Συναισθηματικό φαγητό; Ορμόνες; Ντοπαμίνη; Σεροτονίνη; Ενδορφίνες; Κορτιζόλη; Συνήθεια; Το αίσθημα της μοναξιάς; Hunger ή H-anger; Σημεία «πυροδότησης»; βιολογική πείνα; τσιχλοφρουτάκια _ζελίνια _7days κρουασανάκια _Χουανίτες _Ποπ Κορν _maltesers _Κάσιους … ή αυτό που ακούγαμε πιτσιρικάδες στα θερινά σινεμά “τσιπς-σάμαλη-κωκ”_ “τσίχλες-μέντες-καραμέλες σοκολάτες”, σ΄ αυτά και πολλά ακόμη, ο σοφός λαός μας απάντησε θυμόσοφα με το “Άμα δε χορταίνεις σταμάτα!”
Γράφει ο \\ Αστέρης Αλαμπής _Μίδας
Όψιμα _η “είδηση”, πως ψυχολόγοι από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Λος Άντζελες (UCLA) _ξανα-ανακάλυψαν την Αμερική, εντοπίζοντας “μια περιοχή στον εγκέφαλο των ποντικιών η οποία πυροδοτεί την επιθυμία για φαγητό ακόμη και όταν δεν πεινάνε πραγματικά”. Των ποντικών, προς το παρόν, αλλά (συνειρμικά με το Of Mice and Men “Άνθρωποι και ποντίκια” του Στάινμπεκ)…
Η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε ότι η ενεργοποίηση αυτού του συμπλέγματος κυττάρων ωθεί τα ποντίκια να αναζητούν και να προτιμούν λιπαρές τροφές όπως η σοκολάτα, και όχι υγιεινές, όπως τα λαχανικά. Εάν το εύρημα αυτό επιβεβαιωθεί και στον άνθρωπο, θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες προσεγγίσεις για την αντιμετώπιση των διατροφικών διαταραχών _με πολλά μπλα-μπλα –τα παραθέτουμε στο τέλος (με πηγές, links κλπ).
Ισορροπημένη διατροφή_
Η Μεσογειακή μας διατροφή
στο στόχαστρο των πολυεθνικών
Τα λεγόμενα Junk foods (Τζανκ Φουντ = “πρόχειρο φαγητό”) μέσω των μεγάλων μονοπωλίων του κλάδου έχουν καταλύσει την οικουμένη. Πρόκειται για άκρως βλαβερά “τρόφιμα” που περιέχουν μεγάλο αριθμό θερμίδων από ζάχαρη και λιπαρά, με ελάχιστες φυτικές ίνες, πρωτεΐνες, βιταμίνες και μέταλλα και παρασκευάζονται με τρόπο που να φαίνονται ελκυστικά και απολαυστικά έτσι ώστε να προκαλούν εθισμό: σύμφωνα με τους ειδικούς επιστήμονες “η τακτική κατανάλωση του επηρεάζει τον εγκέφαλο με τον ίδιο τρόπο που τον επηρεάζουν τα εθίστηκα φάρμακα”
Ένα αποκαλυπτικό δείγμα για τις συνέπειες στην υγεία του κόσμου από τη διατροφή στα «Μακντόναλντς» αποτελεί το ντοκιμαντέρ του 2004 «Super Size Me» («Υπερμεγένθυνέ με», σε ελεύθερη μετάφραση) του Αμερικανού σκηνοθέτη Μόργκαν Σπούρλοκ. Ο Σπούρλοκ ξεκίνησε από το ερώτημα: Γιατί στις ΗΠΑ το 37% των παιδιών φέρουν υπερβολικό λίπος και δύο στους τρεις ενήλικες είναι παχύσαρκοι; Μήπως φταίνε οι εταιρίες γρήγορου φαγητού («φαστ φουντ») από τις οποίες τρέφονται σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα στις ΗΠΑ;
Ο Σπούρλοκ έκανε και ένα πείραμα με τον ίδιο του τον εαυτό: Επί ένα μήνα που κράτησε το γύρισμα, έτρωγε αποκλειστικά μόνο από το «μενού» των «Μακντόναλντς» και κατέγραφε τις συνέπειες στην υγεία του. Στην ταινία εμφανίζεται αρχικά ως ένας υγιής τριαντατριάχρονος και όσο περνάει η φιλμική ώρα αρχίζει να… «μεταλλάσσεται». Νιώθει όλο και πιο κουρασμένος, αρχίζει να νιώθει πονοκεφάλους, το συκώτι του αρχίζει να μαζεύει λίπος, το ζάχαρό του ανεβαίνει ξαφνικά όπως και η χοληστερίνη του. Πολύ γρήγορα παίρνει 12 κιλά, με αποτέλεσμα να νιώθει πόνους στα γόνατα και τη μέση, καθώς και ένα είδος κατάθλιψης! Μόλις έτρωγε άρχιζε να νιώθει υπέροχα, αλλά μία ώρα μετά ένιωθε τρομερή κατάπτωση, ανησυχία, θυμό και θλίψη, δηλαδή φαινόμενα συνδρόμου στέρησης… ώσπου να ξαναρχίσει το φαΐ. Τελικά ο γιατρός του, είπε πως αν δε σταματούσε, θα αποκτούσε μόνιμες βλάβες.
Η ταινία ερευνά επίσης τη φρίκη των προγραμμάτων σχολικού μεσημεριανού γεύματος, τον τροφικό «εθισμό» και όλα όσα συνθέτουν μια βιομηχανία δισεκατομμυρίων δολαρίων στην οποία περιλαμβάνονται ακόμα και γιατροί, δικηγόροι, διατροφολόγοι. Να σημειωθεί, ότι μόνο στις ΗΠΑ, το 1972 δαπανήθηκαν τρία δισεκατομμύρια δολάρια στα «φαστ φουντ» ενώ σήμερα οι Αμερικανοί δίνουν 110 δισεκατομμύρια ετησίως. Οσο για το μερίδιο της πίτας που κατέχει η «Μακντόναλντς», είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι τα περισσότερα παιδιά στις ΗΠΑ αναγνωρίζουν το λογότυπο της εταιρίας… πριν ακόμη αρχίσουν να μιλούν.
Η μεγάλη επιτυχία της ταινίας προκάλεσε την «Μακντόναλντς» να «σπάσει» την πολύμηνη σιωπή της και να ξεκινήσει μια πολυδάπανη διαφημιστική εκστρατεία για να αντιμετωπίσει το ντοκιμαντέρ. Εκπρόσωπος της εταιρίας χαρακτήριζε «ηλίθιες» τις ενέργειες του Σπούρλοκ, διότι «κανείς δεν τρώει τρόφιμα από τα «Μακντόναλντς» τρεις φορές ημερησίως και κανένας δεν πρέπει» (!)αφού όπως είπε «πιστεύαμε πάντα, ότι το φαγητό των «Μακντόναλντς» μπορεί να φαγωθεί ως τμήμα μιας ισορροπημένης διατροφής»!
🆘 Και φυσικά το θέμα δεν αφορά μόνο
τη συγκεκριμένη εταιρεία, αλλά τις 100άδες
ανά την υφήλιο μικρότερες και μεγαλύτερες,
αυτές που λέμε φαστφουντάδικα
Συμπληρώματα διατροφής
Η χρήση των λεγόμενων συμπληρωμάτων διατροφής εγκυμονεί κινδύνους για την υγεία όσων τα λαμβάνουν. Κίνδυνοι που σχετίζονται με τις επικίνδυνες ουσίες που ίσως κρύβονται σε ένα προϊόν που μοιάζει αθώο, με την άγνοια των περισσοτέρων για το τι ακριβώς παίρνουν, αλλά και με την ανεξέλεγκτη πώληση των σκευασμάτων. Παρά τους κινδύνους η χρήση συμπληρωμάτων διατροφής συνεχώς μεγαλώνει και πλέον θεωρείται πρόβλημα υγείας ευρύτερης κλίμακας, αφού αρχίζει να αφορά ολοένα και περισσότερους και όχι μόνο αυτούς που ασχολούνται με τον αθλητισμό υψηλών επιδόσεων.
_ Δείτε _Ριζοσπάστης Συμπληρώματα διατροφής
Η σωστή διατροφή αρχίζει από το πρωί
Τα δημητριακά και τα φρούτα,
που αποτελούν υγιεινά προϊόντα,
δεν έχουν μπει ακόμα στο πρωινό μας τραπέζι
Τα Ελληνόπουλα παραμένουν τα παχύτερα παιδιά στην Ευρώπη. Τα αποτέλεσμα των επιστημονικών ερευνών τα τελευταία 20 χρόνια συνδέουν την παιδική παχυσαρκία με την αυξημένη νοσηρότητα. Αυτά επισήμανε, η κλινική διαιτολόγος και προϊσταμένη του τμήματος διατροφής του Νοσοκομείου “Μεταξά” Αννα Παπατζιάλα, σε συνέντευξη Τύπου με θέμα: “Οι διατροφικές συνήθειες των παιδιών και η σημασία ενός σωστού πρωινού για την ανάπτυξή τους“.
Η Α. Παπατζιόλα τόνισε ότι από πρόσφατες μελέτες στον ελληνικό χώρο, που αφορούσαν παιδιά κυρίως σχολικής ηλικίας, φαίνεται ότι “τα ακατάστατα και “γρήγορα” γεύματα, η παράλειψη πρωινού, η επιλογή τροφών πλούσιων σε θερμίδες και φτωχών σε φυτικές ίνες και η υπερακατανάλωση ζάχαρης και αναψυκτικών οδηγούν τα παιδιά στην παχυσαρκία και στην έλλειψη θρεπτικών συστατικών, που είναι απαραίτητα για την ανάπτυξή τους. Η πρόσληψη ενέργειας στο ημερήσιο διαιτολόγιο των παιδιών προέρχεται σε ποσοστό 40-45% από λιπαρά και μόνο 10-12% από υδατάνθρακες”.
Όπως υπογράμμισε χαρακτηριστικά, “τα παιδιά της εφηβικής ηλικίας αποφεύγουν να παίρνουν πρωινό, με αποτέλεσμα να επέρχεται εύκολη σωματική και πνευματική κόπωση, καθώς επίσης και η υπερφόρτωση των υπόλοιπων γευμάτων της ημέρας και η κατανάλωση “σνακς””. Η κατάσταση όμως αυτή, επισημαίνει η ίδια, επιβαρύνει το πεπτικό σύστημα του παιδιού και το οδηγεί στη βουλιμία. Η διατροφική συμπεριφορά του παιδιού, τόνισε η διαιτολόγος, σχετίζεται με το οικογενειακό του περιβάλλον, την εκπαίδευση και τους κοινωνικοοινομικούς παράγοντες της κοινωνίας.
Ο επίκουρος καθηγητής Γ. Τούντας από τη μεριά του επισήμανε ότι το ένα τρίτο των καρκίνων και των καρδιαγγειακών παθήσεων στην Ελλάδα οφείλονται στις κακές διατροφικές συνήθειες. Τα ανθυγιεινά πρότυπα, πρόσθεσε, που έχουν υιοθετήσει την τελευταία 20ετία οι Ελληνες θέτουν την υγεία τους σε σοβαρούς κινδύνους και επισήμανε ότι “στην κακή διατροφή των Ελλήνων αποφασιστικό ρόλο παίζει η έλλειψη ενός καλού πρωινού”.
Σύμφωνα με έρευνα σε αστικές περιοχές της χώρας, διαπιστώθηκε ότι μόνο το ένα πέμπτο παίρνει πρωινό εκτός από καφέ και ότι το ένα δέκατο προσθέτει κάποια στερεά τροφή στον καφέ ή το γάλα.
Τα δημητριακά και τα φρούτα, που αποτελούν υγιεινά προϊόντα, δεν έχουν μπει ακόμα στο πρωινό μας τραπέζι.
(Ξαναγυρνώντας στη μελέτη που λέγαμε)
Πρόκειται για την πρώτη μελέτη που εντοπίζει κύτταρα- τα οποία συνδέονται με την αναζήτηση τροφής- σε ένα τμήμα του εγκεφαλικού στελέχους των ποντικών που συνήθως σχετίζεται με τον πανικό, αλλά όχι με την πείνα.
«Πρόκειται για την περιακροταφική γκρίζα περιοχή (PAG) που βρίσκεται στο εγκεφαλικό στέλεχος, το οποίο είναι πολύ παλιό στην εξελικτική ιστορία και ως εκ τούτου, λειτουργεί παρόμοια στους ανθρώπους και τα ποντίκια», ανέφερε ο συγγραφέας της μελέτης Αβισέκ Αντικάρι, αναπληρωτής καθηγητής ψυχολογίας στο UCLA. «Αν και τα ευρήματα μας εξέπληξαν, είναι λογικό ότι η αναζήτηση τροφής θα είχε τις ρίζες της σε ένα τόσο αρχαίο τμήμα του εγκεφάλου, αφού είναι κάτι που πρέπει να κάνουν όλα τα ζώα» πρόσθεσε.
«Η ενεργοποίηση ολόκληρης της περιοχής PAG προκαλεί μια δραματική αντίδραση πανικού τόσο στα ποντίκια όσο και στους ανθρώπους. Αλλά όταν διεγείραμε επιλεκτικά μόνο αυτή τη συγκεκριμένη ομάδα νευρώνων της PAG που ονομάζονται κύτταρα vgat PAG, ο πανικός δεν εξαφανίστηκε αλλά προκάλεσε την αναζήτηση τροφής και τη σίτιση», εξήγησε.
Τι έδειξε η έρευνα
Η ομάδα, σύμφωνα με το Studyfinds.org, έγχυσε στους εγκεφάλους των ποντικιών έναν ιό τον οποίον τροποποίησε γενετικά ώστε να ωθήσει τα εγκεφαλικά κύτταρα να παράγουν μια φωτοευαίσθητη πρωτεΐνη. Όταν φώτισαν τα κύτταρα μέσω ενός εμφυτεύματος οπτικών ινών, η νέα πρωτεΐνη μετέφρασε αυτό το φως σε ηλεκτρική νευρική δραστηριότητα στα κύτταρα. Οι ερευνητές προσάρτησαν ένα μικρό μικροσκόπιο που αναπτύχθηκε στο UCLA, στο κεφάλι κάθε ποντικιού για να καταγράψουν τη νευρική δραστηριότητα των κυττάρων. Η ομάδα διαπίστωσε πως τα κύτταρα vgat PAG ώθησαν τα ποντίκια να κυνηγήσουν ζωντανούς γρύλους και άλλες μη θηρεύσιμες τροφές, ακόμη και αν είχαν φάει πριν από λίγο. Άρχισαν επίσης να κυνηγούν κινούμενα αντικείμενα, όπως μπαλάκια του πινγκ πονγκ, αν και δεν προσπάθησαν να τα φάνε. Γενικά, τα ποντίκια έδειχναν ενδιαφέρον για το περιβάλλον στο οποίο βρίσκονταν.
«Τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι η συμπεριφορά αυτή σχετίζεται περισσότερο με την επιθυμία παρά με την πείνα. Η πείνα προκαλεί αποστροφή, πράγμα που σημαίνει ότι τα ποντίκια συνήθως αποφεύγουν να νιώθουν πεινασμένα, αν μπορούν. Αναζητούν όμως την ενεργοποίηση αυτών των κυττάρων, γεγονός που υποδηλώνει ότι το συγκεκριμένο κύκλωμα δεν προκαλεί πείνα. Αντίθετα, πιστεύουμε ότι το κύκλωμα αυτό προκαλεί την επιθυμία για τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες. Τα κύτταρα αυτά μπορεί να ωθήσουν τα ποντίκια να καταναλώσουν περισσότερες τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες, ακόμη και όταν δεν πεινάνε» εξήγησε ο ερευνητής.
Τα ποντίκια με τα ενεργοποιημένα κύτταρα vgat PAG λαχταρούσαν τόσο πολύ λιπαρές τροφές που ήταν πρόθυμα να υπομείνουν μικρά ηλεκτροσόκ ώστε να αποκτήσουν πρόσβαση σε αυτές. Τα συμβατικά ποντίκια δεν θα το έκαναν αυτό. Όταν οι ερευνητές έγχυσαν έναν ιό ο οποίος είχε σχεδιαστεί για να παράγει μια πρωτεΐνη που καταστέλλει τη δραστηριότητα των κυττάρων, τα ποντίκια ήταν λιγότερο πιθανό να αναζητήσουν τροφή, ακόμη και όταν πεινούσαν.
Οι άνθρωποι επίσης διαθέτουν κύτταρα vgat PAG στο εγκεφαλικό στέλεχος. Εάν ένα άτομο έχει υπερδραστήριο κύκλωμα, μπορεί να αισθάνεται λιγούρες ακόμη και αν δεν πεινάει. Αντίθετα, αν το κύκλωμα δεν είναι αρκετά ενεργό, το άτομο αυτό είναι πιθανό να απολαμβάνει λιγότερο το φαγητό όταν πεινάει. Αυτός ο τύπος μηχανισμού θα μπορούσε ενδεχομένως να διαδραματίσει ρόλο σε διατροφικές διαταραχές όπως η ανορεξία. Περισσότερες μελέτες στον τομέα αυτό θα μπορούσαν να ανοίξουν το δρόμο για τον εντοπισμό διαφορετικών θεραπευτικών στόχων.
Τα ευρήματα της μελέτης δημοσιεύθηκαν και στο επιστημονικό περιοδικό «Nature Communications» (ένα πολυεπιστημονικό περιοδικό που καλύπτει τις φυσικές επιστήμες, συμπεριλαμβανομένων της φυσικής, της χημείας, των επιστημών της γης, της ιατρικής και της βιολογίας).
Μετά από όλα αυτά τα επιστημονικά_επιστημονικοφανή, ας πάμε λίγο στην ουσία, αναφορικά με τη χώρα μας -γυρίζοντας στο μυαλό μας τα λίγα που αναφέραμε παραπάνω