Φιλοξενούμενος ο Αλέξιος Ν. Κοτανίδης //
Το απόγευμα της 18ης Σεπτεμβρίου του 1980 στις 19:11 UTC, ο πανύψηλος πύραυλος Soyuz 38 εκτοξεύτηκε στο διάστημα από το κοσμοδρόμιο του Baikonur, επανδρωμένο με δύο κοσμοναύτες*. Το διαστημόπλοιο μπήκε σε τροχιά γύρο από τη Γη μέσα σε λίγα λεπτά και το πλήρωμα ταξίδευε δύο μέρες προς τον μικρό διαστημικό σταθμό Salyut-6, όπου έμειναν για σχεδόν μια εβδομάδα πριν επιστρέψουν πάλι στην Γη.
Το πλήρωμα αποτελούνταν από τον ταξίαρχο Arnaldo Tamayo Mendez, έναν Κουβανό με αφρικάνικη καταγωγή, ο οποίος έκανε την ιστορική πτήση με αρχηγό τον Σοβιετικό κοσμοναύτη Γιούρι Ρομανένκο. Η αποστολή έμεινε στην ιστορία ως η πρώτη αποστολή ενός μιγά ή Λατινοαμερικανού στο διάστημα. Όμως, οι ΗΠΑ δεν είχαν καμία σχέση με αυτό το επίτευγμα. Η Αμερική έως τότε είχε καταφέρει να προσγειώσει 12 άτομα στο φεγγάρι, .
Η NASA, δεν θα εκτοξεύσει, μέχρι και πριν το 1983 κανέναν μαύρο αστροναύτη παρά μόνο λευκούς. Η Αμερικάνικη διαστημική υπηρεσία είχε την ευκαιρία να καταργήσει το εμφανές φυλετικό εμπόδιο στο διάστημα, εν μέσω του αμερικάνικου κινήματος πολιτικών δικαιωμάτων, αλλά δεν ήταν πρόθυμη να αλλάξει το ρου της ιστορίας.
Ο Tamayo Mendez, ήταν 38 χρονών κατά την εκτόξευση, γεννήθηκε στο Guantanamo της Κούβας, στις 29 Ιανουαρίου του 1942. Η ανατροφή του δεν ήταν καθόλου εύκολη. Γεννημένος σε μια φτωχή οικογένεια, οι γονείς του πέθαναν από σοβαρή ασθένεια όταν ήταν μόλις μερικών μηνών. «Γεννήθηκα σε μια οικογένεια νέγρων και παρόλο που ονειρευόμουν να πετάξω από την παιδική μου ηλικία, αυτό ήταν εντελώς αδιανόητο. Έπρεπε να αρχίσω να δουλεύω από νεαρή ηλικία, είτε γυαλίζοντας παπούτσια στο δρόμο- επάγγελμα ενός πολύ φτωχού- είτε πουλώντας λαχανικά». Έγινε μαθητευόμενος ξυλουργός σε ηλικία 13 ετών. Ο Tamayo εντάχθηκε στην Κουβανική Επανάσταση την δεκαετία του 1950, και αργότερα παρακολούθησε την Ένωση Νέων Επαναστατών γύρο στο 1960. Αυτό τον οδήγησε να σπουδάσει τεχνικός αεροσκαφών στην Κούβα και έγινε πιλότος όταν μετακόμισε στην Σοβιετική Ένωση για να συνεχίσει τις σπουδές του. Μεταξύ Απριλίου 1961 και Μαΐου 1962, ο Tamayo ολοκλήρωσε τα μαθήματα για να πιλοτάρει μαχητικό αεροσκάφος Mig–15s και πιστοποιήθηκε ως πιλότος μάχης σε ηλικία 19 ετών.
Αργότερα, πέταξε σε είκοσι αποστολές αναγνώρισης στο πλαίσιο της ταξιαρχίας Playa Giron της Κουβανικής Επαναστατικής Φρουράς κατά την Κρίση των Πυραύλων. Το 1967, εντάχθηκε στο Κομμουνιστικό Κόμμα της Κούβας και πέρασε τα επόμενα δύο χρόνια υπηρετώντας με τις Κουβανικές δυνάμεις στον πόλεμο του Βιετνάμ, επιστρέφοντας το 1969 για σπουδές στο Maximo Gomez Basic College των Επαναστατικών Ένοπλων Δυνάμεων μέχρι το 1971. Συνέχισε να ανεβαίνει με τα χρόνια στην ιεραρχία του στρατού και αυτό τον όρισε ως υποψήφιο κοσμοναύτη όταν η Σοβιετική Ένωση ξεκίνησε το πρόγραμμα Intercosmos για να βοηθήσει τους συμμάχους της να φτάσουν στο διάστημα. Ο Tamayo επιλέχθηκε για το πρόγραμμα το 1978 και πέρασε περίπου 1500 ώρες εκπαίδευσης για περισσότερα από 2 χρόνια με τον Γιούρι Ρομανένκο. Στο διάστημα ο Tamayo βοήθησε στην εκτέλεση πειραμάτων.
- Για τέσσερις ώρες κάθε μέρα στο Salyut-6, φορούσε ειδικά παπούτσια που είχαν σχεδιαστεί για να ασκούν πίεση στην καμάρα του πέλματος με την ελπίδα να μειώσουν τις συνέπειες του συνδρόμου προσαρμογής του διαστήματος ή ¨ασθένεια του διαστήματος (space sickness)¨. Η ασθένεια επηρεάζει περίπου τους μισούς ανθρώπους που πετούν στο διάστημα (οι αστροναύτες σήμερα χρησιμοποιούν φάρμακα για την θεραπεία της ασθένειας).
- Φορούσε ένα κράνος που διέγειρε τον εγκέφαλο και είχε σχεδιαστεί για την μέτρηση των επιπέδων στρες, της κυκλοφορίας του αίματος, της υγείας των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος.
Μετά από 124 τροχιές γύρο από τη Γη (διάρκειας 7ημερών, 20 ωρών και 43 λεπτών), οι Tamayo και Ρομανένκο προσγειώθηκαν στη Γη. Ο Tamayo βραβεύτηκε με τα μετάλλια του ήρωα της Κούβας και της Σοβιετικής Ένωσης. Ο Φιντέλ έδωσε μια ομιλία τον Οκτώβριο του 1980 όπου υπογράμμισε: ¨ Ο Tamayo είναι ένα σύμβολο, ότι ένας άνθρωπος με τόσο ταπεινή καταγωγή έχει επιτύχει κάτι τόσο εξαιρετικά σημαντικό. Η Επανάσταση κατέστησε δυνατό για τους νέους όπως ο Tamayo να έχει αυτή την ευκαιρία¨.
Η NASA μετά την ίδρυση της το 1958, έστειλε στο διάστημα στις 30 Αυγούστου του 1983 τον συνταγματάρχη της πολεμικής αεροπορίας των ΗΠΑ, τον Guion S. Bluford Jr όπου έγινε ο πρώτος Αφροαμερικανός και ο δεύτερος αφρικανικής καταγωγής που πήγε στο διάστημα.
Ο Tamayo είναι παντρεμένος και έχει δύο κόρες και έναν γιο.
Η διαστημική στολή του σώζεται στο Μουσείο της Επανάστασης στην Αβάνα.
_________________________________________________________
* Η λέξη ¨αστροναύτης¨ είναι μία σύνθετη λέξη και αποτελείται από το ¨άστρον¨ και ¨ναύτης¨, επομένως, αστροναύτης είναι ο ειδικά εκπαιδευμένος άνθρωπος ο οποίος εξερευνάει τα άστρα. Αντιθέτως, η λέξη ¨κοσμοναύτης¨ προέρχεται από τις λέξεις ¨κόσμος¨ και ¨ναύτης¨, όπου ¨κόσμος¨ στην αρχαία ελληνική σημαίνει ¨στολίδι¨, στη νέα ελληνική κατέληξε να σημαίνει το ¨σύμπαν¨. Στις ΗΠΑ και σε όσες χώρες χρησιμοποιούν τους διαστημικούς σταθμούς και τα διαστημόπλοια των Αμερικανών αποδίδεται ο όρος ¨αστροναύτης¨ αντιθέτως στην πρώην Σοβιετική Ένωση και στην σημερινή Ρωσία όποιος πραγματοποιεί ταξίδι στο Διάστημα από διαστημικό σταθμό της ρωσικής επικράτειας και το ολοκληρώνει αποκαλείται ¨κοσμοναύτης¨.
Πηγή
“Arnaldo Tamayo Mendez – Cuban pilot and cosmonaut”. Encyclopedia Britannica. Encyclopædia Britannica, Inc. Retrieved 4 August2017.
“Pilots and aviators of the Cuban Aviation”. Aviación Cubana. Retrieved 2007-11-23.
Conociendo a Arnaldo Tamayo Ménde
«Ο Μεγάλος Ζωολογικός Κήπος» του Νικολάς Γκιγιέν, απόδοση Γιάννη Ρίτσου