νίκος,21 χρονών από Ευκαρπία Κιλκίς
Κρομοτής Γιώργος, 19 χρονών, από Τέρπυλο Κιλκίς
Μητσικόνας Νίκος,26 χρονών, από Τσαριτσάνη
Βαφειάδης Λάζαρος, 34 χρονών, δάσκαλος, από Μοναστήρι
Ρισβής Μανώλης, 29 χρονών, στέλεχος ΕΑΜ Φλώρινας, από Αθήνα
Κροζώνης Γιώργος
Τσακαλής Στέφανος
Τσακίρης Νίκος
Γκουλιός Θόδωρος
Φωτίου,31 χρονών από Θεσσαλονίκη
Φωστερόπουλος, μέλος του ΚΚΕ από Α.Μακεδονία