….
Αὐτὰ σᾶς λέγω, μὲζ ἀμί, μὲ πᾶσαν συντομίαν \ κι’ ἂν προσοχὴν στοὺς λόγους μου δὲν δώσετε καμμίαν \ ζὲ βοὺζ ἀσσὺρ πὼς θὰ χαθοῦν καὶ Λαῖδες καὶ Μιλαῖδες \ καὶ ὅλοι σας θὰ γίνετε Μαρκήσιοι χαλέδες, ἐγὼ δὲ τότε τὸ ραβδὶ στὸ χέρι μου θὰ πάρω / καὶ θὰ σᾶς πῶ «βατάν, σικτίρ, καὶ τὸν κακό σας φλάρο».
(Γεώργιος Σουρής, Οι Ψευτοαριστοκράτες)
Γράφει ο \\ Αστέρης Αλαμπής _Μίδας
Κατά τους Μπαμπινιώτιδες φλάρος φλάρος αρσενικό < (κληρονομημένο) μεσαιωνική ελληνική φράρος (με ανομοίωση [r] > [l]) < βενετική frar < λατινική frater frāter < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *bʰréh₂tēr (αδελφός) αδερφός, καθολικός ιερέας ή καλόγερος
Τους γνωρίσαμε _και κάποιοι από εσάς φυσικά στη Σίφνο ως (τουριστικό) μεγάλο πήλινο κιούπι _χωρίς όμως πάτο, ποικίλων μεγεθών, με τρύπες και το τοποθετούσαν «καπάκι» στις καμινάδες για να απάγεται ο καπνός και να μην εισέρχονται τα νερά της βροχής (όπως ο παραδοσιακός “κόκορας”, που αποτελεί ένα από τα πιο παλιά είδη καπέλου που χρησιμοποιήθηκε για τις καμινάδες, απλό στο σχεδιασμό του, αλλά απόλυτα λειτουργικό. Το κέντρο βάρους και ο σχεδιασμός του έχει τη δυνατότητα να τον κάνει να περιστρέφεται και να στέκεται πάντα με πλάτη στον καιρό _αλλάζοντας θέση όταν αλλάζει κατεύθυνση ο αέρας, προστατεύοντας το εσωτερικό της καμινάδας και του σπιτιού από νερά, ενώ παράλληλα λειτουργεί σαν ανεμοδείκτης! )
Ισραηλινά μέσα δημοσίευσαν ένα βίντεο που επιβεβαιώνει τη σεξουαλική κακοποίηση ενός Παλαιστίνιου κρατούμενου από Ισραηλινούς στρατιώτες στο κέντρο κράτησης «Sde Teman». Οι καταγγελίες κρατουμένων και…
Στη Σίφνο πάντα ήταν και είδος κεραμικής σόμπας, ενώ γελάνε με αυτό που λέγεται “τον κακό σου το φλάρο” ως έκφραση αγανάκτησης, μια και για το νησί είναι τουριστική ατραξιόν (=χρήμα) με τους διακοσμητικούς φλάρους άλλοτε κιτς και άλλοτε περίτεχνους, ως γλάστρες φωτιστικά, μινιατούρες κά (με τσιμπημένη τιμή, όπως και η διαβίωση το “in” αιγαιοπελαγίτικο νησί μας).
Πώς ο… φλάρος
έγινε μαύρος και κακός!
“Τον κακό σου τον καιρό και τον μαύρο σου τον… φλάρο” _και άλλα σχετικά, είναι μια έκφραση που απευθυνόμενη σε συνομιλητή υποδηλώνει, ως μεταφορική έννοια, την έντονη διαμαρτυρία για κάποια λανθασμένα συμπεράσματα και πράξεις, ή την εκδήλωση μεγάλης αγανάκτησης σε περιπτώσεις που διαπιστώνεται κατάφωρη παραποίηση της αλήθειας (πχ. ακούγοντας σήμερα του Μητσο_Τάκηδες, τους Ανδρου_Λάκηδες και το σε 32+ κομμάτια εναπομείναν Τσιπρέικο) _ανάλογη έκφραση αγανάκτησης είναι και η φράση “τον κακό σου τον καιρό”.
Περί φλάρου λοιπόν, ώστε όταν χρειαστεί να τον… χρησιμοποιήσουμε ως κακό ή μαύρο _σε αντίθεση με τον original κόκκινο, να ξέρουμε και τι λέμε! Ο “κακός” ο φλάρος, πιθανότατα θα προστάτευε από τα νερά της βροχής αλλά, θα έπνιγε το σπίτι στους καπνούς κάθε φορά που οι νοικοκυραίοι θα άναβαν φωτιά για να μαγειρέψουν, αλλά τα χρόνια εκείνα ήταν σύνηθες και άνευ σημασίας: σήμερα τα 10άδες “gadgets” … απιονιστές, ατμοκαθαριστές, αιθέρια έλαια, καθαριστές αέρα …με 11 φίλτρα σε ένα αφυγραντήρες, air cleaners κλπ.
Στη Σίφνο πάντως οι αγγειοπλάστες έδωσαν στους φλάρους μια ιδιαίτερη μορφή και σταδιακά ο ανταγωνισμός για την κατασκευή του καλύτερου φλάρου οδήγησε στη δημιουργία περίτεχνων καλλιτεχνημάτων και, αν τους πιάσεις κουβέντα ανακαλύπτεις την αίσθηση του χιούμορ, θέλοντας πιθανότατα να διακωμωδήσουν την εικόνα των ιεραποστόλων, απεσταλμένων του Πάπα, που κατέφθαναν στους τόπους μας, προσπαθώντας να τους προσηλυτίσουν στον Παπισμό χρησιμοποιώντας το δέλεαρ της φιλανθρωπίας και της εκπαίδευσης για να κατοχυρώσουν τη σχέση εξάρτησης από τη Γαληνοτάτη.
Δείτε και εδώ _ Τα φουρνιά του Αιγαίου -Ο παραδοσιακός φούρνος στις Κυκλάδες και στα Δωδεκάνησα _ Κάνουν τέχνη με σιφναίικο χώμα _Πρωτεύουσα θέση στη ζωή των Σίφνιων και γενικότερα στην οικονομία του νησιού κατέχει η αγγειοπλαστική. Στην ανάπτυξή της σημαντικό ρόλο έπαιξε η γεωλογική ιδιομορφία του τόπου και ιδιαίτερα ο πλούτος σε κοιτάσματα αργίλου που αποτελούσαν και την πρώτη ύλη για την κατασκευή αγγείων. Η δραστηριότητα αυτή των κατοίκων γνώρισε μεγάλη άνθιση κατά τον 19ο αιώνα και στις αρχές του 20ού. Το «Σίφνιος» έγινε συνώνυμο του «τσικαλά», του «κανατά» και γενικότερα του αγγειοπλάστη_ εγκατάσταση των Σίφνιων τσικαλάδων στο Μαρούσι. Ξερολιθιά: αιώνες τώρα μετατρέπει άγονα εδάφη σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις, συγκρατεί το νερό και κάνει άνυδρους τόπους, φιλόξενους και αρχιτεκτονικά ξεχωριστούς. Σήμερα, ως παραδοσιακή τεχνική κατασκευής τοιχώματος μόνο από πέτρα εγκαταλείπεται. Το να μην αφήσουμε να χαθούν αυτά τα μικρά αρχιτεκτονικά «θαύματα» δεν είναι μόνο ζωτικό για τα νησιά μας, αλλά αποτελεί και μέγιστο θέμα πολιτισμού.
Ακολουθήστε το Ατέχνως σε
Google News, Facebook και Twitter
