Γράφει ο Αλέκος Χατζηκώστας //
Στις 18/06/1946 τίθεται σε ισχύ το περιβόητο Γ’ Ψήφισμα «Περί εκτάκτων μέτρων αφορώντων την Δημοσίαν τάξιν και ασφάλειαν». Το Γ’ Ψήφισμα όριζε μεταξύ άλλων πως: «Όστις θέλων αποσπάση εν μέρος εκ του όλου της Επικρατείας ή να ευκολύνη τα προς τούτο το τέλος τείνοντα σχέδια, συνώμοσεν ή διήγειρε στάσιν ή συνεννοήθη με ξένους ή κατήρτισεν ενόπλους ομάδας ή έλαβεν μετοχήν εις τοιαύτας προδοτικάς ενώσεις τιμωρείται με θάνατον».
Φυσικά οι δίκες με βάση και αυτό το αντιδημοκρταικό νομοθετικό κατασκεύασμα δεν σταμάτησαν την περίοδο του εμφυλίου αλλά συνεχίστηκαν και μετά
Έτσι μπορεί ο εμφύλιος πόλεμος να τελείωσε τον Αύγουστο του 1949,όμως το πολύμορφο κυνηγητό όσων βρισκόταν στην πλευρά των στρατιωτικά «ηττημένων» συνεχιζόταν αμείωτο. Χιλιάδες αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης και του ΔΣΕ κομμουνιστές, αριστεροί και γενικότερα δημοκρατικοί πολίτες βρέθηκαν στις φυλακές και στους τόπους εξορίας, ενώ εκατοντάδες ήταν αυτοί που με «κάλπικες» κατηγορίες στηριγμένες στο αντιδημοκρατικό νομοθετικό οπλοστάσιο της εποχής, στήθηκαν στα εκτελεστικά αποσπάσματα. Επίσης όσοι βρέθηκαν ως πολιτικοί πρόσφυγες στις τότε σοσιαλιστικές χώρες, συνέχισαν να δικάζονται στη χώρα μας για διάφορους λόγους, ενώ τους στέρησαν και την Ελληνική Ιθαγένεια. Παρακάτω δημοσιεύουμε τα πρακτικά δίκης που αφορά αγωνιστές του ΔΣΕ από την Ημαθίας που πραγματοποιήθηκε το 1955 στην οποία δικάστηκαν 76 αγωνιστές, με βάση το περίφημο Γ/46 ΨΗΦΙΣΜΑ και είχε ως αποτέλεσμα της στέρηση Ιθαγένειας.
«Το ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΝ ΤΩΝ ΕΝ ΒΕΡΡΟΙΑ ΠΛΗΜΕΛΕΙΟΔΙΚΩΝ ΣΥΓΚΕΙΜΕΝΟΝ εκ των των Δικαστών Θεοδώρου Λάππα Προεδρεύοντος (μη υπάρχοντος Προέδρου) Ιωάννου Μαυρακάκη ανακριτού και Ευαγγέλου Καραμαγκιώλη Πρωτοδίκου.
Συνελθόν εν τω προς διάσκεψιν δωματίφτου την 22ας Ιανουαρίου 1955 παρουσία του Εισαγγελέως Αντωνίου Μπενούκα και της Γραμματέως Ευδοξίας Τσιώτση, ίνα διασκεψάμενο αποφανθή , επί της εξής ποινικής υποθέσεως….
Επί της υποθέσως ταύτης διετάχθη και ενηργήθη τακτική ανάκρισις μετά το πέρας της οποίας, ο παρά ενταύθα Πλημμελειοδίκαις Εισαγγελεύς υποβαλών τη σχηματισθείσαν δικογραφίαν προς το Συμβούλιον τούτο δια της υπ’ αριθμ. 21 ε.ε εγγράφου προτάσεως του εξέθηκε τα εξής: Εισάγων Υμίν την κατά…δικογραφίαν κατηγορουμένων επί παραβάσει του άρθρου 2 παραγ. 1 και του Γ/46 Ψηφίσματος,εκτίθηκε τα εξής: Εκ των εν τη δικογραφία, εγγράφων και καταθέσεων και ιδία των τοιούτων των μαρτύρων Παναγιώτου Α. Κολοβού, Ανθ/ρχου και Ευριπίδου Δαραή προκύπτειν ότι οι κατηγορούμενοι, εμφορούμενοι υπό κομμουνιστικών φρονημάτων ενετάχθησαν οικειοθελώς , ως μέλη εις τα συμμοριακά συγκροτήματα Βερμίου άτινα εσκόπουν όπως προσβάλωσι τας Αρχάς δια βίας και εκτελέσωσι αδικήματα κατά της ζωής, σωματικής ακεραιότητος και εις περιουσίας των εθνικοφρόνων Ελλήνων. Εις τα συμμοριακά ταύτα συγκροτήματα παρέμειναν μέχρι της καταρεύσεως των, αφού προηγουμένως, έλαβαν μέρος και εις τας μάχας και ειτα εδραπέτευσαν εις αγνώστους χώρας, πάντως εκείθεν του παραπετάσματος. Επειδή κατά ταύτα υπάρχει αφορμή προς στήριξιν δημοσίας επ’ ακροατηρίου,κατηγορίας κατά των κατηγορουμένων επί παραβάσει του άρθρου 2 πατρ. 1 του Γ/46 Ψηφίσματος και επί τη πράξει ταύτη δεόν να παραπεμφθούν ούτοι ίνα δικασθώσιν ενώπιον ενός κατά την περιφέρειαν του Εφετείου Θεσ/νικης ορισθησομένου Κακουργιοδικείου αρμοδίου όντος Δικαστηρίου τούτου και μετά την ισχύν του Νόμου 1975/52 όστις όρισε εν άρθρω 1 παρ. 1 αυτού ως αρμόδιον Δικαστήριον προς εκδίκασιν των παραβάσεων του Γ/46 Ψηφίσματος το Ειδικόν Πενταμελές Εφετείον, διότι η διάταξις αύτη του εν λόγω Νόμου είναι αντισυνταγματική ως αντικειμένη εις το άρθρον 95 του εν ισχύσει Συντάγματος, όπερ ορίζει ότι υπό των ορκωτών Δικαστηρίων δικάζονται τα κακουργήματα εξαιρέσει εκείνων άτινα μέχρι της ενάρξεως την ισχύος αυτού υπήχθησαν δι’ ειδικών Νόμων και ψηφισμάτων εις την αρμοδιότητα των Εφετείων. Εν προκειμένω ο ανωτέρω Νόμος 1975/52 ετέθη εν ισχύει από της 5ης Ιανουαρίου 1952 ήτοι μετά την έναρξιν της ισχύος του Συντάγματος (1 Ιανουαρίου 1952) και συνεπώς η διάταξις του ανωτέρου Νόμου περί υπαγωγής ωρισμένων κακουργημάτων ως το προκείμενον εις αρμοδιότητα του Πενταμελούς Εφετείου δεν δύναται να έχη νόμιμον ισχύν ως τεθείσα εν ισχύει μετά την έναρξιν της ισχύος του Συντάγματος . ΕΠΕΙΔΗ δέον να διαταχθή η διάρκεια της ισχύος του κατά των κατηγορουμένων εκδοθέντος εντάλματος συλλήψεως και ταύτης επιτευχθησομένης η προφυλάκισις αυτών μέχρι οριστικής εκδικάσεως της κατ’ αυτών κατηγορίας. ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ. Προτείνω να παραπεμφθούν ενώπιον του ακροατηρίου ενός κατά την περιφέρειαν του Εφετείου Θεσ/νικης ορισθησομένου Κακουργιοδικείου οι…»
Οι “κατηγορούμενοι”
1. Δρακούλης Ακατιμάς ή Ακατσιμάς του Γεωργίου και της Αναστασίας γεννηθείς και κατοικών εν Βερροία, εργάτης, άγαμος.
2 Αναστάσιος Αναστασιάδης του Θεοδώρου και της Ευθυμίας, γεννηθείς και κατοικών εν Βερροία, εργάτης, άγαμος.
3. Ξενοφών Ανδρεάδης του Θεοδώρου και της Ελισάβετ γεννηθείς και κατοικών εν Κομνήνιω, γεωργός, άγαμος.
4. Αντώνιος Γεωργιάδης του Ματθαίου και της Κυριακής γεννηθείς και κατοικών εν Κ. Τριπτάμω Βερροίας, γεωργός, άγαμος.
5. Πηνελόπη Γεωργιάδου του Αθανασίου και της Κυριακής γεννηθείσα και κατοικούσα εν Τριποτάμω Βερροίας, οικιακά.
6. Κων/νος Γιαννουσόπουλος του Αθανασίου και της Ελένης γεννηθείς και κατοικών εν Ράχη Βερροίας, γεωργός, άγαμος.
7. Γεώργιος Γιαβουρούδης του Μουράτ και της Βικτωρίας γεννηθείς και κατοικών εν Βερροία, γεωργός, άγαμος.
8. Στέργιος Γκίνας του Στεργίου και της Ευανθίας, γεννηθείς και κατοικών εν Κ. Βερμίου, ποιμήν, άγαμος.
9. Δημήτριος Ευθυμιάδης ή Ευθύμογλου του Παναγιώτου και της Φωστήρας γεννηθείς και κατοικών εν Βερροία,γεωργός, άγαμος.
10. Στέφανος Ζήσης ή Τζατζαλής του Εμανουήλ και της Ελένης γεννηθείς και κατοικών εν Βερροία, ηλεκτροτεχνίτης,άγαμος.
11. Αναστασία ή Τασούλα Ζήση ή Τζατζαλή του Εμμανουήλ και της Ελένης,γεννηθείσα και κατοικούσα εν Βερροία, οικιακά, άγαμος.
12. Δημήτριος Ιακωβίδης του χαραλάμπους και της Κλωναρας γεννηθείς και κατοικών εν Κομνήνιω Βερροίας, γεωργός, άγαμος.
13. Βασίλειος Ιορδάνογλου του Αναστασίου και της Ανθίτσης ή Χεβρίτσης γεννηθείς και κατοικών εν Βερροία, γεωργός, άγαμος.
15. Παρασκευάς Ιντζεβίδης του Ιωάννου και της Κυριακής γεννηθείς και κατοικών εν Κ. Τριποτάμω,γεωργός, άγαμος.
16. Κυριάκος Ιντζεβίδης του Δαμιανού και της Χαρικλείας γεννηθείς και κατοικών εν Κ. Τριποταμω, γεωργός,άγαμος.
17. Κάμπρος ή Λαμπριανός Ιντζεβίδης του Νικολάου και της Αννης γεννηείς εις Αρταχάν Καυκάσου και κατοικών εν Κ. Τριποτάμω γεωργός,άγαμος.
18. Γερβάσιος Ισαακίδης του Ιορδάνου και της Ευγενίας γεννηθείς και κατοικών εν Κομνήνιω Βερροίας, γεωργός, άγαμος.
19. Νικόλαος Κίκας του Κων/νου και της Στεργιανής,γεννηθείς και κατοικών εν Κ. Βερμίου Βερροίας, ποιμήν,άγαμος.
20. Κυριακή συζ. Ιωάννου Καισαρίδου γεννηθείσα εν Δράμα και κατοικούσα εν Βερροία, οικιακά, έγγαμος.
21. Ιωάννης Καισαρίδης του Μιχαήλ και της Αρετής ή Αριστέας,γεννηθείς εις Ποντοκώμην Πτολεμαϊδος και κατοικών εν Βερροία, γεωργός, έγγαμος.
22. Παναγιώτα συζ. Ιορδάνου Καισαρίδου γεννηθείσα εις Προυσα και κατοικούσα εν Βερροία,οικιακά, έγγαμος.
23. Κων/νος Καλλιαρίδης ή Καλλερίδης του Ιωάννου και της Σοφίας γεννηθείς και κατοικών εν. Κ. Τριποτάμω Βερροίας, γεωργός , άγαμος (ψευδ. Σκοτίδας).
24. Αντώνιος Καλλιαρίδης του Ιωάννου και της Ευγενίας γεννηθείς και κατοικών εν Κ. Τριποτάμω Βερροίας, γεωργός.
25 Αριστείδης Καλλιαρίδης το Γεωργίου και της Μαρίας γεννηθείς και κατοικών εν Κ. Τριποτάμω γεωργός, άγαμος.
26. Ιωάννης Καραφουλίδης του Αναστασίου και της Παρθένας, γενηθείς και κατοικών εν Κ. Τριποτάμω, γεωργός,άγαμος.
27. Σωκράτης Καραφουλιδης του Αναστασίου και της Παρθένας, γεννηείς και κατοικών εν Κ. Τριποτάμω,γεωργός, άγαμος.
28. Αναστάσιος Καραφουλίδης του Ευσταθίου και της Μάρθας γεννηθείς εν Πόντον και κατοικών εν Βερροία, γεωργός, άγαμος.
29. Ραμσής Κουκούδας του Χασάν και της Ερασμίας γεννηθείς και κατοικών εν Βερροία, εργάτης, άγαμος.
30. Μιλτιάδης Καρολίδης του Νέστωρος και της Ανατολής γεννηθείς και κατοικών εν Κ. Τριποτάμω, γεωργός, άγαμος.
31. Κων/νος Καρατίδης του Ιωάνου και της Σοφίας γεννηθείς και κατοικών εν Τριποτάμω Βερροίας, γεωργός,άγαμος.
32.Μαρία Κόζα του Γεωργίου και της Αθηνάς γεννηθείσα και κατοικούσα εν Βερροία, οικιακά,άγαμος.
33. Σωκράτης Κοτσίδης του Κυριάκου και της Σιφόρας γεννηθείς και κατοικών εις Κομνήνιον γεωργός, άγαμος.
34. Βασίλειος Κωτσίδης του Γρηγορίου και της Αικατερίνης γεννηθείς και κατοικών εν Κ. Τριποτάμω, γεωργός, άγαμος.
35. Κων/νος Λασκάρογλου του Εμμανουήλ και της Ευθαλίας, γεννηθείς και κατοικών εν Βερροια, εργάτης, άγαμος.
36. Νικόλαος Λουκίδης του Ηλία και της Ελένης γεννηθείς εν Μ. Ασία και κατοικών εν Βερροία, γεωργός, άγαμος (ψευδ. Τσαρούχας).
37. Αντώνιος Λίτσας του Σταύρου και της Καλλιόπης, γεννηθείς και κατοικών εν Αγία Βαρβάρα Βερροίας, γεωργός, άγαμος.
38. Αριστείδης ή Αριστετέλης Μαυρίδης του Αλεξίου ή Αλεξάνδρου και της Σοφίας γεννηθείς και κατοικών εν Κομνήνιω Βερροίας, γεωργός, άγαμος.
39. Χαράλαμπος Μαυροματίδης του Χρήστου και της Όλγας γεννηθείς και κατοικών εν Κομνήνιω Βερροίας γεωργός, άγαμος.
40. Βασίλειος Νήτσας του Λουκά και της Ελένης γεννηθείς και κατοικών εν Αηία Βαρβάρα, γεωργός, άγαμος.
41. Γεώργιος Μουρατίδης του Αντύπα και της Ελένης γεννηθείς και κατοικών εν Κομνήνιω Βερροίας.
42. Γεώργιος Μουρατίδης του Θεοδώρου και της Ευγενίας γεννηθείς και κατοικών εν Κ. Τριποτάμου Βερροίας, γεωργός, άγαμος.
43. Ελένη Μπαλτατζίδου του Κυριάκου και της Ελισσάβετ γεννηθείσα εν Τραπεζούντα και κατοικούσα εν Βερροία, οικιακά.
44. Ιωάννης Μπαρμπεράκης του Γεωργίου και της Μαρίας γεννηθεις και κατοικών εν Βερροία, εργάτης, άγαμος.
45. Θεόδωρος Μπίλμπας ή Χατζησυμεών του Παύλου και της Γεσθημανής γεννηθείς και κατοικών εν Βερροία, εργάτης, άγαμος.
46. Παρθένα Ποταρίδου του Ανθίμου και της Ελένης, γεννηθείσα εν Μ. Ασία και κατοικούσα εν Βερροία, οικιακά, άγαμος.
47. Ευστάθιος Οδάμπασης του Γεωργίου και της Ευθυμίας, γεννηθείς και κατοικών εν Βερροίας, εργάτης, άγαμος.
48. Παναγιώτης Πασιάς του Παρασεκυά και της Μαρίας γεννηθείς εν Μ. Ασία και κατοικών εν Βερροία, γεωργός, άγαμος.
49. Γεώργιος Παυλίδης του Παύλου και της Θεοδοσίας γεννηθείς και κατοικών εν Βερροία, γεωργός, άγαμος.
50. Μαρία Παυλίδου του Παύλου και της Θεογνωσίας ή Θεοδοσίας γεννηθείσα και κατοικούσα εν Βερροία, οικιακά.
51. Σοφρόνιος Πολάτογλου ή Πολίτης του Αλεξάνδρου και της Αθηνάς γεννηθείς και κατοικών εν Βερροία γεωργός.
52. Ελισσάβετ Πολάτογλου ή Πολίτη του Αλεξάνδρου και της Αθηνάς γεννηθείσα και κατοικούσα εν Βερροία, οικιακά, άγαμος.
53. Κων/νος Πολιτίδης του Ιωάννη και της Κυριακής γεννηθείς εν Ρωσσία και κατοικών εν Βερροία, εργάτης, άγαμος.
54. Αθηνά Ρούσου του Δημητρίου και της Χαρικλείας γεννηθείσα και ακτοικούσα εν Βερροία, οικιακά.
55. Θωμάς Σαλιάρας του Αθνασίου και της Ανθής γεννηθείς και κατοικών εν Βερροία, γεωργός, άγαμος.
56. Στέργιος Σαραπτσής του Γεωργίου και της Αθηνάς γεννηθείς Κ.Βερμίω και κατοικών εν Βερροία, ποιμήν, άγαμος.
57. Νικόλαος Καπανίδης ή Σαμπανίδης του Ιωακείμ και της Σάρας γεννηθείς εις Πτολεμαϊδαν Κοζάνης και κατοικών εν Ράχη Βερροίας γεωργός, άγαμος.
58. Στέργιος Σοϊλεμάς ή Σοϊλεμετζής του Ιωάννου και της Κυριακής γεννηθείς και κατοικών εν Ράχη Βερροίας, γεωργός, άγαμος.
59. Λάζαρος Χουμελίδης του Συλβέστρου και της Βικτωρίας γεννηθείς εν Μ. Ασία και κατοικών εν Βερροία, εργάτης, άγαμος.
60. Σωκράτης Στολίδης του Κων/νου και της Μαρίας, γεννηθείς και κατοικών εν Κ. Τριποτάμω, γεωργός, άγαμος.
61. Αναστάσιος ή Τάκος Ταραλάς του Αποστόλου και της Φανής γεννηθείς εις Βουλγαρίαν και ακτοικών εν Αγία Βαρβάρα Βερροίας, γεωργός, άγαμος.
62. Αλεξάνδρα Ταρασίδου του Ιωάννου και της Χαρικλείας γεννηθείσα και κατοικούσα εν Κ. Τριποτάμω Βερροίας, οικιακά, άγαμος.
63. Ιωάννης Ταπεινόπουλος του Μιχαήλ και της Ανδρονίκης,γεννηθείς εις Χέλιο Κονίτσης Ιωάνινων και κατοικών εν Βερροία, γαλακτοπώλης, άγαμος.
64. Μιχαήλ Τσανασίδης του Γεωργίου και της Ευφροσύνης γεννηθείς και κατοικών εν Ράχη Βερροίας, γεωργός, άγαμος.
65. Ευστράτιος Τσαλακόπουλος του Αθανασίου και της Σεβασμίας γεννηθείς και κατοικών εν Βερροία, εργάτης, άγαμος.
66. Αντώνιος Τσικερδάνος του Κων/νου και της Αικατερίνης γεννηθείς και κατοικών εν Βερροία, εργάτης, άγαμος.
67. Μαρία Τσασμανίδου ή Τσισμανίδου ή Μιχαηλίδου του Σπυρίδωνος και της Σάρας γεννηθείσα εν Ρωσσία και κατοικούσα εν Βερροία, οικιακά, έγγαμος μετά του Ιωσήφ.
68. Σοφία Φωτιάδου του Κυριάκου και της Ελισάβετ γεννηθείσα εις Πόντον και κατοικούσα εν Βερροία, οικιακά, έγγαμος, μετά του Ιωάννου.
69. Χρήστος Χρηστίδης του Γεωργίου και της Ελένης γεννηθείς και κατοικών εν Βερροία υποδηματοποιός, άγαμος.
70. Λεωνίδας Χριστοδούλου του Νικολάου και της Ευτυχίας γεννηθείς και κατοικών εις Γεωγιανούς Βερροίας, γεωργός, άγαμος.
71.Κυριάκος Χιονίδης του Θεοδώρου και της Ελισσάβετ γεννηθείς και κατοικών εν Κ. Τριποτάμω Βερροίας, γεωργός, άγαμος.
72. Ιωάννης Ψωμιάδης του Δημητρίου και της Ειρήνης, γεννηθείς και κατοικών εν Βερροία, άγαμος.
73. Αθανάσιος Μπάτσης ή Μήτσας του Αριστείδου και της Μαρίας γεννηθείς εις Βουλγαρίαν τέως κάτοικος Αγίας Βαρβάρας, γεωργός, άγαμος.
74. Χρήστος Χατζηθεοδώρου ή Χατζηθεοδωρίδης του Παναγιώτου και της Ασπασίας γεννηθείς εις Προύσαν Μ. Ασίας και κατοικώνεν Βερροία, γεωργός.
75. Χρήστος Καλλιαρίδης του Ιωάννου και της Σοφίας γεννηθείς εις Πόντον και κατοικών εν Τριποτάμω Βερροίας, γεωργός, έγγαμος.
76. Θεοδόσιος ή Θεόδωρος Ραπτόπουλος του Δημητρίου και της Αλεξάνδρας γεννηθείς εις Κωνσταντινούπολιν και κατοικών εν Βερροία, οδηγός τρακτέρ, έγγαμος.
Δημοσιογράφος και εκδότης της εφημερίδας «Η Άλλη Άποψη της Ημαθίας» και του alli-apopsi.gr. Άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε εφημερίδες, περιοδικά και site εδώ και δεκαετίες, ενώ έχει συμμετάσχει με εισηγήσεις σε μια σειρά ιστορικά συνέδρια και ημερίδες. Έχει εκδώσει 9 βιβλία και συμμετέχει σε συλλογικούς τόμους.