Ο Δανός καλλιτέχνης Jens Haaning, ο οποίος πληρώθηκε 534.000 κορώνες _~76.000$ από το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης Kunsten, έλαβε εντολή να επιστρέψει στο ίδρυμα του Aalborg της Δανίας μέρους του ποσού (~70.000$) μετά την υποβολή ενός ζεύγους λευκών καμβάδων αντί των αναμενόμενων έργων τέχνης.
Το μουσείο είχε ζητήσει από τον Haaning να αναδημιουργήσει δύο από τα προηγούμενα έργα του για μια έκθεση 2021–22 με τίτλο «Work It Out» (=Δούλεψε το), η οποία εξέταζε τη σχέση των ανθρώπων με την εργασία. Χρονολογούνται το 2007 και το 2010, αντίστοιχα, τα πρωτότυπα έργα που απεικονίζονται μέσω δεσμίδων δανικού νομίσματος που καταλαμβάνουν μεγαλύτερο πλαίσιο και το αυστριακό νόμισμα στο μικρότερο σε αντιστοιχία με το μέσο ετήσιο εισόδημα των δύο χωρών. Υποστηρίζοντας ότι το ποσό που προσέφερε το μουσείο δεν ήταν αρκετό για να καλύψει το κόστος κατασκευής των έργων και διαμαρτυρόμενος για τις «άθλιες συνθήκες εργασίας» στις οποίες υποβάλλονται συνήθως οι καλλιτέχνες, ο Haaning δημιούργησε δύο καμβάδες των οποίων τα μεγέθη αντιστοιχούσαν στα αρχικά έργα, αλλά των οποίων οι επιφάνειες ήταν γυμνές, δίνοντάς τους συλλογικό τίτλο Take the Money and Run _ Πάρε τα λεφτά και τρέχα (παραπέμποντας στο ομώνυμο φιλμ _1969, από τα πρώτα του Woody Allen, ελληνικός τίτλος Ζητείται εγκέφαλος για ληστεία)
Εδώ και μέρες παρατηρείται ένα κοινό μοτίβο ξεπλύματος του Ισραήλ και των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ τη στιγμή που σπρώχνουν τη περιοχή στον όλεθρο. Έχει μια σημασία να…
Ο καλλιτέχνης λοιπόν, όντως παρέδωσε δύο καμβάδες, που όμως ήταν κενοί _tabula rasa, που όμως υποστήριξε ότι είναι έργα τέχνης, όπως τουλάχιστον την αντιλαμβάνεται ο ίδιος. Η υπόθεση εκκρεμεί στα ανώτερα δικαστήρια της Κοπεγχάγης, αλλά σίγουρα παρέμεινε αναπάντητο το ερώτημα – τι είναι τέχνη…
Ο Χάανινγκ υποστηρίζει ότι τα δύο έργα είναι σχόλιό του _απάντηση για μισθούς πείνας και ο τρόπος με τον οποίον αντιμετώπισε το συμβόλαιό του με το Μουσείο Kunsten είναι μέρος της δουλειάς με αυτό το μήνυμα.
Παρόλο που οι υπεύθυνοι του μουσείου διαμαρτυρήθηκαν για το περιεχόμενο των έργων του Χάανινγκ, κρέμασαν τους καμβάδες σε μία αίθουσα και δίπλα ανάρτησαν ένα αντίγραφο του e-mail που έστειλε ο καλλιτέχνης στο μουσείο εξηγώντας το νόημα της πράξης του.
Ο καλλιτέχνης δήλωσε στο CNN ότι «από καλλιτεχνικής απόψεως δημιούργησα ένα πολύ καλύτερο κομμάτι από αυτό που θα μπορούσαν να φανταστούν» και πρόσθεσε: «Δεν θεωρώ ότι έχω κλέψει χρήματα… έχω δημιουργήσει ένα καλλιτεχνικό έργο, που είναι δέκα ή και εκατό φορές καλύτερο από αυτό που είχαμε σχεδιάσει. Πού βρίσκεται το πρόβλημα;»
Οι άδειοι καμβάδες του Χάανινγκ προστίθενται σε μία σειρά αμφιλεγόμενων έργων που τελικά αναδεικνύουν το ερώτημα για την αξία της τέχνης. Χαρακτηριστικές τέτοιες περιπτώσεις η μπανάνα που κάρφωσε σε ένα τοίχο μουσείου ο Μαουρίζιο Κατελάν και ο Μπάνκσι, που κατέστρεψε έργο του κατά τη δημοπράτησή του. Το 1958 ο Ιβ Κλάιν εξέθεσε ένα άδειο δωμάτιο σε χιλιάδες επισκέπτες.
Το κωμικό της υπόθεσης είναι πως το δικαστήριο καθόρισε με ακρίβεια ένα ποσό αμοιβής 5.730$, επειδή οι άδειοι καμβάδες εκτέθηκαν, ενώ …απέρριψε επίσης την αγωγή του Χάανινγκ, που υποστήριξε ότι το Μουσείο παραβίασε τους νόμους για τα πνευματικά δικαιώματα, καταλογίζοντάς του και τα δικαστικά έξοδα.
Με πληροφορίες από artforum.com _artterms.net
CBS News_The Guardian _Al Jazeera και “το ΠΟΝΤΙΚΙ”
