Ο κομμουνιστής εικαστικός Χρήστος Δαγκλής, ένας από τους χιλιάδες εξόριστος στους τόπους μαρτυρίου. Ήταν ο δάσκαλος, μύησε στα μυστικά της Τέχνης νεότερους συντρόφους του. Ταυτόχρονα, στα νησιά του μαρτυρίου εικονογραφεί την καθημερινή ζωή, τον αγώνα και την αξιοπρέπεια των κρατουμένων.
Από τα Μακρονησιώτικά του παρουσιάζουμε 7 έργα του:
Δεν έχει όριο το θράσος των κορακιών των τραπεζών, των διάφορων funds και των servicers που γιγαντώνουν την κερδοφορία τους αρπάζοντας τα σπίτια του λαού…
Ο Χρήστος Δαγκλής γεννήθηκε στα Γιάννενα το 1916. Από παιδί του άρεσε να αποτυπώνει στο χαρτί το μόχθο των ανθρώπων της πόλης του και της υπαίθρου. Ετσι, όταν η πολυμελής οικογένειά του ήρθε στην Αθήνα (1932), ο Χρ. Δαγκλής φοίτησε στο Διακοσμητικό τμήμα της Σιβιτανιδείου και ύστερα στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, κοντά στους Κ. Παρθένη και Γ. Κεφαλληνό. Σ’ αυτό το διάστημα εντάχθηκε στις αριστερές πολιτικές δυνάμεις και οργανώθηκε στην ΟΚΝΕ. Η δικτατορία του Μεταξά βρίσκει το Χρ. Δαγκλή σπουδαστή να συμμετέχει στην παράνομη δουλιά για την ανατροπή της. Ο δάσκαλός του Γ. Κεφαλληνός οργανώνει το εργαστήρι για τις παράνομες αφίσες. Μαζί του και ο Χρ. Δαγκλής. Με την κήρυξη του πολέμου, βρίσκεται στρατιώτης στην Κέρκυρα και φεύγει για τα Γιάννενα, όπου συμμετείχε στην τοπική οργάνωση του ΕΑΜ και στην έκδοση της εφημερίδας «Ο Αγωνιστής». Το 1942, ο Χρ. Δαγκλής φεύγει για την Αθήνα. Ολο αυτό το διάστημα, αποσπασμένος στην ΕΠΟΝ, εργάζεται παράνομα στα οργανωτικά και παράλληλα χαράσσει ένσημα και άλλο παράνομο υλικό. Το Μάη του 1944 συλλαμβάνεται και μεταφέρεται στο «κελί των μελλοθανάτων» στο Γουδί. Ακολουθούν τέσσερις μήνες βαρβαρότητας και κτηνωδίας. Ο Δεκέμβρης του ’44 τον βρίσκει στη διαφώτιση της Κεντρικής του ΕΑΜ. Το Μάη του 1946 και πάλι συλλαμβάνεται για «αντεθνική δράση» και ακολουθούν (έως τα τέλη του ’56), τα χρόνια της εξορίας: Εύδηλος Ικαρίας, Μούδρος Λήμνου, Μακρονήσι, Αη – Στράτης. Στα νησιά του μαρτυρίου εικονογραφεί την καθημερινή ζωή, τον αγώνα και την αξιοπρέπεια των κρατουμένων. Φιλοτεχνεί σκηνικά και κοστούμια για τις παραστάσεις των: Μ. Κατράκη, Τζ. Καρούσου, Γ. Γιολδάση, Κ. Μπαλαδήμα κ.ά. και των ερασιτεχνών, όπως οι Γ. Ρίτσος, Τ. Λειβαδίτης, Μ. Λουντέμης, Δ. Φωτιάδης, Φ. Ανωγειανάκης κ.ά. στα έργα: «Βαβυλωνία», «Πέρσες», «Οθέλλος» κ.ά. (πηγή βιογραφικού Ριζοσπάστης)
Πηγή εικαστικών Μουσείο Μακρονήσου
