Το θέμα τεχνητή νοημοσύνη, το έχουμε ως Ατέχνως προσεγγίσει από πολλές πλευρές, αναδεικνύοντας πέρα από την επιστημονικο_τεχνική πλευρά, το κύριο σήμερα που είναι η οικονομικο_πολιτική χρήση αυτού του εργαλείου. Η ουσία _ρομπότ & τεχνητή νοημοσύνη, σε ότι μας αφορά σαν μαρξιστές λενινιστές, έχει να κάνει βασικά με το ερώτημα “από ποιους και για ποιους”; _και από τότε που το συγκεκριμένο αντικείμενο μπήκε στη ζωή μας με πάταγο είναι προφανές ότι τίποτα δεν θα είναι πια το ίδιο.
Αλλά τι είναι αυτό το (υπερ)εξελιγμένο επιστημονικά “ρημάδι”; Βασικά τίποτε περισσότερο από προγράμματα υπολογιστών βασισμένα στα νευρωνικά δίκτυα και άλλα υπόβαθρα, τα οποία, αφού τα τροφοδοτήσεις με έναν τεράστιο όγκο δεδομένων, μπορείς να τα «εκπαιδεύσεις» να σου δίνουν το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Η ίδια η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν έχει προφανώς συνείδηση του τι κάνει, αλλά έχει εκπαιδευτεί τόσο καλά που είναι εξαιρετική στη δουλειά της. Πώς; θέλεις _ας πούμε να φτιάξεις μια εφαρμογή της που να ξεχωρίζει σκύλους από γάτες; απλά της δίνεις 100.000 ψηφιακές φωτογραφίες σκύλων λέγοντας «έτσι μοιάζουν οι σκύλοι» και άλλες τόσες γάτας λέγοντας «έτσι μοιάζουν οι γάτες», και αυτόματα, μέσω της μηχανικής μάθησης, έχεις μια εφαρμογή να σου ξεχωρίζει σκύλους από γάτες σε όποια νέα φωτογραφία δείξεις.
Θα μου πείτε: και που να βρω 100.000 φωτο; Και γι αυτό φροντίζουν τα εξελιγμένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας (τύπου photoshop) …βάζεις 30-40 ράτσες από τα συμπαθή τετράποδα, πας για μια μπύρα και γυρνώντας έχεις 100.000 παραλλαγές _σοβαρά και χαμογελαστά, δείχνοντας δόντια ή παίζοντας…
ℹ️ Ο όρος τεχνητή νοημοσύνη (αγγλ. Artificial intelligence ΑΙ) αναφέρεται στον κλάδο της πληροφορικής που ασχολείται με τη σχεδίαση και την υλοποίηση υπολογιστικών συστημάτων με στοιχειώδη ευφυΐα που μιμούνται στοιχεία της ανθρώπινης συμπεριφοράς: μάθηση, προσαρμοστικότητα, εξαγωγή συμπερασμάτων, κατανόηση από συμφραζόμενα, επίλυση προβλημάτων κλπ. Ο Τζον Μακάρθι όρισε τον τομέα αυτόν ως «επιστήμη και μεθοδολογία της δημιουργίας νοημόνων μηχανών» και αποτελεί σημείο τομής μεταξύ πολλαπλών επιστημών όπως της πληροφορικής, της ψυχολογίας, της φιλοσοφίας, της νευρολογίας, της γλωσσολογίας και της επιστήμης μηχανικών, με στόχο τη σύνθεση ευφυούς συμπεριφοράς
Ιστορικό \ Χωρίς μακρές αναφορές: Κατά τη 10αετία του 1940 εμφανίστηκε η πρώτη μαθηματική περιγραφή τεχνητού νευρωνικού δικτύου, με πολύ περιορισμένες δυνατότητες επίλυσης αριθμητικών προβλημάτων. Καθώς ήταν εμφανές ότι οι ηλεκτρονικές υπολογιστικές συσκευές που κατασκευάστηκαν μετά τον 2ο Παγκόσμιο ήταν ένα τελείως διαφορετικό είδος μηχανής από ό,τι προηγήθηκε, η συζήτηση για την πιθανότητα εμφάνισης μηχανών με νόηση ήταν στην ακμή της. Το 1950 ο μαθηματικός Άλαν Τούρινγκ, πατέρας της θεωρίας υπολογισμού και προπάτορας της τεχνητής νοημοσύνης, πρότεινε τη δοκιμή Τούρινγκ _μία απλή δοκιμασία που θα μπορούσε να εξακριβώσει αν μία μηχανή διαθέτει ευφυΐα. Η τεχνητή νοημοσύνη θεμελιώθηκε τυπικά ως πεδίο στη συνάντηση ορισμένων επιστημόνων του τομέα το 1956 (Τζον Μακάρθι, Μάρβιν Μίνσκυ, Κλοντ Σάνον κλπ). Τη χρονιά αυτή παρουσιάστηκε για πρώτη φορά και το Logic Theorist, ένα πρόγραμμα το οποίο στηριζόταν σε συμπερασματικούς κανόνες τυπικής λογικής και σε ευρετικούς αλγορίθμους αναζήτησης για να αποδεικνύει μαθηματικά θεωρήματα.
Επόμενοι σημαντικοί σταθμοί ήταν η ανάπτυξη της γλώσσας προγραμματισμού LISP το 1958 από τον Μακάρθι, δηλαδή της πρώτης γλώσσας συναρτησιακού προγραμματισμού η οποία έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στη δημιουργία εφαρμογών ΤΝ κατά τις επόμενες δεκαετίες, η εμφάνιση των γενετικών αλγορίθμων την ίδια χρονιά από τον Φρίντμπεργκ και η παρουσίαση του βελτιωμένου νευρωνικού δικτύου perceptron το ’62 από τον Ρόσενμπλατ. Κατά τα τέλη της δεκαετίας του ’60 όμως άρχισε ο χειμώνας της ΤΝ, μία εποχή κριτικής, απογοήτευσης και υποχρηματοδότησης των ερευνητικών προγραμμάτων καθώς όλα τα μέχρι τότε εργαλεία του χώρου ήταν κατάλληλα μόνο για την επίλυση εξαιρετικά απλών προβλημάτων. Στα μέσα του ’70 ωστόσο προέκυψε μία αναθέρμανση του ενδιαφέροντος για τον τομέα λόγω των εμπορικών εφαρμογών που απέκτησαν τα έμπειρα συστήματα, μηχανές ΤΝ με αποθηκευμένη γνώση για έναν εξειδικευμένο τομέα και δυνατότητα ταχείας εξαγωγής λογικών συμπερασμάτων, τα οποία συμπεριφέρονται όπως ένας άνθρωπος ειδικός στον αντίστοιχο τομέα. Παράλληλα έκανε την εμφάνισή της η γλώσσα λογικού προγραμματισμού Prolog η οποία έδωσε νέα ώθηση στη συμβολική ΤΝ, ενώ στις αρχές της δεκαετίας του ’80 άρχισαν να υλοποιούνται πολύ πιο ισχυρά και με περισσότερες εφαρμογές νευρωνικά δίκτυα, όπως τα πολυεπίπεδα perceptron και τα δίκτυα Hopfield. Ταυτόχρονα οι γενετικοί αλγόριθμοι και άλλες συναφείς μεθοδολογίες αναπτύσσονταν πλέον από κοινού, κάτω από την ομπρέλα του εξελικτικού υπολογισμού.
Κατά τη δεκαετία του ’90, με την αυξανόμενη σημασία του Internet, ανάπτυξη γνώρισαν οι ευφυείς πράκτορες, αυτόνομο λογισμικό ΤΝ τοποθετημένο σε κάποιο περιβάλλον με το οποίο αλληλοεπιδρά, οι οποίοι βρήκαν μεγάλο πεδίο εφαρμογών λόγω της εξάπλωσης του Διαδικτύου. Οι πράκτορες στοχεύουν συνήθως στην παροχή βοήθειας στους χρήστες τους, στη συλλογή ή ανάλυση γιγάντιων συνόλων δεδομένων ή στην αυτοματοποίηση επαναλαμβανόμενων εργασιών (π.χ. βλέπε διαδικτυακό ρομπότ), ενώ στους τρόπους κατασκευής και λειτουργίας τους συνοψίζουν όλες τις γνωστές μεθοδολογίες ΤΝ που αναπτύχθηκαν με το πέρασμα του χρόνου. Έτσι σήμερα, όχι σπάνια, η ΤΝ ορίζεται ως η επιστήμη που μελετά τη σχεδίαση και υλοποίηση ευφυών πρακτόρων.
Επίσης τη δεκαετία του ’90 η ΤΝ, κυρίως η μηχανική μάθηση και η ανακάλυψη γνώσης, άρχισε να επηρεάζεται πολύ από τη θεωρία πιθανοτήτων και τη στατιστική. Τα δίκτυα πεποιθήσεων υπήρξαν η αφετηρία αυτής της νέας μετακίνησης, που συνέδεσε τελικά την ΤΝ με τα πιο σχολαστικά μαθηματικά εργαλεία της στατιστικής και της επιστήμης μηχανικών, όπως τα κρυμμένα μαρκοβιανά μοντέλα και τα φίλτρα Κάλμαν. Αυτή η νέα πιθανοκρατική προσέγγιση έχει αυστηρά υποσυμβολικό χαρακτήρα, όπως και οι τρεις μεθοδολογίες οι οποίες κατηγοριοποιούνται κάτω από την ετικέτα της υπολογιστικής νοημοσύνης: τα νευρωνικά δίκτυα, ο εξελικτικός υπολογισμός και η ασαφής λογική.
Μεγάλες στιγμές στην ιστορία της, ενδεικτικά είναι:
- 1950 Ο Άλαν Τούρινγκ περιγράφει τη δοκιμή Τούρινγκ, που επιδιώκει να εξετάσει την ικανότητα μιας μηχανής να συμμετάσχει απρόσκοπτα σε μια ανθρώπινη συνομιλία.
- 1951 Τα πρώτα προγράμματα ΤΝ γράφονται για τον υπολογιστή Ferranti Mark I στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ: ένα πρόγραμμα που παίζει ντάμα από τον Κρίστοφερ Στράκλι και ένα που παίζει σκάκι από τον Ντίτριχ Πρίνζ.
- 1956 Ο Τζον Μακάρθι πλάθει τον όρο «Τεχνητή Νοημοσύνη» ως κύριο θέμα της διάσκεψης του Ντάρτμουθ.
- 1958 Ο Τζον Μακάρθι εφευρίσκει τη γλώσσα προγραμματισμού Lisp.
- 1965 Ο Έντουαρτ Φάιγκενμπαουμ ξεκινά το Dendral, μια δεκαετή προσπάθεια ανάπτυξης λογισμικού που θα συμπεράνει τη μοριακή δομή οργανικών ενώσεων χρησιμοποιώντας ενδείξεις επιστημονικών οργάνων. Ήταν το πρώτο έμπειρο σύστημα (expert system).
- 1966 Ιδρύεται το Εργαστήριο Μηχανικής Νοημοσύνης στο Εδιμβούργο – το πρώτο από μια σημαντική σειρά εγκαταστάσεων που οργανώνονται από τον Ντόναλντ Μίτσι και άλλους.
- 1970 Αναπτύσσεται το Planner και χρησιμοποιείται στο SHRDLU, μια εντυπωσιακή επίδειξη αλληλεπίδρασης μεταξύ ανθρώπου και υπολογιστή.
- 1971 Ξεκινά η εργασία πάνω στο σύστημα αυτόματης απόδειξης θεωρημάτων Boyer-Moore στο Εδιμβούργο.
- 1972 Η γλώσσα προγραμματισμού Prolog αναπτύσσεται από τον Αλάν Κολμεροέρ.
- 1973 Ρομπότ συναρμολόγησης «Φρέντι» στο Εδιμβούργο: ένα ευπροσάρμοστο σύστημα συναρμολόγησης που ελέγχεται από υπολογιστές.
- 1974 Ο Τέντ Σόρτλιφ γράφει τη διατριβή του για το πρόγραμμα MYCIN (Στάνφορντ), το οποίο κατέδειξε μια πολύ πρακτική προσέγγιση στην ιατρική διάγνωση που βασίζεται σε κανόνες, ενώ λειτουργεί ακόμα και με παρουσία αβεβαιότητας. Αν και δανείστηκε από το DENDRAL, οι δικές του συνεισφορές επηρέασαν έντονα το μέλλον των έμπειρων συστημάτων, ένα μέλλον με πολλαπλές εμπορικές εφαρμογές.
- 1991 Η εφαρμογή σχεδίασης ενεργειών DART χρησιμοποιείται αποτελεσματικά στον Α’ Πόλεμο του Κόλπου και ανταμείβει 30 χρόνια έρευνας στην ΤΝ του Αμερικανικού Στρατού.
- 1994 Ντίκμαννς και Ντάιμλερ-Μπενζ οδηγούν περισσότερο από 1.000 χλμ. σε μια εθνική οδό του Παρισιού υπό συνθήκες βαρείας κυκλοφορίας και σε ταχύτητες ως και 130 χλμ./ώρα. Επιδεικνύουν αυτόνομη οδήγηση σε ελεύθερες παρόδους, οδήγηση σε συνοδεία, αλλαγή παρόδων και αυτόματη προσπέραση άλλων οχημάτων.
- 1997 Ο υπολογιστής Deep blue της IBM κερδίζει τoν παγκόσμιο πρωταθλητή σκακιού Γκάρι Κασπάροφ.
- 1998 Κυκλοφορεί ο Φέρμπι της Tiger Electronics και γίνεται η πρώτη επιτυχημένη εμφάνιση ΤΝ σε οικιακό περιβάλλον.
- 1999 Η Sony λανσάρει το AIBO, που είναι ένα από τα πρώτα αυτόνομα κατοικίδια ΤΝ.
- 2000 Το ρομπότ Nomad εξερευνεί απομακρυσμένες περιοχές στην Ανταρκτική, αναζητώντας δείγματα μετεωριτών.
- 2004 Η DARPA ξεκινά το πρόγραμμα DARPA Grand Challenge («Μεγάλη Πρόκληση DARPA»), που προκαλεί τους συμμετέχοντες να δημιουργήσουν αυτόνομα οχήματα για ένα χρηματικό βραβείο.
- 2005 Γεννιέται το Blue Brain, ένα project που προσομοιάζει τον εγκέφαλο σε μοριακό επίπεδο.
- 2009 Η Google δημιουργεί το πρώτο αυτο-οδηγούμενο αυτοκίνητο.
- 2013 Η DeepMind αναπτύσει ένα σύστημα βασισμένο σε ενισχυτική μάθηση και για να παίξει διάφορα παιχνίδια Atari, συμπεριλαμβανομένων των Breakout και Pong. Το σύστημα εκπαιδεύτηκε χρησιμοποιώντς αποκλειστικά τα εικονοστοιχεία / καρέ από την οθόνη του βιντεοπαιχνιδιού ως είσοδο, χωρίς να χρειάζεται ρητά κανέναν κανόνα ή γνώση του παιχνιδιού.
- 2017 Εκδίδεται το άρθρο “Attention is all you need” από του Ashish Vaswani και άλλους επιστήμονες από τα εργαστήρια της Google Brain, το οποίο εισάγει την αρχιτεκτονική του transformer. H αρχιτεκτονική αυτή που αποτελείται από πολλαπλά επίπεδα νευρωνικών δικτύων εναλλασσόμενα με μηχανισμούς προσοχής και αυτο-προσοχής, έχει πολύ καλύτερες επιδόσεις στην επεξεργασία κειμένου, όπως πχ στις μεταφράσεις από οποιαδήποτε άλλη αρχιτεκτονική μέχρι στιγμής.
- 2022 Η OpenAI δημιουργεί το chatGPT 3, ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης βασισμένο στην αρχιτεκτονική transformer, που μιλάει σε φυσική γλώσσα, με γνώσεις σε ευρεία γκάμα θεμάτων, ικανότητα συγγραφής επιστημονικού ή λογοτεχνικού κειμένου, και ικανότητα συγγραφής προγραμμάτων ηλεκτρονικού υπολογιστή σε διάφορες γλώσσες προγραμματισμού.
- 2024 H Cognition δημιουργεί το Devin AI, ένα εξελιγμένο σύστημα τεχνητής νοημοσύνης διαμορφωμένο αποκλειστικά για την σχεδίαση και τον προγραμματισμό λογισμικού. Η εταιρεία υποστηρίζει πως είναι το πρώτο πλήρες αυτόνομο πρόγραμμα με τις συγκεκριμένες δυνατότητες.
Επειδή πρόκειται για ζήτημα αιχμής σήμερα, δείτε παρακάτω μια πολύπλευρη ροή του όρου μέσω Ριζοσπάστη
Για την εντατική χρήση ρομπότ στην ΕΕ \ Αποκλειστικό κριτήριο η ανταγωνιστικότητα
Στην Ελλάδα της βαθιάς καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης ακούγεται παράταιρη η συζήτηση για θέματα που αφορούν την ευρεία εξάπλωση της χρήσης ρομπότ στην παραγωγή. Οταν, όμως, τελικά η οικονομία περάσει σε φάση – έστω αναιμικής – ανάπτυξης, πάνω στα ερείπια των εργατικών δικαιωμάτων, δεν θα αργήσει να ενσκήψει μια νέα επίθεση με στόχο το καπιταλιστικό κέρδος και θύμα την εργατική τάξη. Θα αφορά κι εκείνους που δουλεύουν στη μεταποίηση, αλλά και και εκείνους που δουλεύουν στις υπηρεσίες και το εμπόριο: Η αδυσώπητη επέλαση των ρομπότ σε μαζική κλίμακα σε συνθήκες καπιταλισμού, είτε με την παραδοσιακή βιομηχανική μορφή των ρομποτικών βραχιόνων, είτε με την ανθρωπόμορφη, είτε με τη «μορφή»…
Τι σημαίνουν τα ρομπότ στην παραγωγή
Η Διεθνής Ομοσπονδία Ρομποτικής (IFR), σύνδεσμος βιομηχανιών και οργανισμών που αναπτύσσουν και προωθούν ρομποτικά συστήματα, παρουσιάζει μόνο τις θετικές πλευρές από την εισαγωγή ρομπότ στην παραγωγή, φτάνοντας μάλιστα να υποστηρίζει ότι «τα ρομπότ δημιουργούν θέσεις εργασίας»! Μιλάει για ένα εκατομμύριο θέσεις εργασίας «υψηλής ποιότητας», που θα δημιουργηθούν εξαιτίας της περαιτέρω εισαγωγής ρομπότ στην παραγωγή, χωρίς να αναφερθεί στις θέσεις εργασίας «χαμηλής ποιότητας» που θα χαθούν. Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός, στην έρευνα με θέμα «Το μέλλον της εργασίας» που διεξήγαγε, ήταν λίγο πιο σαφές: Εως το έτος 2020, από την εισαγωγή ρομπότ στη μεταποίηση και στις υπηρεσίες, θα…
Τι είναι ρομπότ
Η λέξη ρομπότ προέρχεται από τη σλαβική λέξη για την εργασία (ρομπότα). Καθιερώθηκε από τον θεατρικό συγγραφέα Κάρελ Τσάπεκ στο έργο του «R.U.R.» (Rossum’s Universal Robots) το 1920. Γενικά ρομπότ ονομάζεται οποιαδήποτε μηχανική συσκευή που μπορεί να υποκαταστήσει τον άνθρωπο σε διάφορες εργασίες, λειτουργώντας είτε κάτω από τον απευθείας έλεγχό του, ή αυτόνομα υπό τον έλεγχο λογισμικού. Τα ρομπότ μέχρι σήμερα χρησιμοποιούνται σε εργασίες που είναι δύσκολες, επικίνδυνες, ή αδύνατο να πραγματοποιηθούν από άνθρωπο και βέβαια σε επαναλαμβανόμενες εργασίες ακριβείας στις αλυσίδες παραγωγής. Η συνήθης εικόνα των ρομπότ είναι είτε αυτή των ρομποτικών βραχιόνων στα εργοστάσια (π.χ. συναρμολόγησης…
Οταν ένας καπιταλιστής ζητά φόρους για τα ρομπότ
Αυξάνονται τα άρθρα και οι ειδήσεις για τις συνέπειες στους εργαζόμενους από την εφαρμογή στην παραγωγική διαδικασία και στην οικονομία γενικότερα των νέων τεχνολογιών, με πρώτη απ’ όλες τις συνέπειες την ανεργία. Οι εφαρμογές νέων τεχνολογιών σε πολλούς τομείς της καπιταλιστικής οικονομίας αυξάνουν στο έπακρο την παραγωγικότητα της εργασίας, άρα και τους τζίρους και τα κέρδη. Οι καπιταλιστές, εξασφαλίζοντας άνοδο της παραγωγικότητας, αντί να μειώνουν τον ημερήσιο εργάσιμο χρόνο, μειώνουν το εργατικό δυναμικό τους. Ο ένας λόγος είναι η μείωση της δαπάνης κεφαλαίου για μισθούς. Αυτό αυξάνει περισσότερο ακόμη τα κέρδη τους, έχοντας ήδη εξασφαλίσει στα πλαίσια του κλαδικού ανταγωνισμού να…
Η επιμέρους τεχνητή νοημοσύνη είναι ήδη εδώ \ Μηχανές που μαθαίνουν
Οι υπολογιστές προκάλεσαν μεγάλο ενθουσιασμό τη δεκαετία του 1950, όταν άρχισαν να νικούν τους ανθρώπους στην ντάμα και να αποδεικνύουν μαθηματικά θεωρήματα. Τη δεκαετία του 1960 φούντωσε η ελπίδα ότι οι επιστήμονες σύντομα θα μπορούν να προσομοιώσουν τη λειτουργία του ανθρώπινου εγκεφάλου σε ηλεκτρονικά κυκλώματα και λογισμικό και ότι η «τεχνητή νοημοσύνη» σύντομα θα έφτανε τις ανθρώπινες επιδόσεις σε όλους τους τομείς. Το γιατί ήταν επιθυμητό να μην παραμείνει εργαλείο προέκτασης των νοητικών δυνατοτήτων του ανθρώπου, αλλά να φτάσει τις ανθρώπινες επιδόσεις σε όλους τους τομείς, πέρα από τον εντυπωσιασμό που οπωσδήποτε προκαλεί αυτή η στόχευση, είναι υπόθεση μιας άλλης συζήτησης και η…
Το πρόβλημα της προηγμένης τεχνητής νοημοσύνης
Είναι δύσκολο να αποφύγει κανείς την υποψία ότι η δημιουργία μηχανών που θα είναι πιο έξυπνες από τον άνθρωπο ίσως αποτελέσει πρόβλημα. Αν οι γορίλες είχαν εφεύρει τους ανθρώπους στο μακρινό παρελθόν, σήμερα που είναι υπό εξαφάνιση, σίγουρα θα προτιμούσαν να μην το είχαν κάνει… Η αδιαφορία και η υποτίμηση του ζητήματος δεν είναι αντίθεση στο – λαθεμένο φυσικά – λουδιτισμό ορισμένων, αλλά ισοδυναμεί με απρονοησία και απερισκεψία, όταν το πρόβλημα έχει ήδη γίνει ορατό στον ορίζοντα. Η τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ), εδώ και μια δεκαετία δεν είναι πια θέμα της επιστημονικής φαντασίας. Η πραγματοποίησή της σε επιμέρους τομείς μετά το πέρασμα στην τεχνική της βαθιάς μηχανικής μάθησης, είχε ως…
Οι αρνητικές συνέπειες είναι της “υψηλής τεχνολογίας”
ή των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής;
Σε ρεπορτάζ των «New York Times» που αναπαράχθηκε σε όλο σχεδόν τον ελληνικό αστικό Τύπο, αναφέρονταν τα εξής: «…στο Πίτσμπουργκ, η πόλη μιλούσε με ενθουσιασμό για τον πρώτο στόλο ταξί χωρίς οδηγό τον οποίο θα εμφανίσει η Uber. Οι πολιτικοί ήταν ενθουσιασμένοι που οι εταιρείες υψηλής τεχνολογίας της Silicon Valley προσλαμβάνουν ακριβοπληρωμένους εργαζομένους και επενδύουν εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια στη δυτική Πενσιλβάνια. Δεν ήταν εξίσου ενθουσιασμένοι οι οδηγοί ταξί για το γεγονός ότι θα πάρουν τις δουλειές τους τα ρομπότ. Η πόλη του Πίτσμπουργκ έχει, όπως και η υπόλοιπη χώρα, εξελιχθεί κυρίως σε οικονομία των υπηρεσιών. Ποσοστό άνω του 80% των θέσεων εργασίας της πόλης ανήκει στον…
Τεχνητή νοημοσύνη \
Σε αναζήτηση αντικαταστάτη του “ελέγχου Τούρινγκ”
Το 1950, ο Αλαν Τούρινγκ διατύπωσε ένα νοητικό πείραμα, που από τότε θεωρείται ως ο τελικός έλεγχος, το υπέρτατο τεστ για την τεχνητή νοημοσύνη. Το αποκάλεσε «παιχνίδι μίμησης», αλλά οι περισσότεροι το γνωρίζουν ως τεστ Τούρινγκ. Προβλέποντας αυτά που σήμερα ονομάζουμε chat bots – προγράμματα ηλεκτρονικών υπολογιστών που εμφανίζονται στο διαδίκτυο ως άνθρωποι – ο Τούρινγκ φαντάστηκε ένα διαγωνισμό, στον οποίο μια μηχανή προσπαθεί να εξαπατήσει τον άνθρωπο που συνδιαλέγεται μαζί της (απομακρυσμένα μέσω υπολογιστή), ότι τάχα είναι και αυτή άνθρωπος, απαντώντας σε ερωτήσεις για την ποίηση, ή κάνοντας επίτηδες λάθος σε αριθμητικές πράξεις. Σήμερα, ο έλεγχος Τούρινγκ είναι το μέτρο για το αν ένα…
Τεχνητή νοημοσύνη -Περί απείθειας των ρομπότ
Ο HAL-9000, ο νοήμων υπολογιστής της ταινίας «2001: Οδύσσεια του Διαστήματος», προσφέρει μια δυσοίωνη ματιά σε ένα μέλλον, όπου μηχανές που διαθέτουν τεχνητή νοημοσύνη απορρίπτουν την ανθρώπινη κυριαρχία. Αφού παίρνει τον έλεγχο του διαστημοπλοίου και σκοτώνει τους περισσότερους από το πλήρωμα, ο HAL απαντά στην εντολή να ανοίξει τη θύρα εισόδου στο διαστημόπλοιο, που δίνει ο μόνος επιζών αστροναύτης καθώς επιστρέφει μετά από διαστημικό περίπατο, λέγοντας με απαλή φωνή: «Λυπάμαι Ντέιβ, αλλά φοβάμαι ότι δεν μπορώ να το κάνω αυτό». Σε ένα πρόσφατο θρίλερ επιστημονικής φαντασίας με τίτλο «Ex Machina» («από μηχανής» […θεός] στα λατινικά), το θηλυκό ανθρωποειδές ρομπότ Εϊβα ξεγελά έναν νεαρό…
40+ χρόνια “Dune”: Παύλος Ατρείδης & Co μεγαλουργούν στον πλανήτη Αρράκη
Η πραγματικότητα σχετικά με τα οχήματα “χωρίς οδηγό”
Τα οχήματα «χωρίς οδηγό» θα εμφανιστούν και σχετικά σύντομα, αλλά όχι πλήρως αυτοματοποιημένα, όπως αφήνεται συχνά να εννοηθεί από ειδήσεις και ανακοινώσεις των εταιρειών. Θα έρθουν γιατί δίνουν συγκριτικό πλεονέκτημα στην αγορά στις εταιρείες, που θα τα αναπτύξουν πρώτες. Θα έρθουν γιατί περιορίζουν το κόστος μεταφοράς προϊόντων και εργαζομένων, μειώνοντας τα αναγκαία καύσιμα και …άλλα έξοδα που σχετίζονται με την οδήγηση. Το «μάρμαρο» βέβαια στον καπιταλισμό θα το πληρώσουν εργαζόμενοι του τομέα των μεταφορών, επαγγελματίες οδηγοί, που θα γίνουν περιττοί σε ορισμένες περιπτώσεις. Ομως, η πλήρης αυτοματοποίηση της οδήγησης φαίνεται να απέχει ακόμα δεκαετίες. Το μεταβαλλόμενο είδος και…
Μηχανές με οπτική αντίληψη ισάξια ή καλύτερη του ανθρώπου
Αν κάποιος σας έδειχνε ένα γράμμα κάποιου άγνωστου σε σας αλφαβήτου και σας ζητούσε να το αντιγράψετε σε ένα χαρτί, το πιθανότερο είναι ότι θα το κάνατε με ευκολία. Ένας υπολογιστής, όμως, θα αντιμετώπιζε μεγάλη δυσκολία (σ.σ. δεν αναφερόμαστε σε φωτογραφική αναπαραγωγή του γράμματος), ακόμη κι αν ήταν εξοπλισμένος με την τελευταία λέξη των αλγορίθμων βαθιάς μηχανικής μάθησης, όπως αυτοί που χρησιμοποιεί γνωστή μηχανή αναζήτησης στο διαδίκτυο για την αυτόματη ταξινόμηση των φωτογραφιών. Αυτά τα συστήματα βαθιάς μηχανικής μάθησης απαιτούν εκπαίδευση με μεγάλα σύνολα δεδομένων ακόμη και για να κάνουν στοιχειώδεις διακρίσεις μεταξύ των φωτογραφιών. Κάτι τέτοιο δεν είναι πρόβλημα για μηχανές…
Οι Λουδίτες της κοινωνικής απελευθέρωσης και ο δρόμος του σοσιαλισμού
Τεχνητή νοημοσύνη “γδύνει” πρωταθλητές στο πόκερ
Μετά την πρώτη νίκη μιας μηχανής στις 31 Γενάρη του 2017 απέναντι στους καλύτερους ανθρώπους παίχτες του πόκερ, βελτιωμένη έκδοση αυτής της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) κέρδισε πριν λίγες μέρες 290.000 δολάρια από 6 ανθρώπους συμπαίχτες της. Το πόκερ είναι ένα παιχνίδι, όπου δεν είναι δυνατή ακριβής αντίληψη και περιγραφή της κατάστασης με βάση τη θέση των πιονιών, όπως συμβαίνει στο σκάκι, την ντάμα ή το κινέζικο γκο (όπου επίσης έχουν ηττηθεί οι πρωταθλητές από άλλες ΤΝ). Είναι παιχνίδι «ατελούς πληροφορίας», όπου ο ένας αντίπαλος δεν ξέρει τι κρύβει ο άλλος και οι μπλόφες αποτελούν συστατικό στοιχείο. Οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν ότι η μπλόφα είναι καθαρά ανθρώπινη συμπεριφορά, αλλά…
Πίσω από την επανάσταση στο πεδίο της τεχνητής νοημοσύνης
Δυο τεχνικές για να μαθαίνουν οι μηχανές, όπως μαθαίνουν τα παιδιά
Αν κάποιος περάσει αρκετό χρόνο με παιδιά, πιθανώς θα αναρωτηθεί πώς είναι δυνατό τα νεαρά άτομα του ανθρώπινου είδους να μαθαίνουν τόσο γρήγορα. Πεντάχρονα παιδιά μαθαίνουν για τα φυτά, τα ζώα, τα ρολόγια, ακόμη και για τους δεινόσαυρους και τα διαστημόπλοια. Επιπλέον, μπορούν να καταλάβουν τι θέλουν οι άλλοι άνθρωποι, πώς σκέφτονται και πώς νιώθουν. Μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτήν τη γνώση για να κατηγοριοποιήσουν ό,τι βλέπουν και ό,τι ακούν και να κάνουν προβλέψεις. Σε θεμελιώδες επίπεδο, εκείνο που λαμβάνουν ως πληροφορίες, είναι τα φωτόνια που χτυπούν στον αμφιβληστροειδή τους και οι αναταράξεις του αέρα που φτάνουν στα τύμπανα των αυτιών τους. Βεβαίως, η ανθρώπινη νοημοσύνη δεν…
Σε νέο επίπεδο η έρευνα για την τεχνητή νοημοσύνη
Το μέλλον στα χέρια των μονοπωλίων
Σε αυτήν τη στήλη πριν από τρεις μήνες γράφαμε για την έκκληση προς τον ΟΗΕ 116 ειδικών σε θέματα ρομποτικής, ώστε να ασχοληθεί με το ζήτημα των εφαρμογών της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ), επειδή «μόλις ανοίξει το κουτί της Πανδώρας θα είναι δύσκολο να κλείσει». Επισημαίναμε, επίσης, ότι «ερευνητές θυγατρικής της “Google” αναζητούν τρόπους, ώστε η μάθηση που ενσωματώνεται σε ένα νευρωνικό δίκτυο να μη χάνεται, όταν το ίδιο δίκτυο εκπαιδεύεται σε νέο γνωστικό αντικείμενο, διακηρύσσοντας καθαρά ως απώτερο στόχο την κατασκευή μηχανών με Τεχνητή Γενική Νοημοσύνη (ΤΓΝ), που θα μπορούσαν να υποκαταστήσουν τον άνθρωπο σε ευρεία γκάμα δραστηριοτήτων του»….
Διαλογικό γλωσσικό μοντέλο ChatGPT
Ορόσημο στην ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης
Η έρευνα γύρω από την Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) παρουσιάζει ραγδαία πρόοδο τα τελευταία χρόνια, βασισμένη στην αυξημένη υπολογιστική ισχύ, λόγω της τεχνολογικής ανάπτυξης στον τομέα των ημιαγωγών, της αυξημένης συγκέντρωσης δεδομένων εύκολα προσβάσιμων, μέσω του διαδικτύου και της βελτίωσης των μοντέλων ΤΝ, ενσωματώνοντας νέες τεχνικές και μεθόδους. Δεν λείπουν ούτε και σήμερα αυτοί που επικεντρώνουν στις αδυναμίες της ΤΝ απέναντι στην ανθρώπινη νοημοσύνη, τονίζοντας ότι ακόμη απέχει πολύ από το να την πλησιάσει, ή επικεντρώνουν στην (επίσης προφανή και αναμενόμενη με δεδομένη τη μη βιολογική της βάση) διαφορετικότητα της ΤΝ από την ανθρώπινη νοημοσύνη. Ωστόσο, δύσκολα μπορεί να αγνοήσει…
Διαλογικό γλωσσικό μοντέλο ChatGPT
Συνέπειες της ανάπτυξης της Τεχνητής Νοημοσύνης
στον καπιταλισμό
Το ChatGPT είναι ένας Παραγωγικός Προεκπαιδευμένος Μετασχηματιστής (Generative Pre-trained Transformer), ένα διαλογικό γλωσσικό μοντέλο Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ), που κατασκεύασε η «OpenAI» με χρηματοδότηση δισεκατομμυρίων από τη «Microsoft» (περισσότερα για το τι είναι το ChatGPT και πώς δουλεύει στο πρώτο μέρος του δημοσιεύματος του «Ριζοσπάστη»:. Το ChatGPT δηλώνει ότι ως γλωσσικό μοντέλο δεν έχει προσωπικές απόψεις, συναισθήματα ή πιστεύω και πως είναι ουδέτερο και αμερόληπτο, με μόνο στόχο να δίνει ακριβείς και επί του θέματος πληροφορίες. Ωστόσο, επειδή έχει εκπαιδευτεί με υλικό που απηχεί τις…
Τεχνητή νοημοσύνη
Εντονα προβληματική η πρώτη εφαρμογή του ChatGPT
σε μηχανή αναζήτησης
Οταν πριν λίγες μέρες η «Google» έκανε μια επίδειξη του Bard, του chatbot (διαλογικού γλωσσικού μοντέλου Τεχνητής Νοημοσύνης) που θα ενσωματώσει προσεχώς στη δική της μηχανή αναζήτησης στο διαδίκτυο, εκτέθηκε σοβαρά, καθώς η απάντηση του Bard περιείχε ένα γνωσιακό λάθος για τα επιτεύγματα του νέου διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb. Ομως ό,τι ακολούθησε, με την ενσωμάτωση του ChatGPT της «OpenAI» στο Bing, τη μηχανή αναζήτησης της «Microsoft», που ήδη βρίσκεται σε δοκιμαστική λειτουργία, δεν συγκρίνεται με το λάθος του Bard. Η «Microsoft», στην προσπάθειά της να κερδίσει μερίδιο από την κυρίαρχη σήμερα μηχανή αναζήτησης Google (και κατά συνέπεια αντίστοιχο διαφημιστικό μερίδιο), ίσως…
Copilot+ PC: οι υπολογιστές μας στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης