Στο Βερολίνο μεταφέρεται το νέο παζάρι για τη Λιβύη όπου ο δοτός πρωθυπουργός Φαγιέζ Σάρατζ και ο στρατηγός Χαλίφα Χάφταρ διεκδικούν τον έλεγχο της χώρας. Μια σύγκρουση ενταγμένη στο πλαίσιο του σφοδρού ανταγωνισμού ανάμεσα σε ιμπεριαλιστικές δυνάμεις στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου για το ξαναμοίρασμα πηγών και οδών Ενέργειας, αγορών και γεωστρατηγικών σφαιρών.
Βέβαια τα ανομολόγητα συμφέροντά τους και οι ανταγωνισμοί κρύβονται πίσω από ένα νέο ρεσιτάλ υποκρισίας. Αξιωματούχοι ιμπεριαλιστικών χωρών που πρωτοστάτησαν στην αποσταθεροποίηση και διάλυση της Λιβύης καμώνονται πως ενδιαφέρονται για μία… «βιώσιμη εκεχειρία», ασκώντας παράλληλα κριτική σε συμμάχους και ανταγωνιστές τους για το ρόλο που παίζουν στην περιοχή.
Ανομολόγητα συμφέροντα
«Όταν το Σαββατοκύριακο έρθουν στο Βερολίνο οι ηγέτες της Ρωσίας, της Τουρκίας, της Γαλλίας και άλλων δυνάμεων στο πλαίσιο της Διάσκεψης για τη Λιβύη δεν αποκλείεται να υπάρξουν περισσότερες απόψεις από συμμετέχοντες, γράφει η εφημερίδα Die Zeit σε άρθρο με τίτλο «Η διχόνοια για τη Λιβύη». Καμία άλλη χώρα δεν έχει προκαλέσει διεθνώς τόσες διαφωνίες και προστριβές όσο η Λιβύη. Μόνο που καμία πλευρά δεν μιλά ανοιχτά για τα πραγματικά της συμφέροντα. Η περιπλοκότητα της κατάστασης στη Λιβύη επιτρέπει στον στρατηγό Χαλίφα Χαφτάρ, ο οποίος ελέγχει το ανατολικό τμήμα και τα πετρέλαια της χώρας να διαλέξει τους συμμάχους του κατά το δοκούν.
Όταν αρχίσει να ρέει η βοήθεια από το Παρίσι χτυπά την πόρτα του Κρεμλίνου, όταν ο Πούτιν τον πιέζει για εκεχειρία εκείνος ζητά από το Άμπου Ντάμπι διαβεβαιώσεις στήριξης. Λόγω της ισχυρής του θέσης ο Χαφτάρ δεν εξαρτάται μόνο από έναν υποστηρικτή. Ούτε η Ρωσία, ούτε η Γαλλία, ούτε κάποιο αραβικό κράτος είναι σε θέση να του επιβάλει κάτι. Και εδώ ακριβώς είναι το σημείο αφετηρίας της Άγκελας Μέρκελ στη Διάσκεψη. Μέχρι στιγμής δεν γνωρίζουμε αν θα συμμετάσχουν Σαράτζ ή Χαφτάρ. Ούτως ή άλλως δεν έχει καθοριστική σημασία. Στόχος της καγκελαρίου είναι να συμμετάσχουν στη συζήτηση οι υποστηρικτές τους και εκείνοι που κινούν τα νήματα εκ του μακρόθεν και στο τέλος να πετύχει μια συμφωνία για μια κοινή ανακοίνωση, πάνω στην οποία να στηριχθεί μια διαδικασία ειρήνευσης».
Γερμανοί κυβερνητικοί αξιωματούχοι εξέφρασαν χαμηλές προσδοκίες για το τυχόν αποτέλεσμα της συνόδου, τονίζοντας πως είναι «η αρχή» και όχι το τέλος μίας διαδικασίας με απώτερο στόχο μία «βιώσιμη εκεχειρία», εννοώντας βέβαια την προοπτική να καθοριστεί από τους ιμπεριαλιστές το μέλλον αυτής της χώρας, με βάση τα δικά τους συμφέροντα
Παρών στη διάσκεψη του Βερολίνου ο Χαφτάρ
Ο επικεφαλής του Εθνικού Στρατού της Λιβύης (LNA) Χαλίφα Χαφτάρ συμφώνησε να συμμετάσχει στη Διάσκεψη του Βερολίνου για τη Λιβύη στις 19 Ιανουαρίου, σύμφωνα με πληροφορίες που μετέδωσε το Al-Hadath επικαλούμενο πηγές στον LNA. Όπως επίσης μεταδίδεται, στο Βερολίνο συμφώνησε να μεταβεί και ο αναγνωρισμένος από τον ΟΗΕ πρωθυπουργός της Λιβύης Φαγιέζ Αλ Σαράτζ.
Στο μεταξύ, ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Χάικο Μάας μεταβαίνει σήμερα αιφνιδιαστικά στη Λιβύη με την ελπίδα να συναντηθεί με τον στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ στο πλαίσιο των προσπαθειών που καταβάλλονται για να επιτευχθεί εκεχειρία στην εμπόλεμη χώρα.
Είναι σημαντικό και οι δύο αντιμαχόμενες πλευρές στη Λιβύη να συμμετάσχουν στην ειρηνευτική διαδικασία που οργανώνεται υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, τόνισε ο Μάας προτού αναχωρήσει για τη Βεγγάζη, ένα ταξίδι το οποίο δεν είχε ανακοινωθεί.
Στην Αθήνα ο Χαλίφα Χαφτάρ για επαφές με Κ. Μητσοτάκη και Ν. Δένδια
Στην Αθήνα βρίσκεται ο στρατηγός Χαλίφα Χαφτάρ επικεφαλής του «Λιβυκού Εθνικού Στρατού» που στηρίζεται από το κοινοβούλιο της Λιβύης.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ο Χαφτάρ θια συναντηθεί με τον υπουργό Εξωτερικών στις 9.20 το πρωί στο υπουργείο Εξωτερικών, ενώ είναι προγραμματισμένη συνάντηση και με τον πρωθυπουργό.
Η συνάντηση αυτή γίνεται δύο 24ωρα πριν την διάσκεψη στο Βερολίνο και από φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ προβάλλεται ως δήθεν η παρέμβαση της Ελλάδας, σε αντιστάθμισμα της μη πρόσκλησής της στο Βερολίνο.
Οδικός χάρτης
Τον οδικό χάρτη για την διαμόρφωση της κατάστασης παρουσιάζει η αραβόφωνη εφημερίδα με έδρα το Λονδίνο, Asharq Al-Awsat, η οποία -όπως ισχυρίζεται- έχει στην κατοχή της προσχέδιο ενόψει της Διάσκεψης στο Βερολίνο.
Σε αυτή, η οποία πραγματοποιείται τυπικά υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, θα υπάρξει συμμετοχή 14 χωρών, συμπεριλαμβανομένων των πέντε μόνιμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Ο Γερμανός κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέφεν Ζάιμπερτ αναφέρθηκε στη σύνοδο της Κυριακής, λέγοντας ότι η καγκελάριος Μέρκελ απέστειλε προσκλήσεις σε ΟΗΕ, ΕΕ, Αραβικό Σύνδεσμο, Αφρικανική Ενωση, τις πέντε χώρες – μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, την Αίγυπτο, την Τουρκία, την Αλγερία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τη ΛΔ Κονγκό. Πρόσθεσε πως η διαδικασία τελεί υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και του απεσταλμένου του διεθνούς Οργανισμού στη Λιβύη , Γκασάν Σαλαμέ. Ανακοινώθηκε επίσης πως μία μέρα πριν από τη σύνοδο, η Γερμανίδα καγκελάριος θα συναντήσει την (επίσης Γερμανίδα) πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στο Βερολίνο, ώστε να την ενημερώσει για τους στόχους της συνόδου.
Διπλωματικές πηγές από τη Δύση ανέφεραν στην εφημερίδα ότι το συνέδριο θα επεξεργαστεί το πολιτικό, οικονομικό και στρατιωτικό μέλλον της Λιβύης.
Ειδικότερα, στο προσχέδιο γίνεται αναφορά στο σχηματισμό μιας επιτροπής, η οποία θα αποτελείται από 14 εκπροσώπους του κοινοβουλίου, 14 από το κυβερνητικό συμβούλιο και 14 από τις πολιτικές δυνάμεις με τη μεγαλύτερη επιρροή, συμπεριλαμβανομένων και προσώπων που παραμένουν πιστά στον πρώην ηγέτη της Λιβύης, Μουαμάρ Καντάφι. Καθήκον της επιτροπής θα είναι ο σχηματισμός μιας νέας κυβέρνησης και η προετοιμασία γενικών εκλογών.
Ο οδικός χάρτης καλεί επίσης για την υπόδειξη δέκα στρατιωτικών, πέντε από την πλευρά του Χαφτάρ και πέντε του Σάρατζ, επιφορτισμένων με το καθήκον να διαλύσουν τις πολιτοφυλακές και να ενοποιήσουν τον λιβυκό στρατό.
Σε οικονομικό επίπεδο, ο οδικός χάρτης θα προβλέπει τον τρόπο με τον οποίο θα αξιοποιηθούν κατάλληλα οι φυσικοί πόροι της χώρας, καθώς και ποιος θα είναι ο ρόλος της Κεντρικής Τράπεζας.
Σύμφωνα με τις πηγές που επικαλείται η εφημερίδα, ενδεχομένως θα δοθούν «κίνητρα» στον στρατηγό Χαφτάρ προκειμένου να διατηρηθεί το τρέχον status quo στις πετρελαιοπηγές, για να μην διαταραχθεί η σταθερότητα των αποθεμάτων.
Τέλος, ο οδικός χάρτης απευθύνει ένα «αόριστο» κάλεσμα σε όλες πλευρές να συμμορφωθούν με το εμπάργκο όπλων προς τη Λιβύη που έχει κηρύξει ο ΟΗΕ, ενώ προβλέπει τον σχηματισμό επιτροπών για την επίβλεψη της εκεχειρίας και της παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας.
Η (μη) συμμετοχή της Ελλάδας
Την ίδια ώρα κυβέρνηση ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ συνεχίζουν τον καβγά για την απουσία της Ελλάδας από την επερχόμενη Διάσκεψη στο Βερολίνο για τη Λιβύη και τον διαγκωνισμό για το ποιος μπορεί να διασφαλίσει τα συμφέροντα του εγχώριου κεφαλαίου στη μοιρασιά της λείας στην περιοχή.
Παρουσιάζοντας την ακόμα βαθύτερη εμπλοκή στα ιμπεριαλιστικά σχέδια ΗΠΑ – ΝΑΤΟ – ΕΕ στην περιοχή ως προϋπόθεση για τη διασφάλιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων, ο ΣΥΡΙΖΑ καταλόγισε χτες «βαριά ευθύνη» στην κυβέρνηση, υποστηρίζοντας ότι η συγκεκριμένη εξέλιξη «αποτελεί ένα ακόμη πισωγύρισμα για την εξωτερική πολιτική της χώρας μας», προσθέτοντας πως «μάλλον δεν είναι η Τουρκία απομονωμένη από τη διεθνή κοινότητα, αλλά η Ελλάδα απούσα από μια κρίσιμη διαδικασία που πλέον αφορά τα ίδια τα κυριαρχικά της δικαιώματα». «Το να επιχαίρει ο ΣΥΡΙΖΑ επειδή η Ελλάδα δεν προσεκλήθη σε μια διάσκεψη, οι ρίζες της οποίας χρονολογούνται από εποχής του, μας ξεπερνά», απάντησε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στ. Πέτσας, ο οποίος προχτές δήλωνε ότι η κυβέρνηση καταβάλλει προσπάθειες για να συμμετάσχει.
Στη Γερμανία, η αναπληρώτρια κυβερνητική εκπρόσωπος Ουλρίκε Ντέμερ εξέφρασε την «κατανόησή» της για το «θεμιτό ενδιαφέρον και την ανησυχία» της Ελλάδας σχετικά με το μέλλον της Λιβύης, λέγοντας ωστόσο ότι η Διάσκεψη του Βερολίνου δεν θα ασχοληθεί με «θέματα θαλασσίων συνόρων, πιθανώς δικαιωμάτων εκμετάλλευσης στη Μεσόγειο». Επιπλέον, απέφυγε να αναφερθεί στα κριτήρια με τα οποία διαμορφώθηκε ο κύκλος των συμμετεχόντων στη Διάσκεψη, ενώ τόνισε ότι σε κάθε βήμα υπήρξε στενός συντονισμός με τα Ηνωμένα Εθνη.