Επιμέλεια Αλέκος Χατζηκώστας //
Με αφορμή την πρόσφατη ομιλία του πρωθυπουργού στα εγκαίνια τμήματος της Ιόνιας Οδού και τις αναφορές πάλι περί «μεγάλων έργων» και «ανάπτυξης» παρουσιάζουμε ένα άρθρο του ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ 90 χρόνια πριν (6/9/1927) που αναφέρεται στο περίφημο οδικό δίκτυο της χώρας και στο ποιοι τελικά κερδίζουν απ’ αυτό.
Διαχρονικά έχει αποδειχθεί ότι τα λαϊκά στρώματα πληρώνουν πανάκριβα την κατασκευή και χρήση των οδικών αξόνων, ενώ το κεφάλαιο (που πρώτιστα για τις ανάγκες της κερδοφορίας του κατασκευάζονται) πάντα κερδίζει πολύμορφα..
Το άρθρο γράφτηκε με αφορμή τις συζητήσεις τότε στη Βουλή και έχει τον τίτλο: «Τα έργα οδοποιίας» και παρουσιάζει τρομερή επικαιρότητα με τα όσα συμβαίνουν και σήμερα…
Σημειώνει χαρακτηριστικά (οι υπογραμμίσεις δικές μας):
«Ένα από τα σπουδαία θέματα της ημερησίας διάταξης των τελευταίων εργασιών της βουλής ήταν και τα νομοσχέδια της οδοποιίας. Η Ελλάδα ασφαλώς βρίσκεται μεταξύ των πρώτων χωρών που έχουν τους χειρότερους δρόμους και γενικά τη χειρότερη συγκοινωνία. Το ζήτημα της κατασκευής νέων δρόμων και μετατροπής σε δρόμους εκείνων που έχουν σήμερα μόνο το όνομα δρόμοι, είνε ζήτημα που απασχόλησε την κοινή γνώμη και την πολιτική φλυαρία των διαφόρων κυβερνήσεων επί χρόνια τώρα. Κι’ όμως ένα τέτοιο ζήτημα δίχως καμμιά προκαταρκτική θέση και συζήτηση παρουσιάστηκε στη Βουλή και λύθηκε μέσα σε μία συνεδρίαση της Βουλής. Αυτό όμως αφορά κυρίως τον τρόπο με τον οποίο έδρασε προσχεδιασμένα και υστερόβουλα η αγγλίζουσα σε ύφος (μόνο;) κυβέρνηση του ευρέος συνασπισμού.
Τα έργα της οδοποιίας είνε ένα από τα ζητήματα για τα οποία οι εργαζόμενες μάζες φώναξαν πιο πολύ από την αστική τάξη, μ’ όλο που η αστική τάξη έχει πιο άμεσα και πιο μεγάλα συμφέροντα παρά εκείνες από την οδοποιία μέσο αυτό της ανάπτυξης της αγοράς της χώρας, της ανάπτυξης του εμπορίου, της πιο γλήγορης και πιο εσώτερης κεφαλαιοκρατοποίησης της χώρας. Όμως, αν οι εργαζόμενες αγροτικές κυρίως μάζες φώναξαν και αγωνίστηκαν για το ζήτημα αυτό, ποτέ δεν θα είνε σύμφωνες με τον τρόπο, τα μέσα και το είδος της οδοποιίας που εισηγήθηκε ο Μεταξάς και που ψήφισαν όλοι οι άλλοι βουλευτές εξόν η ομάδα του ενιαίου μετώπου.
Πρώτα απ’ όλα ο κ. Μεταξάς επακολουθώντας τη γενικώτερη πολιτική γραμμή της μετατροπής της Ελλάδας σε ένα τόπο τοποθέτησης ξένων και ιδιαίτερα αγγλικών κεφαλαίων, ήταν φυσικό να προτείνει την εχτέλεση των έργων οδοποιίας με δάνειο εξωτερικό και πρόσθετη φορολογία απάνω στις εργαζόμενες μάζες τω περιφερειών που θα κατασκευαστούνε οι δρόμοι. (σ.σ σήμερα έχουμε τα δυσβάστακτα διόδια, καθώς η κατασκευή είναι από χρήματα του ΕΣΠΑ της Ε.Ε…) Δύο τρόποι εξ’ έισου εκμεταλλευτικοί, εξ’ ίσου καταπιεστικοί για τις αγροτικές μάζες και τους εργάτες. Οι όροι του δανείου βαρείς, τοκογλυφικοί, μεσαιωνικοί κυριολεχτικά ,οι ίδιοι του προσφυγικού δανείου (ή του αμέσως προηγούμενου δανείου, σύμφωνα με τη διόρθωση των «λαϊκών»,που δεν θάναι πιο ελαφροί).Όροι τέτοιοι που δένουν το κράτος να δεχτή τους δανειστές (τους κ.κ Μακρή και Σία, δηλαδή Σέλλ και Σία) και ως εχτελεστές των έργων αυτών…Η εξόφληση και η συντήρηση των δρόμων αυτών θα γίνει με την άλλη γνωστή και συνηθισμένη μέθοδο της κυβέρνησης Καφαντάρη. Με φορολογία, πρόσθετη φορολογία των εργαζόμενων μαζών των περιφερειών υπό μορφήν ειδικών δημοτικών και κοινοτικών φόρων, διοδίων , ποσοστού επί της γενικής φορολογίας και παρόμοια.
Αυτός είνε ο τρόπος της κατασκευής των έργων οδοποιίας που πραγματικά είνε αναγκαία. Το είδος της οδοποιίας και οι σκοποί της είναι σε πολύ γενική μορφή γνωστά. Το ότι το ψηφισθέν νομοσχέδιο μιλούσε και για δρόμους στρατιωτικής σκοπιμότητας μας δίνει να εννοήσουμε που θα σπαταληθή ένα αρκετό μέρος του δανείου. Ασφαλώς ένα άλλο σημαντικό μέρος του δανείου θα χρησιμοποιηθή για την κατασκευή και ασφαλτόστρωση δρόμων που φέρνουν στις εξοχές και τις βίλλες των καρχαριών του κεφαλαίου (όρα ασφαλτόστρωση δρόμων στην Κηφισσιά, Φάληρα κλπ) και έτσι έχουμε μια πλήρη εικόνα των περίφημων νομοσχεδίων της οδοποιίας και των έργων που θα εχτελεστούν.
Οι εργαζόμενες μάζες από χρόνια φώναζαν για τους δρόμους, θα φωνάζουν όμως όχι λιγώτερο σήμερα, γιατί θάχουν δρόμους, μα θα πληρώνουν για αξεπλήρωτα δάνεια στους Εγγλέζους ιμπεριαλιστές και στους ντόπιους πράχτορές τους»